Wyszukaj w serwisie
Goniec.pl > Sąd

Sąd

Sąd – co to jest? Podstawowe informacje

Sąd, zgodnie ze swoją nazwą, stanowi niezwisły organ prawny, reprezentujący władzę sądowniczą danego państwa. Jest on obecny we wszystkich współczesnych systemach demokratycznych, choć jego struktura organizacyjna, rola oraz sposób działania, różnić się mogą w zależności od detali systemu prawnego obowiązującego w danym państwie. Niemniej, obszar działania oraz zasady moralne jakimi sąd powinien się kierować, we wszystkich przypadkach pozostają takie same, a różnice bardzo często wynikają z tradycji.

Podstawową rolą sądu jest rozstrzyganie sporów pomiędzy podmiotami na podstawie aktualnych przepisów prawnych – Konstytucji, Kodeksów czy ustaw. Obowiązany jest również do decydowania o rodzajach i zakresie uprawnień przysługujących zainteresowanym podmiotom, oraz wykonywania innych czynności, do których obowiązany jest osobnymi przepisami, umowami międzynarodowymi czy prawem międzynarodowym. Swoje zadania wykonuje poprzez proces sądowy, który w zależności od przedmiotu sprawy może przybierać różne formy.

Organizacja sądów w Polsce

Fundament dla funkcjonowania i organizacji struktur systemu sądowego w Polsce stanowi Konstytucja RP. Artykuł 175 stanowi o podziale podmiotowym. Zgodnie z nim, naczelny organ władzy sądowniczej w naszym kraju stanowi Sąd Najwyższy. Do pozostałych rodzajów sądów należą sądy powszechne, sądy wojskowe i sądy administracyjne.

Sąd powszechny jest sądem właściwym dla rozstrzygania wszystkich sporów, których przedmiot nie jest zarezerwowany dla pozostałych sądów (sąd wojskowy czy sąd administracyjny). Podzielić go można również ze względu na instancje, a więc kolejność ważności w hierarchii. Najniższy szczebel stanowi sąd rejonowy, drugi jest sąd okręgowy, a trzeci sąd apelacyjny. Trzeba przy tym pamiętać, że bez względu na przedmiot sprawy, najwyższą pozycję w polskim systemie sądowym zajmuje Sąd Najwyższy.

W sądach rejonowych, okręgowych i apelacyjnych tworzy się także odpowiednie wydziały, właściwe dla rozpoznawanego przedmiotu sprawy. Przykład może stanowić wydział karny, wydział cywilny, czy chociażby wydział ksiąg wieczystych.

Sądy międzynarodowe i sądy Unii Europejskiej

Rozwój stosunków międzynarodowych wymógł na poszczególnych państwach konieczność powoływania ponadnarodowych struktur sądowych – zarówno w ramach regionalnych porozumień, takich, jak Unia Europejska, jak i w szerszym (ogólnoświatowym) rozumieniu. 

Sądy międzynarodowe często mają charakter mediacyjny czy arbitrażowy, znacznie różniąc się od tradycyjnych sądów. W związku ze swoim charakterem niższa jest także ich skuteczność i de facto wyłącznie wola obu stron sporu może doprowadzić do egzekucji wyroku. Niemniej, w przypadku niezastosowania się jednej ze stron (państwa) do postanowień sądu, społeczność międzynarodowa może na tę stronę wywierać nacisk w postaci rozmaitych sankcji, a nawet alienacji.

Podstawową instytucję sądowniczą UE stanowi Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Radzie Europy podlega także Europejski Trybunał Praw Człowieka. Jeśli zaś chodzi o sądy stricte międzynarodowe, to wymienić warto Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (główny organ sądowy ONZ) czy Międzynarodowy Trybunał Karny.

Pokaż więcej

Ewa Tylman, Adam Z.
26.03.2025 22:47 Oskarżony w sprawie śmierci Ewy Tylman po raz pierwszy zabrał głos. Wyznał, co się dzieje naprawdę

Sprawa śmierci Ewy Tylman od lat budzi w Polsce ogromne emocje. 25 marca znalazła swój kolejny etap w sądzie, w którym Adam Z. został uniewinniony. Tym razem, pierwszy raz pierwszy od czasu rozpoczęcia śledztwa, zdecydował się na publiczną wypowiedź.

Ben Affleck
25.03.2025 23:03 Słynny aktor przerwał milczenie po rozwodzie. Tak ocenił byłą żonę

Sprawa tego rozwodu przez miesiące wstrząsała show-biznesem i prowadziła do powstawania nieskończonej ilości plotek. Po kilkunastu latach od pierwszego rozstanie dwoje aktorów wzięło ślub, jednak ich związek ponownie nie przetrwał próby czasu. Miłość przeminęła, a pozostały jedynie żal i konieczność podziału majątku. W ostatnim wywiadzie dla mediów celebryta postanowił rozprawić się z przeszłością i uciąć temat byłej żony: “Prawda jest o wiele bardziej banalna, niż prawdopodobnie ludzie by uwierzyli”.

