Wyszukaj w serwisie
Goniec.pl > Sąd

Sąd

Sąd – co to jest? Podstawowe informacje

Sąd, zgodnie ze swoją nazwą, stanowi niezwisły organ prawny, reprezentujący władzę sądowniczą danego państwa. Jest on obecny we wszystkich współczesnych systemach demokratycznych, choć jego struktura organizacyjna, rola oraz sposób działania, różnić się mogą w zależności od detali systemu prawnego obowiązującego w danym państwie. Niemniej, obszar działania oraz zasady moralne jakimi sąd powinien się kierować, we wszystkich przypadkach pozostają takie same, a różnice bardzo często wynikają z tradycji.

Podstawową rolą sądu jest rozstrzyganie sporów pomiędzy podmiotami na podstawie aktualnych przepisów prawnych – Konstytucji, Kodeksów czy ustaw. Obowiązany jest również do decydowania o rodzajach i zakresie uprawnień przysługujących zainteresowanym podmiotom, oraz wykonywania innych czynności, do których obowiązany jest osobnymi przepisami, umowami międzynarodowymi czy prawem międzynarodowym. Swoje zadania wykonuje poprzez proces sądowy, który w zależności od przedmiotu sprawy może przybierać różne formy.

Organizacja sądów w Polsce

Fundament dla funkcjonowania i organizacji struktur systemu sądowego w Polsce stanowi Konstytucja RP. Artykuł 175 stanowi o podziale podmiotowym. Zgodnie z nim, naczelny organ władzy sądowniczej w naszym kraju stanowi Sąd Najwyższy. Do pozostałych rodzajów sądów należą sądy powszechne, sądy wojskowe i sądy administracyjne.

Sąd powszechny jest sądem właściwym dla rozstrzygania wszystkich sporów, których przedmiot nie jest zarezerwowany dla pozostałych sądów (sąd wojskowy czy sąd administracyjny). Podzielić go można również ze względu na instancje, a więc kolejność ważności w hierarchii. Najniższy szczebel stanowi sąd rejonowy, drugi jest sąd okręgowy, a trzeci sąd apelacyjny. Trzeba przy tym pamiętać, że bez względu na przedmiot sprawy, najwyższą pozycję w polskim systemie sądowym zajmuje Sąd Najwyższy.

W sądach rejonowych, okręgowych i apelacyjnych tworzy się także odpowiednie wydziały, właściwe dla rozpoznawanego przedmiotu sprawy. Przykład może stanowić wydział karny, wydział cywilny, czy chociażby wydział ksiąg wieczystych.

Sądy międzynarodowe i sądy Unii Europejskiej

Rozwój stosunków międzynarodowych wymógł na poszczególnych państwach konieczność powoływania ponadnarodowych struktur sądowych – zarówno w ramach regionalnych porozumień, takich, jak Unia Europejska, jak i w szerszym (ogólnoświatowym) rozumieniu. 

Sądy międzynarodowe często mają charakter mediacyjny czy arbitrażowy, znacznie różniąc się od tradycyjnych sądów. W związku ze swoim charakterem niższa jest także ich skuteczność i de facto wyłącznie wola obu stron sporu może doprowadzić do egzekucji wyroku. Niemniej, w przypadku niezastosowania się jednej ze stron (państwa) do postanowień sądu, społeczność międzynarodowa może na tę stronę wywierać nacisk w postaci rozmaitych sankcji, a nawet alienacji.

Podstawową instytucję sądowniczą UE stanowi Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Radzie Europy podlega także Europejski Trybunał Praw Człowieka. Jeśli zaś chodzi o sądy stricte międzynarodowe, to wymienić warto Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (główny organ sądowy ONZ) czy Międzynarodowy Trybunał Karny.

