Wyszukaj w serwisie
Goniec.pl > Oszustwo

Oszustwo

Oszustwo – co to jest? Podstawowe informacje

Oszustwo to działanie polegające na wprowadzeniu innej osoby w błąd w celu osiągnięcia korzyści – finansowych, prawnych czy osobistych. W rozumieniu obowiązującej litery prawa w Polsce, oszustwo opisane jest w Kodeksie Karnym i jest zagrożone karą pozbawienia wolności, a jego skala nie tylko się zwiększa, ale ewoluuje też jego forma – od fałszowanych dokumentów, przez bezpośrednie i cyniczne ataki fizyczne, aż po skomplikowane ataki cybernetyczne.

Wszystkie oszustwa, niezależnie od swojego rodzaju, działają na podobnym fundamencie – jest nim asymetria wiedzy i zaufania. Sprawca wykorzystuje brak czujności ofiary albo jej dobrą wiarę, by osiągnąć cel, którego w normalnych warunkach by nie uzyskał. To właśnie dlatego oszustwo budzi tak silne emocje – nie jest tylko złamaniem prawa, ale też nadużyciem podstawowych zasad moralnych, budujących więzi społeczne.

Jakie są najczęściej spotykane rodzaje oszustw?

Współczesne oszustwa przybierają różne formy – od prostych i powtarzalnych, aż po zaawansowane operacje wymagające technologicznej wiedzy. Klasycznym przykładem pozostają oszustwa finansowe, takie jak wyłudzanie pieniędzy przez fikcyjne inwestycje, czy sprzedaż towarów, które nigdy nie trafią do kupującego. W tym modelu zysk oszusta zależy od prostoty oferty i szybkości zniknięcia, zanim ofiara zdąży się zorientować, że została oszukana i zareagować.

Coraz częściej spotykanym zjawiskiem są oszustwa internetowe – na przykład phishing, czyli podszywanie się pod banki, firmy kurierskie czy instytucje publiczne. W tej metodzie ofiara otrzymuje fałszywą wiadomość, gdzie klikając w link udostępnia dane, które natychmiast trafiają w ręce przestępców. Innym wariantem tego procederu jest spoofing, polegający na podszywaniu się pod numer telefonu czy adres e-mail, co dodatkowo uwiarygadnia oszusta w oczach ofiary.

Nie brakuje również oszustw emocjonalnych, w których przestępcy wykorzystują samotność czy łatwowierność swoich ofiar. Do najpopularniejszych oszustw tego typu należą metody tzw. „na wnuczka” czy „na policjanta”, które bazują na wzbudzaniu strachu lub nadziei. W tych sytuacjach zaufanie zostaje wykorzystane w najbardziej perfidny sposób, bo uderza w relacje rodzinne i osobiste, a w innych przypadkach podważa wiarygodność instytucji państwowych.

Jak nie paść ofiarą oszustwa? Bezpieczeństwo w sieci i poza nią

Podstawą ochrony przed oszustwem jest świadomość i czujność – nie istnieje bowiem żaden uniwersalny system zabezpieczeń, który uchroni przed każdym atakiem, a umiejętność zadawania pytań i weryfikowania źródeł stanowi zawsze pierwszą linię obrony.

W internecie podstawą bezpieczeństwa jest dbanie o silne hasła, stosowanie uwierzytelnień dwuetapowych i unikanie klikania w linki pochodzące z nieznanych źródeł. Bezpieczeństwo nie sprowadza się tylko do technicznych zabezpieczeń – równie ważna jest świadomość, że nikt z zewnątrz nie ma prawa żądać od nas wrażliwych danych czy natychmiastowych przelewów, ponieważ to właśnie mechanizm presji czasu stanowi najczęstsze narzędzie oszustów.

Poza siecią warto zachować ostrożność wobec osób, które pojawiają się nagle i wymagają szybkich decyzji – czy to w drzwiach naszego domu, czy przez telefon. Zasada ograniczonego zaufania, znana dobrze kierowcom, działa tu równie dobrze –  nawet jeśli rozmówca podaje się za policjanta czy urzędnika, weryfikacja jego tożsamości jest naszym prawem.

Pokaż więcej

Zakupy, sklep
08.10.2025 09:19 Klient znanej sieci zatrzymany za "pluszakowy przekręt". Postawiono mu aż 71 zarzutów

Mieszkaniec Podlasia został zatrzymany za “pluszakowy przekręt”. Mężczyzna miał bowiem wyłudzać maskotki od jednej z sieci handlowych. Zabawki były oferowane w ramach specjalnego programu lojalnościowego. Mężczyźnie postawiono aż 71 zarzutów.