Jarosław Kaczyński
17.03.2025 13:21 Przełomowe wydarzenie przed śmiercią Skrzypek. To miała powiedzieć w Prokuraturze

Nagła śmierć Barbary Skrzypek wstrząsnęła polską opinią publiczną. Teraz ujawniono kolejne szczegóły w tej sprawie. Dziennikarze Gazety Wyborczej dotarli do szczegółowych zeznać współpracowniczki Jarosława Kaczyńskiego. Miały być one “niewygodne” dla prezesa PiS.

Ewa Wrzosek
17.03.2025 10:56 Przełom w sprawie śmierci Barbary Skrzypek. Ewa Wrzosek ujawniła, co działo się na przesłuchaniu

W związku z tragiczną śmiercią Barbary Skrzypek, wieloletniej współpracowniczki Jarosława Kaczyńskiego, sprawa nabiera nowych kontrowersyjnych wymiarów. Prokurator Ewa Wrzosek, która prowadziła przesłuchanie Skrzypek, stanowczo odniosła się do oskarżeń o rzekomy związek śmierci z przeprowadzoną czynnością procesową. 

pilot tv
26.02.2025 17:00 Abonament RTV trzeba płacić nie mając nawet telewizora? Zapadł kontrowersyjny wyrok

Abonament RTV to opłata, która umożliwia funkcjonowanie mediów publicznych. Zobowiązani do jej uiszczania są Polacy będący posiadaczami odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych. Za niewywiązywanie się z obowiązku można zostać ukaranym grzywną. Okazuje się, że na baczności powinni się mieć też właściciele innych sprzętów.

Tomasz Komenda
20.02.2025 09:29 Zamieszanie w sprawie spadku po Tomaszu Komendzie. Wydało się, co zrobiła jego matka

Niemal rok po śmierci Tomasza Komendy nadal nie zapadła decyzja w sprawie podziału jego majątku. Sądowe postępowanie, które toczy się za zamkniętymi drzwiami, wciąż dostarcza nowych emocji. Podczas ostatniej rozprawy na sali obecna była tylko Anna Walter, matka syna zmarłego. Po wyjściu była wyraźnie poruszona. Zdradzamy kulisy rozprawy.

Donald Tusk
19.02.2025 17:46 Jest decyzja sądu ws. Tuska, klamka zapadła. Sakiewicz ma potężny problem, mówi o tym cała Polska

Pod koniec listopada ubiegłego roku z powództwa obecnego premiera Donald Tusk wytoczono proces wydawcy “Gazety Polskiej” i jej redaktorowi naczelnemu Tomaszowi Sakiewiczowi. Chodziło o publikację kontrowersyjnej okładki z sugestywnym wizerunkiem polityka i podpisem znanym z klamer niemieckich pasów wojskowych. Jest finał tej sprawy – Sąd Okręgowy w Warszawie wydał wyrok. Szef TV Republika ma potężny problem.

Michał Rachoń
11.02.2025 09:39 Widzowie włączyli TV Republikę i zaniemówili. Duże zmiany przez wyrok sądu

W poniedziałek, 10 lutego 2025 roku, wydarzyło się coś, co wstrząsnęło mediami. Decyzja, której nikt się nie spodziewał, ma już swoje konsekwencje, ale pełne szczegóły wciąż pozostają tajemnicą. Choć na pierwszy rzut oka wydaje się to być zwykła zmiana, kryje się za tym coś znacznie większego. Co takiego wydarzyło się w kulisach telewizyjnej rywalizacji? Odpowiedzi na te pytania mogą zaskoczyć niejednego.

pilot telewizor
05.02.2025 11:43 Abonament RTV zapłacisz nawet nie mając telewizora. A jednak, Polacy nie zdają sobie z tego sprawy

Abonament RTV co do zasady pobierany jest za możliwość odbioru mediów publicznych. Bez znaczenia jest tutaj to, czy faktycznie z nich korzystamy. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego powinien zwrócić uwagę każdego Polaka. Okazuje się, że lista osób objętych opłatą jest większa, niż mogło nam się wydawać. 

Michał Wiśniewski
31.01.2025 10:38 "To nie są dla mnie dobre informacje". Ogromne problemy Michała Wiśniewskiego

Michał Wiśniewski zmaga się z poważnymi problemami. Sąd I instancji skazał wokalistę na półtora roku więzienia oraz potężną karę grzywny, twierdząc, że ten dopuścił się wyłudzenia pożyczki. Artysta postanowił odwołać się o wyroku, a także wynajął kilka kancelarii prawnych, które pozwoliłyby mu udowodnić, że jest niewinny. Znane są szczegóły tej sprawy.