Pokaż więcej

Aneta Zając, Mikołaj Krawczyk
13.12.2024 21:23 Zapadł wyrok ws. Mikołaja Krawczyka. Sąd nie miał litości dla aktora

Po wielu latach konflikt Anety Zając i Mikołaja Krawczyka znalazł rozstrzygnięcie w sądzie. W piątek 13 grudnia wydano wyrok w sprawie sporu o alimenty, którego początki sięgają aż 2012 roku, kiedy to para w burzliwych okolicznościach ogłosiła swoje rozstanie. Na czyją korzyść zdecydował sędzia? Według adwokatki jednej ze stron, wyrok jest szokujący.

Anastazja
06.12.2024 16:21 Śmierć Anastazji na greckiej wyspie. Zabójca Polki właśnie usłyszał wyrok

O zaginięciu i śmierci Anastazji z Wrocławia mówiła cała Polska. 27-latka została zamordowana na greckiej wyspie Kos w czerwcu ubiegłego roku. Proces podejrzanego Sallahudina S. ruszył w poniedziałek. Teraz wyrok w tej sprawie jest już znany.

Tomasz Komenda
29.11.2024 20:38 Matka Tomasza Komendy wybiegła z sali zapłakana. Dramatyczne sceny na rozprawie o spadek

Kilka dni po śmierci Tomasza Komendy do sądu wpłynęła sprawa o dziedziczenie po nim majątku. Najprawdopodobniej mężczyzna zostawił testament, w którym uwzględnił kilka osób. Niezmiernie od miesięcy trwa proces budzący wiele kontrowersji. Jak relacjonuje Fakt, na ostatniej z rozpraw, matka Tomasza Komendy wybiegła z sali zapłakana. Oto szczegóły sporu o pieniądze.

Antek Królikowski
28.11.2024 16:08 Antoni Królikowski skazany. Pojawiła się oficjalna decyzja sądu

Antoni Królikowski w zeszłym roku usłyszał zarzuty stawiane mu przez prokuraturę za uchylanie się od płacenia alimentów. Stroną sporu, który trwał miesiące, była Joanna Opozda, która narzekała na brak porozumienia z byłym partnerem. Teraz warszawski sąd rejonowy wydał wyrok w sprawie aktora.

Kuba W
27.11.2024 18:23 Kuba W. został skazany. Samozwańczy "król TVN" poniesie surową karę

Kuba W. został skazany na olbrzymią grzywnę za reklamowanie alkoholu w internecie. Sprawa dotyczyła współpracy samozwańczego “króla TVN” z byłym politykiem, a obecnie popularnym przedsiębiorcą, Januszem P., któremu sąd wymierzył tożsamą karę finansową. Oto szczegóły procesu – jeden z nich może niezmiernie szokować.

cmentarz
15.11.2024 16:06 Te opłaty na cmentarzach są nielegalne. Sąd wydał przełomowy wyrok

W Polsce od lat wielu zarządców cmentarzy pobiera różnego rodzaju opłaty w związku z utrzymaniem nekropolii. Okazuje się, że większość z tych "danin" jest nielegalna, a płacić należy tylko w jednym, konkretnym przypadku. Sąd właśnie wydał w tej sprawie przełomowy wyrok.

Damian Krzemieniewski
14.11.2024 22:53 Damian umierał przez 14 godzin na oczach kolegów. Zapadł bardzo łagodny wyrok

Śmierć Damiana Krzymieniewskiego wstrząsnęła niemal całą Polską. Młody raper zmarł po domówce, w trakcie której uczestnicy oglądali galę walk na otwarte dłonie. Niedawno zapadł wyrok w tej poruszającej sprawie. Tak rodzina zmarłego zareagowała na wynik procesu sądowego.

Tomasz Lepper
14.11.2024 11:16 Syn Leppera pozwał Wąsika i Kamińskiego. Żąda ogromnego zadośćuczynienia

Syn zmarłego lidera Samoobrony Andrzeja Leppera złożył w warszawskim sądzie pozew o zadośćuczynienie przeciw czterem osobom skazanym w aferze gruntowej. Tomasz Lepper domaga się ogromnej kwoty za krzywdy wyrządzone jego rodzinie. 