Radosław Gruca
26.08.2025 19:33 Śledztwo Gońca: rodzinny interes pod Grunwaldem. Oszustwo za miliony złotych

Wymiana wykonawcy w połowie remontu, wielomilionowe straty i podejrzenie nepotyzmu - tak w skrócie wygląda afera wokół modernizacji Muzeum Bitwy pod Grunwaldem. W programie "Hiperfokus Grucy" dziennikarz tłumaczy, jak firma powiązana z rodziną inspektorki nadzoru budowlanego przejęła lukratywny kontrakt. Sprawą, która kosztowała podatników miliony, zajmowały się już CBA, prokuratura i sąd, a finału wciąż nie widać.

kobieta
26.02.2025 12:42 Ogromne oszustwa na "chemię z Niemiec". Jak się przed nimi chronić?

Chemia pochodząca z Niemiec od lat jest uważana za tą bardziej wydajną i lepszą od tej produkowanej w Polsce. Często jednak zauważa się nieuczciwe praktyki przedsiębiorców, które są po prostu zwykłym oszustwem. Jak sprawdzić skąd pochodzi chemia, którą kupujemy i nie dać się nabrać na niedopowiedzenia producentów? Szczegóły znajdziecie w rozmowie Laury Młodochowskiej z Anną Korytowską.

Taxi
25.07.2024 14:01 Turysta zapłacił 20 tys. za kurs. Zatrzymano 19-letniego taksówkarza

12 lipca 2024 roku, nocna podróż norweskiego turysty w Trójmieście zakończyła się szokującym odkryciem. Po imprezie, wracając taksówką do swojego mieszkania, nieświadomy turysta padł ofiarą oszustwa. Następnego dnia zauważył, że z jego konta bankowego zniknęła równowartość... ponad 20 tysięcy złotych!

policja sklep
31.05.2024 15:24 21-latek chciał zapłacić za zakupy. Kasjerka natychmiast wezwała policję

Skandaliczna próba oszustwa na Dolnym Śląsku. 21-letni mężczyzna chciał zapłacić za zakupy podrabianym banknotem. Dzięki szybkiej reakcji kasjerki, jego przekręt szybko został zdemaskowany i nieuczciwy klient trafił w ręce policji. Teraz grozi mu nawet do 8 lat więzienia.

kajdanki pieniądze
05.04.2024 12:12 Wraca stara metoda kradzieży. Policja ostrzega, są kolejni poszkodowani

Wraca stara metoda oszustów na kradzież. Złodzieje coraz chętniej sięgają teraz po sposób na tzw. “przewałkę”, modyfikując go w zależności od sytuacji. Mieszkanka Biłgoraja straciła w ten sposób prawie 3 tys. złotych, ofiarą przestępców padła też seniorka z Tarnobrzega. Wyjaśniamy zatem, na czym polega cała idea i jak się przed nią bronić.

komórka
24.03.2024 09:14 Dzwonią i podają się za urzędników. Tych informacji nie ujawniaj

Urzędnicy ministerstwa finansów przestrzegają przed kolejnymi próbami oszustwa. Przestępcy chcą wykorzystać brak naszej czujności oraz fakt, że trwa czas rozliczania podatku PIT za 2023 rok. W sprytny i podstępny sposób podszywają się więc za pracowników państwowych instytucji, aby wyłudzić wrażliwe dane. Resort dokładnie wskazuje, co powinno wzbudzić nasz szczególny niepokój.

nagranie ze sklepu, policja
25.01.2024 15:07 Seniorka poprosiła o pomoc i została zuchwale okradziona. Policja publikuje nagranie

Niecodzienne sceny rozegrały się w jednym ze sklepów w Złotoryi (woj. dolnośląskie). Starsza kobieta podczas zakupów wyjęła portfel, który niefortunnie wypadł jej z rąk. Seniorka poprosiła o pomoc młodszą kobietę, która zgubę znalazła, ale schowała w swojej torebce i w pośpiechu opuściła sklep. Policja opublikowała nagranie z całego zajścia. 

poszukiwany
13.12.2023 09:32 Oszustwo metodą "na legendę". Zginęło 300 tysięcy złotych. Policja poszukuje tego mężczyzny

Warszawska policja poszukuje mężczyzny, który może mieć związek z oszustwem na ponad 300 tysięcy złotych. Opublikowano portret pamięciowy. - Każdy, kto rozpoznaje osobę widoczną na publikowanym portrecie pamięciowym, proszony jest o kontakt z policjantami - apelują mundurowi.

seniorka
26.09.2023 09:15 Miała dostać w spadku wielkie pieniądze, została oszukana przez "notariusza". Policja apeluje

Mieszkanka Mazowsza miała otrzymać dużą darowiznę od umierającej Polki, mieszkającej za granicą. Sprawę prowadził rzekomy notariusz, który nagle zniknął bez śladu. Kobieta ostatecznie została oszukana na dużą kwotę pieniędzy. Niebywałe, jak do tego doszło.