Zbigniew Ziobro
27.01.2025 14:42 Sąd wydał kluczową decyzję w sprawie Zbigniewa Ziobry. Polityk zostanie zatrzymany

Sąd Okręgowy w Warszawie wydał w poniedziałek decyzję w sprawie zatrzymania i doprowadzenia Zbigniewa Ziobry przed komisję śledczą ds. Pegasusa. Wcześniej polityk wielokrotnie nie stawiał się na przesłuchanie powołując się na chorobę i wyrok Trybunału Konstytucyjnego.

Policja
24.01.2025 09:30 Zadzwonił na policję i przyznał się, co zrobił 5-letniej Oliwii. Niesłychane, co działo się za zamkniętymi drzwiami

To, co działo się za zamkniętymi drzwiami w jednym z mieszkań w Gnieźnie, przechodzi ludzkie pojęcie. 5-letnia Oliwia była brutalnie traktowana przez swojego ojczyma. Wkrótce sam winowajca zadzwonił na policję. Ostrzegamy, że szczegółowy opis czynów tego mężczyzny, które znajdziecie w poniższym artykule, jest przeznaczony dla osób o wyjątkowo mocnych nerwach.

Karolina Wróbel
23.01.2025 20:36 Zaginięcie Karoliny Wróbel. Sąd podjął decyzję, to stanie się z jej synami

Cały czas trwają poszukiwania 24-letniej Karoliny Wróbel. W sprawie zatrzymano dwóch mężczyzn, jednak wciąż nie doszło do żadnego przełomu. Kobieta jest matką dwóch chłopców w wieku 5 i 9 lat. Wiadomo, jaka przyszłość czeka jej synów. Sąd Rejonowy w Pszczynie właśnie podjął w tej sprawie ważną decyzję.

wypadek
23.01.2025 16:10 Wyszła z synkiem na spacer, nie żyje. Prokuratura ujawniła porażające szczegóły

Ta tragedia wstrząsnęła niemal całą Polską. Kompletnie pijany kierowca wjechał w matkę, która szła osiedlową uliczką z malutkim dzieckiem w wózku. Kobieta w ciężkim stanie trafiła do szpitala. Wkrótce przekazano tragiczne wieści. W toku śledztwa prokuratura ujawniła porażające szczegóły tego zdarzenia. Wiadomo już, jaką karę usłyszał kierowca. 

cmentarz
15.01.2025 21:43 Szok, co robili seniorzy na cmentarzu. Policja nigdy czegoś takiego nie widziała

Na cmentarzach w Gończycach i Sobolewie doszło do nietypowych aktów wandalizmu. Dwóch seniorów postanowiło poszukać sprawiedliwości, mszcząc się na zmarłych osobach.

Doda
15.01.2025 20:13 Chce KARY WIĘZIENIA dla Dody. Ogromna afera w sądzie

We wtorek 14 stycznia odbyła się kolejna już rozprawa sądowa przeciwko Dodzie, Emilowi S., z którym niegdyś była związana, oraz kilku mężczyznom, którzy przed kilkoma laty mieli zastraszać Emila Haidara. Ten miał domagać się dla wokalistki kary bezwzględnego więzienia. Wyrok ma zapaść już niebawem.

Anna Jurksztowicz, Krzesimir Dębski
19.12.2024 18:11 Przykre, czego właśnie dowiedzieliśmy się o Annie Jurksztowicz. Chodzi o jej rozwód

Anna Jurksztowicz i Krzesimir Dębski od trzech lat toczą bezskuteczną batalię sądową, próbując się rozwieść. W jednym z wywiadów piosenkarka podkreślała, że musi udowodnić winę swojemu mężowi, bo poza godnością nic jej nie zostało. Tuż przed końcem roku napłynęły nowe informacje. Nastąpił rozczarowujący zwrot akcji.

Aneta Zając, Mikołaj Krawczyk
13.12.2024 21:23 Zapadł wyrok ws. Mikołaja Krawczyka. Sąd nie miał litości dla aktora

Po wielu latach konflikt Anety Zając i Mikołaja Krawczyka znalazł rozstrzygnięcie w sądzie. W piątek 13 grudnia wydano wyrok w sprawie sporu o alimenty, którego początki sięgają aż 2012 roku, kiedy to para w burzliwych okolicznościach ogłosiła swoje rozstanie. Na czyją korzyść zdecydował sędzia? Według adwokatki jednej ze stron, wyrok jest szokujący.

Anastazja
06.12.2024 16:21 Śmierć Anastazji na greckiej wyspie. Zabójca Polki właśnie usłyszał wyrok

O zaginięciu i śmierci Anastazji z Wrocławia mówiła cała Polska. 27-latka została zamordowana na greckiej wyspie Kos w czerwcu ubiegłego roku. Proces podejrzanego Sallahudina S. ruszył w poniedziałek. Teraz wyrok w tej sprawie jest już znany.

