Wyszukaj w serwisie
Goniec.pl > Emerytura

Emerytura

Emerytura – co to jest?

Emerytura stanowi jedno z podstawowych zabezpieczeń finansowych w niemalże każdym współczesnym społeczeństwie – szczególnie w społeczeństwach demokratycznych. Jest to świadczenie pieniężne wypłacane obywatelowi co miesiąc, w celu zabezpieczenia jego egzystencji w sytuacji, w której obywatel ze względu na swój wiek (lub inne, wyjątkowe czynniki wskazane w przepisach) nie jest już dolny do podejmowania pełnoetatowej pracy. Wypłatą należności zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

Podstawę dla wypłacenia rzeczonego świadczenia stanowią składki emerytalne (ZUS), które obywatel jako pracownik odprowadzał przez całe swoje życie. Ilość i wartość odprowadzonych składek na ubezpieczenie społeczne jest również głównym czynnikiem determinującym wysokość przyszłego świadczenia.

System emerytalny w Polsce i na świecie

Na całym świecie istnieją rozmaite systemy emerytalne, a debata na temat prymatu jednego nad drugim trwa w najlepsze. W Polsce panuje system redystrybutywny, a więc taki, gdzie w momencie odprowadzenia składki emerytalnej, pieniądze trafiają do wspólnej puli środków. Po przejściu obywatela na emeryturę, jego świadczenie finansowane będzie z wpłat bieżących. Taki system zakłada nieustannie dodatni przyrost naturalny, którego brak może dość poważnie zachwiać jego stabilnością.

Alternatywą dla systemu redystrybutywnego jest system kapitałowy, gdzie pracownik odkłada zgromadzone środki na specjalnej lokacie lub w funduszu inwestycyjnym. Po przejściu na emeryturę dysponuje on wówczas własnymi, zgromadzonymi środkami, powiększonymi o właściwe oprocentowanie.

Kiedy można przejść na emeryturę?

Przejście na emeryturę jest możliwe przy spełnieniu dwóch warunków. Pierwszym z nich jest oczywiście kryterium wiekowe. W Polsce wiek emerytalny został określony na 65 lat dla mężczyzn i 60 lat dla kobiet, choć trwają dyskusje nad tym, czy właściwym nie byłoby podniesienie wieku emerytalnego do 67 lat dla obu płci. Drugim z kryterium jest odpowiedni staż pracy, wynoszący 25 lat dla mężczyzn i 20 lat dla kobiet. 

Od wyżej wzmiankowanych kryteriów mogą istnieć wyjątki, które dotyczą osób pracujących w szkodliwych warunkach – przykładem może być górnik czy policjant. W Sejmie trwają jednak intensywne prace nad wprowadzeniem emerytur stażowych. Emerytury stażowe to świadczenia, które byłyby wypłacane niezależnie od wieku świadczeniobiorcy, a jedynym kryterium byłby czas pracy. Wedle najpopularniejszego z projektów, miałoby to być 38 lat pracy w przypadku kobiet i 43 lata w przypadku mężczyzn.

Podwyżki emerytur 2024 – czego można się spodziewać?

Zgodnie z najnowszymi informacjami, rok 2024 przyniesie nam także podwyżki emerytur. Emerytura minimalna wzrośnie o 200 złotych, do poziomu 1 783 złotych miesięcznie – będzie też miała miejsce dwukrotna waloryzacja emerytur. Pierwsza, wedle prognoz Ministerstwa Finansów, ma wynieść aż 12,3% i będzie miała miejsce na początku marca. Druga waloryzacja, w drugiej połowie 2024 roku, wyniesie już tylko 2%.

Pokaż więcej

 Andrzej Duda i książka w Biedronce. Były prezydent budzi kontrowersje w PiS
29.11.2025 13:21 PiS żegna Andrzeja Dudę w bezwzględny sposób. Poszło o jeden ruch

Były prezydent wkracza do masowego obiegu w niecodzienny sposób. Jego najnowsze posunięcie wywołuje mieszane reakcje wśród dawnych współpracowników i prowokuje pytania o wizerunek oraz finanse osoby, która przez dekadę stała na czele państwa. Co kryje się za tą decyzją? 

Bronisław Komorowski, Aleksander Kwaśniewski
28.11.2025 21:39 Nie tylko Duda. Wiemy, ile emerytury dostają byli prezydenci

Byli prezydenci Polski przez wiele lat cieszyli się prestiżem i władzą, ale po opuszczeniu Pałacu Prezydenckiego na każdym z nich czeka inna rzeczywistość - dożywotnia emerytura. Jej wysokość zależy od wynagrodzenia aktualnie urzędującego prezydenta, ale czy faktycznie zapewnia godne życie?