pieniądze seniorka
23.09.2023 14:09 "Łazienka plus" to nowy sposób oszustów. Obiecują pieniądze z fikcyjnego programu

Policja alarmuje, oszuści mają zupełnie nowy sposób okradania Polaków. Dzwonią do poszczególnych osób i informują o rządowym programie Łazienka plus. Złodzieje przekonują, że Polakom należą się pieniądze na remont łazienki, ale konieczne jest zrobienie jednej rzeczy. Przekręt nagłośniła jedna z mieszkanek Katowic.

pkp
10.08.2023 12:03 Podszywają się pod PKP, można stracić pieniądze. Ważne ostrzeżenie dla turystów

Wszyscy podróżujący pociągami muszą uważać. Oszuści znaleźli właśnie nowy patent na wyłudzanie pieniędzy. Eksperci z CERT Polska wydali już ostrzeżenie w tej sprawie. "Pod pozorem wypełnienia ankiety zadowolenia z usług przewoźnika oszuści chcą przejąć dane waszej karty kredytowej". Apelujemy o zachowanie szczególnej ostrożności.

emerytka
26.06.2023 21:46 Chciała pomóc córce, straciła prawie 100 tysięcy złotych. Policja ostrzega

79-letnia mieszkanka Piaseczna padła ofiarą oszustów i straciła blisko 100 tysięcy złotych. Kobieta odebrała telefon od podejrzanej osoby podającej się za jej córkę. „W płaczu i histerii poinformowała seniorkę, że spowodowała wypadek drogowy, a pieniądze uchronią ją przed aresztowaniem” - poinformowała policja.

oszustwo, telefon
10.05.2023 18:09 Oddała telefon do naprawy, straciła duże pieniądze. Policja apeluje o ostrożność

Przestępcy ciągle rozszerzają wachlarz internetowych i mobilnych oszustw. Nieustannie słyszymy o przypadkach czyszczenia kont po kliknięciu w podejrzany link. Tym razem na policję zgłosiła się kobieta, która została okradziona na kwotę rzędu 400 tys. zł po tym, jak oddała telefon do naprawy.

None
02.04.2023 12:35 Duży bank pilnie ostrzega klientów. "Wyłudzają poświadczenia logowania"

Klienci kolejnego dużego banku padli ofiarą cyberprzestępców. Oszuści wysyłają fałszywe linki i preparują strony internetowe, aby wyłudzić dane lub ukraść pieniądze. Tym razem uderzyli w klientów Banku Pekao S.A.

zatrzymany
19.03.2023 20:45 55-latek oszukał seniorów na łączną kwotę 150 tys. zł. Jego wspólniczką była... 12-letnia dziewczynka

Na 150 tysięcy złotych białostockich seniorów oszukał pewien 55-letni mężczyzna. Podszywając się między innymi za policjanta, oszust dzwonił do starszych osób, wyciągając znaczne sumy pieniędzy. Najbardziej szokujący w całej sprawie jest jednak fakt, że wspólnikiem naciągacza była... 12 letnia dziewczynka. Oboje zostali zatrzymani.

None
10.03.2023 22:59 Emerytka została okradziona metodą "na parawan". Wystarczyło kilka sekund

W Myślenicach (woj.małopolskie) kobieta z dzieckiem na rękach okradła seniorkę, wykorzystując tzw. metodę "na parawan". Emerytka wyciągnęła portfel, który osoba żebrząca zasłoniła kartką papieru. Prosząc o finansową pomoc, złodziejka drugą ręką wyjmowała znajdujące się w nim pieniądze. Wszystko nagrały kamery monitoringu. 

Agata Młynarska
28.02.2023 10:04 Agata Młynarska padła ofiarą perfidnych oszustów. Sprawcy wiedzieli, że jest chora

Agata Młynarska padła ofiarą bezczelnych oszustów, którzy w wyjątkowo podły sposób wykorzystali wiedzę o jej chorobie. Zaskoczona dziennikarka postanowiła interweniować i zamieściła w sieci specjalny wpis, w którym przestrzegła przed perfidnymi zamiarami przestępców. Nieuwaga mogła kosztować ją ogromne straty wizerunkowe.  

Pixabay/sabinevanerp
24.02.2023 14:56 Dzwonią do przypadkowych osób, potem kradną ich wszystkie oszczędności. Oszuści mają nową metodę

Oszuści ani na chwilę się nie zatrzymują i wciąż polują na niczego nieświadome ofiary. Poza znanymi metodami “na wnuczka” czy “na pracownika ZUS”, wykorzystują także nowe metody łatwego wzbogacenia się, zwłaszcza kosztem seniorów. Ostatnio coraz większą popularność zdobywa np. sposób "na fałszywego listonosza”, przed którym ostrzegają policjanci z Zakopanego.