Barbara Kurdej-Szatan
06.11.2024 22:46 Barbara Kurdej-Szatan ma problemy. Znowu stanie przed sądem

Barbara Kurdej-Szatan nie ma powodów do radości. Niespodziewanie na wokandę powróciła sprawa jej kontrowersyjnego wpisu sprzed trzech lat. Okazuje się, że prezenterka po raz kolejny będzie musiała stanąć przed sądem. Wszystko przez jednego z czołowych polityków. Znamy szczegóły.

Krzysztof Rutkowski
04.11.2024 10:03 Śledztwo Gońca. Podróże, których nie było. Tak pracuje Krzysztof Rutkowski

Gdy Rutkowski usłyszał płacz matki w słuchawce, kazał przyjechać jak najszybciej. Z pieniędzmi. Wysłuchał, pocieszył, obiecał pomóc. Później ślad po nim zaginął. Jak po córce, którą miał odszukać w Stanach.

Krzysztof Rutkowski, fot. KAPiF
01.11.2024 08:56 Śledztwo Gońca. Ucieczka przez nieistniejące miasteczko i tajemniczy major Rodriguez. Tak pracuje Krzysztof Rutkowski

Jak wyglądała działalność detektywa Rutkowskiego poza kamerami? W 2005 r. Anetta L. zapłaciła 24 tys. zł za informację o tym, że domniemany zabójca jej męża podczas ucieczki przekroczył nieistniejącą granicę austriacko-francuską, następnie spędził noc w fikcyjnym miasteczku, a na końcu za sprawą "majora Rodrigueza” wstąpił do Legii Cudzoziemskiej.

Krzysztof Rutkowski
31.10.2024 08:38 Śledztwo Gońca: Pozorowane poszukiwania i autoreklama za 6 tysięcy. Tak pracuje Krzysztof Rutkowski

Krzysztof Rutkowski obiecywał Irenie Ł., że zrobi wszystko, by odnaleźć jej zaginioną córkę. Zamiast poszukiwań, była informacja o “kimś podobnym widzianym na ulicy” i absurdalna konferencja prasowa za ponad 6 tys. zł. ”Ona dotyczyła wyłącznie Krzysztofa Rutkowskiego. Moim kosztem zrobił sobie reklamę!" - mówiła zrozpaczona kobieta.

kajadanki
30.10.2024 17:07 Mama odebrała życie swojej 9-miesięcznej córeczce. Spotkała ją taka kara, że państwo polskie powinno się wstydzić

Przed Sądem Apelacyjnym w Białymstoku zapadł właśnie wyrok w bardzo głośnej sprawie 41-letniej Anny W., mieszkanki Olecka, oskarżonej o zabójstwo swojej 9-miesięcznej córki Blanki. Prokuratura domagała się dożywocia. Sąd podjął jednak zupełnie inną decyzję, która wielu może zbulwersować.

Krzysztof Rutkowski, fot. KapiF
30.10.2024 06:58 Śledztwo Gońca: Zły detektyw. Tak pracuje Krzysztof Rutkowski [ODCINEK 1]

Tylko w ciągu dwóch lat Krzysztof Rutkowski oszukał ponad 200 osób przyjmując zlecenia na usługi detektywistyczne bez wymaganych do tego uprawnień. Goniec dotarł do zeznań pokrzywdzonych. "O tym, że nie miałam do czynienia z detektywem, a hochsztaplerem przekonałam się po kilku telefonach” - mówiła śledczym jedna z ofiar Rutkowskiego. Inni nie mieli takiego szczęścia. Rutkowski za popełnione przestępstwa został skazany prawomocnym wyrokiem sądu. Karę 1,4 mln zł spłaca do dziś.

fot. KAPiF
29.10.2024 20:01 Śledztwo Gońca: 1,44 mln zł za wolność, czyli jak Rutkowski płaci 60 tysięcy miesięcznie, żeby nie pójść siedzieć

We wrześniu 2017 r. Krzysztof Rutkowski został skazany na rok więzienia w zawieszeniu na 5 lat m. in. za prowadzenie nielegalnej działalności detektywistycznej. W okresie próby ponownie złamał prawo. Sąd zgodził się zamienić mu karę pozbawienia wolności na grzywnę w wysokości 1,44 mln zł - ustalił Goniec. Teraz, by nie trafić za kratki, były detektyw co miesiąc płaci 60 tys. zł. Od jutra u nas wyniki dziennikarskiego śledztwa na temat działalności Krzysztofa Rutkowskiego.