Pieniądze
27.11.2025 16:59 Wypłaty emerytur w grudniu. Ważny komunikat

Grudzień od zawsze potrafi zaskoczyć, także zmianami, które mogą realnie wpłynąć na domowe budżety seniorów. To właśnie w tym miesiącu harmonogram wypłat emerytur ulega istotnym modyfikacjom, a niektórzy emeryci, jak co roku - otrzymają swoje świadczenia wcześniej.

Emerytura styczeń
23.11.2025 10:00 Ważne wieści dla emerytów, ZUS zmienia terminy wypłat. Wielu otrzyma w grudniu nawet dwa przelewy

Dla milionów polskich seniorów grudzień to nie tylko czas świątecznych przygotowań, ale również okres wzmożonych wydatków, który zbiegnie się z istotnymi zmianami w harmonogramie wypłat świadczeń. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zareaguje na układ kalendarza, co dla części emerytów może oznaczać ważne zmiany. Seniorzy muszą się na to przygotować.

telefon
21.11.2025 16:54 Nowa funkcja w mObywatelu od 1 stycznia 2026

Już od 1 stycznia 2026 roku każdy Polak z aktywnym kontem w mObywatel będzie mógł jednym kliknięciem sprawdzić prognozowaną kwotę swojej przyszłej emerytury. Nowa funkcjonalność aplikacji połączy dane z ZUS oraz prywatnych programów oszczędnościowych — PPK, IKE, IKZE i innych, o ile operatorzy podpiszą stosowne porozumienia z Ministerstwem Cyfryzacji.

Pieniądze
19.11.2025 13:22 15. emerytura jeszcze w grudniu? ZUS wydał oświadczenie

Zbliżający się koniec roku to dla wielu emerytów czas planowania wydatków związanych ze Świętami Bożego Narodzenia. W tym kontekście, jak co roku, pojawia się temat zmian w harmonogramie wypłat świadczeń z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Co więcej, w przestrzeni publicznej powraca dyskusja o rzekomej „15. emeryturze”, która miałaby trafić do części seniorów jeszcze w grudniu.

Marta Nawrocka
13.11.2025 09:38 Nie do wiary, jaką emeryturę dostaje Marta Nawrocka. Tyle "na rękę" co miesiąc wypłaca jej ZUS

Pierwsza dama Marta Nawrocka znów zaskakuje opinię publiczną. Choć ma dopiero 39 lat, już dołączyła do grona emerytów i może liczyć na całkiem pokaźne świadczenie. Jak to możliwe, że żona prezydenta Karola Nawrockiego przeszła na emeryturę tak wcześnie i otrzymuje dodatkowe pieniądze z budżetu państwa?

Pieniądze
09.11.2025 10:11 Pilne wieści dla seniorów, ZUS właśnie to ujawnił. Chodzi o waloryzację emerytur. Tyle dostaną "na rękę"

Rok 2026 przyniesie seniorom w Polsce znaczące zmiany w wysokości emerytur i rent. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zapowiada rekordowe wydatki na wypłaty świadczeń, a prognozy waloryzacji wskazują na realny wzrost świadczeń.

Marta Nawrocka
06.11.2025 21:05 Marta Nawrocka ma 39 lat i już jest na emeryturze. Zaskakujące doniesienia

Marta Nawrocka, obecna pierwsza dama, zaskakuje – w wieku zaledwie 39 lat formalnie przeszła na emeryturę. Jak to możliwe? Wszystko dzięki szczególnym przepisom dla funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej. Nawrocka pobiera emeryturę mundurową, która różni się od zwykłych świadczeń wypłacanych przez ZUS.

Karol Nawrocki
03.11.2025 22:18 Klamka zapadła, Nawrocki podpisał. Seniorzy aż podskoczą z radości

W Sochaczewie padły słowa, które mogą na długo zapisać się w historii polskiej polityki społecznej. Prezydent Karol Nawrocki podpisał w poniedziałek projekt ustawy „godna emerytura” - dokument, który ma przynieść długo oczekiwane zmiany w waloryzacji świadczeń.

Seniorzy, banknoty
31.10.2025 20:33 Te roczniki mają szansę na wyższą emeryturę od stycznia. Nawet kilkaset złotych

Polscy seniorzy mają szansę na ponowne przeliczenie emerytury, która już od stycznia 2026 roku może się dla nich zwiększyć nawet o kilkaset złotych. Chociaż sprawa dotyczy określonych roczników i korekty związanej z reformą wypłat, istnieje procedura, która dotyczy każdego pobierającego świadczenie. Sprawdź, jakie wnioski złożyć.