Tomasz Komenda
29.11.2024 20:38 Matka Tomasza Komendy wybiegła z sali zapłakana. Dramatyczne sceny na rozprawie o spadek

Kilka dni po śmierci Tomasza Komendy do sądu wpłynęła sprawa o dziedziczenie po nim majątku. Najprawdopodobniej mężczyzna zostawił testament, w którym uwzględnił kilka osób. Niezmiernie od miesięcy trwa proces budzący wiele kontrowersji. Jak relacjonuje Fakt, na ostatniej z rozpraw, matka Tomasza Komendy wybiegła z sali zapłakana. Oto szczegóły sporu o pieniądze.

Antek Królikowski
28.11.2024 16:08 Antoni Królikowski skazany. Pojawiła się oficjalna decyzja sądu

Antoni Królikowski w zeszłym roku usłyszał zarzuty stawiane mu przez prokuraturę za uchylanie się od płacenia alimentów. Stroną sporu, który trwał miesiące, była Joanna Opozda, która narzekała na brak porozumienia z byłym partnerem. Teraz warszawski sąd rejonowy wydał wyrok w sprawie aktora.

Kuba W
27.11.2024 18:23 Kuba W. został skazany. Samozwańczy "król TVN" poniesie surową karę

Kuba W. został skazany na olbrzymią grzywnę za reklamowanie alkoholu w internecie. Sprawa dotyczyła współpracy samozwańczego “króla TVN” z byłym politykiem, a obecnie popularnym przedsiębiorcą, Januszem P., któremu sąd wymierzył tożsamą karę finansową. Oto szczegóły procesu – jeden z nich może niezmiernie szokować.

cmentarz
15.11.2024 16:06 Te opłaty na cmentarzach są nielegalne. Sąd wydał przełomowy wyrok

W Polsce od lat wielu zarządców cmentarzy pobiera różnego rodzaju opłaty w związku z utrzymaniem nekropolii. Okazuje się, że większość z tych "danin" jest nielegalna, a płacić należy tylko w jednym, konkretnym przypadku. Sąd właśnie wydał w tej sprawie przełomowy wyrok.

Damian Krzemieniewski
14.11.2024 22:53 Damian umierał przez 14 godzin na oczach kolegów. Zapadł bardzo łagodny wyrok

Śmierć Damiana Krzymieniewskiego wstrząsnęła niemal całą Polską. Młody raper zmarł po domówce, w trakcie której uczestnicy oglądali galę walk na otwarte dłonie. Niedawno zapadł wyrok w tej poruszającej sprawie. Tak rodzina zmarłego zareagowała na wynik procesu sądowego.

Tomasz Lepper
14.11.2024 11:16 Syn Leppera pozwał Wąsika i Kamińskiego. Żąda ogromnego zadośćuczynienia

Syn zmarłego lidera Samoobrony Andrzeja Leppera złożył w warszawskim sądzie pozew o zadośćuczynienie przeciw czterem osobom skazanym w aferze gruntowej. Tomasz Lepper domaga się ogromnej kwoty za krzywdy wyrządzone jego rodzinie. 

Barbara Kurdej-Szatan
06.11.2024 22:46 Barbara Kurdej-Szatan ma problemy. Znowu stanie przed sądem

Barbara Kurdej-Szatan nie ma powodów do radości. Niespodziewanie na wokandę powróciła sprawa jej kontrowersyjnego wpisu sprzed trzech lat. Okazuje się, że prezenterka po raz kolejny będzie musiała stanąć przed sądem. Wszystko przez jednego z czołowych polityków. Znamy szczegóły.

Krzysztof Rutkowski
04.11.2024 10:03 Śledztwo Gońca. Podróże, których nie było. Tak pracuje Krzysztof Rutkowski

Gdy Rutkowski usłyszał płacz matki w słuchawce, kazał przyjechać jak najszybciej. Z pieniędzmi. Wysłuchał, pocieszył, obiecał pomóc. Później ślad po nim zaginął. Jak po córce, którą miał odszukać w Stanach.

Krzysztof Rutkowski, fot. KAPiF
01.11.2024 08:56 Śledztwo Gońca. Ucieczka przez nieistniejące miasteczko i tajemniczy major Rodriguez. Tak pracuje Krzysztof Rutkowski

Jak wyglądała działalność detektywa Rutkowskiego poza kamerami? W 2005 r. Anetta L. zapłaciła 24 tys. zł za informację o tym, że domniemany zabójca jej męża podczas ucieczki przekroczył nieistniejącą granicę austriacko-francuską, następnie spędził noc w fikcyjnym miasteczku, a na końcu za sprawą "majora Rodrigueza” wstąpił do Legii Cudzoziemskiej.