Kamil L. "Budda"
28.10.2024 22:08 Zapadła decyzja sądu w sprawie zatrzymania Buddy. Mocne słowa prawnika

W poniedziałek, 28 października, Sąd Okręgowy w Szczecinie rozpatrzył zażalenia wniesione przez obronę Kamila L., znanego w Internecie jako Budda, oraz jego partnerki Aleksandry K., dotyczące ich aresztu tymczasowego. W wyniku posiedzenia sądu zapadła decyzja o przedłużeniu ich aresztowania do 11 stycznia 2025 roku, co oznacza, że para spędzi kolejne miesiące w izolacji, a obrona będzie kontynuowała walkę o wcześniejsze zwolnienie.

seniorzy pieniądze
19.10.2024 10:01 Nawet 1200 złotych dodatku do emerytury dla setek tysięcy Polek i Polaków. Zapadła ważna decyzja

Trybunał Konstytucyjny podjął przełomową decyzję dla około 150 tys. seniorów, którzy mieli zostać niesprawiedliwie potraktowani w sprawie swoich emerytur. Już niedługo ich świadczenia mają wzrosnąć średnio o 1200 zł miesięcznie, a do tego dojdą wyrównania w wysokości nawet do 63 tys. zł. Okazuje się jednak, że należne pieniądze wciąż nie mogą zostać wypłacone, konieczny jest specjalny wniosek. 

Kamil L. "Budda"
17.10.2024 13:25 Nowe wieści ws. Buddy, jego prawnik przerwał milczenie. Tak zareagował na decyzję sądu

Kamil L., znany szerzej jako Budda, do niedawna był jednym z czołowych polskich twórców internetowych zajmujących się motoryzacją. YouTuber obecnie zmaga się z poważnymi zarzutami prawnymi. W minioną środę, Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód postanowił o jego tymczasowym aresztowaniu. Wiemy, jak celebryta zareagował.

Budda
16.10.2024 19:03 Pilna wiadomość ws. Buddy. Tyle czasu spędzi w areszcie, to już oficjalne

Zatrzymany w ramach szeroko zakrojonego śledztwa CBŚP 26-letni youtuber Budda usłyszał zarzuty kierowania grupą przestępczą i działania na szkodę Skarbu Państwa. Teraz sąd odpowiedział na wniosek prokuratury o tymczasowy areszt. Wiemy, co czeka celebrytę i jego wspólników.

Tomasz Komenda
16.10.2024 18:12 Proces o spadek po Tomaszu Komendzie. To oni walczą o miliony złotych po Tomku

Tomasz Komenda zmarł na początku tego roku w wyniku powikłań związanych z nowotworem płuc. Do tej pory pozostaje niejasne, kto otrzyma po nim wielomilionowy spadek. Sprawę rozstrzygnie wrocławski sąd, w którym 16 października odbyła się pierwsza rozprawa. Oto szczegóły.

sąd
09.10.2024 16:51 Restaurator niesłusznie trafił do aresztu. Kwota odszkodowania, jakiej się domaga, zwala z nóg

Tą sprawą żyła cała Polska. Znany szczeciński restaurator znalazł się wśród 9 osób, które w marcu 2013 roku zostały aresztowane pod zarzutem korupcji. Mężczyzna spędził w areszcie 18 dni, a na początku ubiegłego roku został prawomocnie oczyszczony z zarzutów. W związku z niesłusznym pobytem za kratkami Sąd Apelacyjny w Szczecinie przyznał mu 80 tys. złotych odszkodowania. Wygląda jednak na to, że ta kwota nie jest satysfakcjonująca dla poszkodowanego, który właśnie zapowiedział, że będzie chciał zdecydowanie więcej.

zakonnica
09.10.2024 09:29 Zakonnica pastwiła się nad uczniami, zabraniała im nawet jeść. Sąd podjął zaskakująca decyzję

Zaskakująca decyzja sądu wobec zakonnicy, która pracując jako katechetka w jednej ze szkół podstawowych w Kaliszu, naruszyła nietykalność cielesną dzieci. Tamtejszy Sąd Rejonowy umorzył postępowanie warunkowo na trzy lata. Tak argumentował decyzję.