Pieniądze
31.10.2025 13:17 Oddają mieszkania w zamian za rentę. Taką kwotę dostają co miesiąc

Fundusze hipoteczne wypłaciły w 2024 roku seniorom blisko 7 milionów złotych - o prawie połowę więcej niż rok wcześniej. Coraz więcej starszych osób decyduje się na przekazanie swojego mieszkania w zamian za dożywotnią rentę. Dlaczego liczba takich umów rośnie z roku na rok?

waloryzacja emerytur
26.10.2025 19:52 Możliwe obniżenie waloryzacji emerytur. Wyciekły szczegóły "procedur ostrożnościowych"

Rząd szykuje strategię na wypadek wejścia w życie procedur ostrożnościowych ograniczających m.in. waloryzację rent i emerytur. W centrum rozważań są prognozy ścieżki długu publicznego oraz zasady wynikające z ustawy, które wyznaczają granice dla polityki dochodowej i wydatkowej. 

Pieniądze, emeryt
24.10.2025 19:40 Emerytury i renty 2026. Wiadomo, ile zyskają seniorzy po waloryzacji

Emerytury i renty w Polsce co roku przechodzą waloryzację - mechanizm, który chroni seniorów przed skutkami inflacji i pomaga zachować siłę nabywczą świadczeń. Nadchodząca waloryzacja w 2026 roku już teraz budzi zainteresowanie zarówno wśród emerytów, jak i ekspertów finansowych. Czy wzrost świadczeń będzie odczuwalny?

ZUS emerytura
20.10.2025 22:13 Zmiany w ZUS planowane od 2027 roku. Mają objąć 600 tysięcy emerytów

Trwają prace nad zmianami w sposobie rozliczania przychodów osób pobierających emerytury i renty. Celem zapowiadanej reformy jest uproszczenie procedur oraz ograniczenie formalności dla świadczeniobiorców. Znane są już główne założenia projektu oraz przewidywane terminy wdrożenia.

Pieniądze
30.09.2025 09:14 Zacznie się 1 stycznia 2026. ZUS wypłaci emerytom wyrównanie nawet za trzy lata wstecz

Od 1 stycznia 2026 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie przeliczanie wszystkich emerytur przyznanych w czerwcu w latach 2009–2019. Obejmuje to około 100 tys. osób, które z powodu przepisów wówczas obowiązujących do dziś otrzymują niższe świadczenia. Część seniorów, którzy wcześniej skierowali sprawy do sądów, już teraz cieszy się wyższymi emeryturami wraz z wyrównaniami za trzy lata wstecz, które mogą wynosić nawet 5-10 tys. zł. 

Pieniądze z ZUS
24.09.2025 15:03 Wiadomo, jaka będzie waloryzacja emerytur w 2026 roku. Tyle "na rękę" dostaną seniorzy

W 2026 roku emerytów i rencistów czekają podwyżki świadczeń, ale ich wysokość wzbudza spore kontrowersje. Rząd proponuje waloryzację na poziomie niespełna 5 proc., podczas gdy związki zawodowe domagają się znacznie wyższego wskaźnika, który realnie poprawiłby sytuację seniorów.

Krzysztof Cugowski
02.09.2025 08:52 Taką "dodatkową emeryturę" otrzymuje co miesiąc Krzysztof Cugowski. Podał konkretną kwotę

Legendarny wokalista Budki Suflera od lat otwarcie mówi, że artystyczna przeszłość nie gwarantuje spokoju finansowego na emeryturze. Ostatnio postanowił otwarcie podzielić się kwotami, jakie naprawdę trafiają na jego konto - nie tylko z ZUS-u, ale i ze streamingu.

pieniądze
31.08.2025 17:33 Projekt budżetu na 2026 rok. Mniejsza waloryzacja rent i emerytur

Rząd przedstawił wstępny projekt budżetu na 2026 rok, a wraz z nim najnowsze prognozy dotyczące inflacji. Choć niższy wzrost cen brzmi jak dobra wiadomość, to dla emerytów i rencistów oznacza mniejsze waloryzacje świadczeń. Zmiany, choć niewielkie w liczbach, mogą być odczuwalne w portfelach milionów seniorów.