None
24.02.2023 12:45 Wystarczyła chwila nieuwagi i stracił duże pieniądze. Chciał tylko sprzedać części samochodowe

38-letni mieszkaniec Biłgoraja (woj.lubelskie) zamierzał sprzedać przez internet części samochodowe. Wszedł w wysłany przez oszustów link, w wyniku czego z jego konta zniknęło prawie 17 tysięcy złotych. Jest to kolejna przestroga, aby nie klikać podejrzanych linków, a także nie udostępniać danych nieznajomym osobom.

zakupy przez Internet
20.02.2023 20:26 Kupiła legginsy przez Internet. Gdy otworzyła paczkę, zrobiło jej się niedobrze

Zakupy przez Internet są coraz częstszym zwyczajem, jednak nie zawsze są tak udane, jak te robione w sklepie. Nie chodzi jednak o niedobrany rozmiar, a o pewną zaskakującą zawartość, którą znalazła w swoim zamówieniu pewna internautka. Niezbyt miłym znaleziskiem, które było w zakupionych przez nią legginsach, pochwaliła się na TikToku. 

Chris obiecał jej pół miliona złotych, zamiast tego straciła 9 tys. zł
13.02.2023 13:31 Obiecał jej miłość i wspólny dom. 37-latka uwierzyła, straciła 9 tys. zł

Miała być miłość, jak ze snu, a skończyło się na stracie kilku tysięcy złotych. 37-latka z powiatu białostockiego rozmawiała z Chrisem, który utrzymywał, że jest amerykańskim aktorem. Bajka o wspólnym życiu bardzo szybko się skończyła, a love story zakończyło się na policji.

Policja
08.02.2023 15:42 Warszawa: Próbowali oszukać 94-latka na 652 tys. zł. Teraz staną przed sądem dla nieletnich

Na warszawskim Mokotowie doszło do rekordowej próby wyłudzenia. 3 osoby próbowały oszukać 94-latka na niebagatelną sumę 652 tys. zł. Sprawcy nie wiedzieli, że byli obserwowani przez policję. Mundurowi szybko ujęli oszustów, jak się jednak okazało, żaden z nich nie był dorosły.

Największy bank w Polsce ostrzega klientów
07.02.2023 19:45 Klienci PKO BP powinni uważać. Tak działają oszuści

CSIRT KNF wydało ostrzeżenie przed oszustami dla osób korzystających z usług PKO BP. Internetowi przestępcy, dzięki specjalnie przygotowanym stronom, uzyskują dostęp do kont klientów. Bank podzielił się wskazówkami, które pomóc mają w rozpoznaniu działania oszustów.

Adam Pabiś
05.02.2023 21:16 Podawał się za lekarza, występował w mediach jako ekspert. Jest zawiadomienie do prokuratury

Rzecznik Praw Pacjenta zareagował na materiał dziennikarzy Onetu, którzy zdemaskowali Adama Pabisia. Mężczyzna był przedstawiany jako specjalista m.in. od szumów usznych i brylował jako ekspert w stacjach telewizyjnych i radiowych. Okazało się, że Pabiś, choć prowadzi leczenie, nie figuruje w Centralnym Rejestrze Lekarzy.

bomba
04.02.2023 19:22 Emeryci muszą uważać. Zmasowany atak oszustów na polskich seniorów

Cyberprzestępcy po raz kolejny uderzają w emerytów. Tym razem próbują oni przekonać seniorów do kliknięcia ich linku przez zapewnianie, że zebrali oni ważne informacje na temat zmian w prawie. Strona, którą promują, może być bardzo niebezpieczna.

pieniądze-banknoty-biznesinfo-iberion
04.02.2023 14:59 Oszuści podszywają się pod bank PKO. Wydano ostrzeżenie, klienci narażeni na straty

Uwaga na oszustwa kierowane przeciwko klientom PKO Banku Polskiego. Cyberprzestępcy wysyłają falsyfikaty maili z wyciągiem okresowym. W załączonym, spakowanym pliku znajduje się tak naprawdę złośliwe oprogramowanie, którego celem jest zabranie pieniędzy z kont ofiar.

Polska policja
04.02.2023 08:46 Miał oszukać kontrahentów na ponad 9,5 mln zł. Przedsiębiorca został doprowadzony do prokuratury

Policjanci zajmujący się zwalczaniem przestępczości gospodarczej z KWP w Lublinie zatrzymali 51-latka, który oskarżony jest o oszukanie kilkudziesięciu osób i podmiotów rolniczych. Prowadzona przez niego firma miała skupować od nich owoce i warzywa, jednak nie uiszczać opłat. Łączna kwota, z którą miał zalegać, to ponad 9,5 mln zł.