Janusz Palikot
04.10.2024 16:43 Jest wniosek o areszt dla Janusza Palikota. Były poseł nie przyznaje się do winy

- Po przedstawieniu zarzutów zapadła decyzja o skierowaniu wniosku o areszt - przekazał w piątek mec. Jacek Dubois, obrońca Janusza Palikota. Były poseł został wczoraj wieczorem przesłuchany przez prokuraturę. Usłyszał 8 zarzutów dotyczących oszustwa i przywłaszczenia mienia. Palikot nie przyznaje się do winy.

Andrzej Duda
29.09.2024 16:18 Andrzej Duda pozwany. Sąd podał termin pierwszej rozprawy

Ośrodek Monitorowania Zachowań Rasistowskich i Ksenofobicznych pozwał prezydenta Andrzeja Dudę "za znieważanie obywateli własnego państwa". Znamy termin pierwszej rozprawy. - Sprawa będzie odbywała się zdalnie, każdy z państwa będzie miał więc możliwość dołączenia do niej siedząc przed ekranem własnego komputera - informuje ośrodek. 

Piotr Kraśko
26.09.2024 12:53 Prawie nikt nie zauważył, co Kraśko odstawił w "Faktach". To było przegięcie?

W poniedziałkowym wydaniu "Faktów" w TVN Piotr Kraśko zapowiadał materiał dotyczący tragedii, do jakiej kilkanaście dni temu doszło na Trasie Łazienkowskiej w Warszawie. Internauci błyskawicznie wyłapali dosyć niefortunny fakt. W sieci zaroiło się od komentarzy.

Kamilek z Częstochowy
22.09.2024 07:44 Śmiercią małego Kamilka z Częstochowy żyła cała Polska. Jego tata uznany za niewinnego

Tragedia Kamilka z Częstochowy wstrząsnęła całą Polską. Dziecko przed śmiercią przeżyło coś, co można nazwać tylko piekłem, a to wszystko ze strony najbliższych mu osób. Biologiczny tata chłopca zmaga się z sądowymi procesami, właśnie poinformowano o finale jednej ze spraw, w której został fałszywie oskarżony przez matkę Kamilka. 

Anna Sorokin
13.09.2024 12:27 Z aresztu domowego na parkiet “Tańca z Gwiazdami”. Producenci stoją murem za oszustką

Zaskakująca decyzja produkcji "Taniec z Gwiazdami". Do amerykańskiej edycji tanecznego show angaż otrzymała Anna Sorokin, znana również jako Anna Delvey. Jej przeszłość jest niewątpliwie intrygująca, bowiem udając kobietę z wyższych sfer, miała okradać bogaczy. Obecnie przebywa w areszcie domowym, a w programie pojawi się z elektroniczną bransoletką na kostce. Poznajcie jej historię.

zatrzymany
05.09.2024 13:01 2-miesięczna Laura ledwo przeżyła. Słowa jej mamy po dramacie mrożą krew w żyłach

Tragedia z miejscowości Zosin niedaleko Kępna na Wielkopolsce wstrząsnęła niemal całą Polską. Gehenna malutkiej Laury wyszła na jaw, gdy dziecko trafiło do szpitala z pękniętą czaszką. Lekarze powiadomili policję. Wkrótce śledczy odkryli wstrząsającą prawdę. Dwumiesięczna Laura była katowana przez swoich rodziców. Na sali sądowej padły wstrząsające słowa.