Emerytka
30.08.2025 09:36 Przeszła na emeryturę po 40 latach pracy. Niesłychane, jakie świadczenie wypłaci jej ZUS

Przejście na emeryturę to moment, na który wielu Polaków czeka z niecierpliwością. Jednak decyzja o zakończeniu aktywności zawodowej w wieku emerytalnym nie zawsze oznacza spokojne i dostatnie życie. Problem w tym, że wysokość świadczenia zależy nie tylko od tego, ile lat przepracowaliśmy, ale również od zarobków i zgromadzonych składek. 

emeryci, pieniądze
28.08.2025 15:57 Tyle trzeba zarabiać, żeby dostawać 5 tys. zł emerytury. Kwota zaskakuje

Czy 5 tys. zł emerytury to realny cel, czy raczej odległe marzenie? Według prognoz ekspertów stopa zastąpienia, czyli stosunek świadczenia do ostatniej pensji, będzie z roku na rok coraz niższa, a co za tym idzie coraz ciężej będzie można osiągnąć świadczenie o takiej wysokości. Niebywałe, ile obecnie trzeba zarabiać aby móc liczyć na takie pieniądze z ZUS.

Pieniądze
24.08.2025 14:29 ZUS obniża limity dorabiania dla emerytów. Trzeba uważać, zacznie się 1 września

Część emerytów oraz rencistów, choć pobiera świadczenie, nadal pozostają aktywni zawodowo i dorabiają sobie, zyskując dzięki temu kolejny zastrzyk gotówki. Okazuje się jednak, że już od 1 września 2025 roku zaczną obowiązywać nowe kwoty, które stanowią limity w dorabianiu. Ich przekroczenie może przyczynić się do zmniejszenia, a nawet utraty świadczenia. Ile teraz będą wynosić nowe progi, by nie stracić renty bądź emerytury.

pieniądze
24.08.2025 14:18 Otworzyła pismo z ZUS i nogi się pod nią ugięły. Taką emeryturę jej wyliczono

60-letnia pani Dorota z Wrocławia otworzyła list z prognozą swojej emerytury i zamarła z wrażenia, kilka chwil później zmarła. Tragedia kobiety stała się symbolem dramatycznie niskich świadczeń, jakie czekają wielu Polaków, którzy przez lata pracy opłacali minimalne składki do ZUS-u.

pieniądze
14.08.2025 12:05 Dodatkowe 270 zł do emerytury. Zacznie się 14 sierpnia

Niektórzy emeryci mogą liczyć na dodatkowe środki jeszcze przed drugą połową sierpnia. Chodzi o specjalne świadczenie, które od kilku lat wspiera wybraną grupę seniorów. Sprawdź, kto jest uprawniony i dlaczego w tym roku przelew pojawi się wcześniej niż zwykle.

Pieniądze, bilon
10.08.2025 13:11 ZUS ponownie przeliczy emerytury. Wielkie wyrównania dla 95 tysięcy seniorów

W życie weszła ustawa naprawiająca błąd tak zwanych "emerytur czerwcowych", który dotyczył osób składających wniosek o świadczenie w czerwcu. Wyjaśniamy, na czym polega zmiana i kiedy pieniądze trafią do uprawnionych.

Pieniądze
06.08.2025 09:55 Goniec wyjaśnia: na czym polega renta wdowia

Od 1 lipca 2025 roku obowiązują nowe przepisy wprowadzające tzw. rentę wdowią, pozwalającą łączyć własną emeryturę ze świadczeniem po zmarłym małżonku. Nowe prawo kryje jednak w sobie pułapkę podatkową, która może kosztować seniorów setki złotych. Goniec wyjaśnia, kto i na jakich zasadach może skorzystać z nowego świadczenia oraz jak uniknąć problemów z urzędem skarbowym.

Karol Nawrocki
23.07.2025 12:11 Nawrocki chce wprowadzić zmiany w waloryzacji emerytur. Jasna odpowiedź prosto z rządu

Prezydent elekt Karol Nawrocki zaproponował, aby od 2026 r. najniższe emerytury podlegały corocznej waloryzacji o minimum 150 zł brutto, niezależnie od inflacji czy wzrostu płac. Ta kwotowa forma ma chronić seniorów przed spadkiem realnej wartości świadczeń.

pieniądze
21.07.2025 19:42 Wzrost składki ZUS za brak dzieci. Kontrowersyjny pomysł jest już w Sejmie

Wyższe składki emerytalne dla bezdzietnych i rodziców jedynaków - to propozycja, którą 22 lipca rozpatrzy sejmowa komisja. Pomysł budzi emocje, bo wprowadza finansowe kary za brak potomstwa. Czy to nowy sposób na walkę z kryzysem demograficznym?