Wyszukaj w serwisie
Goniec.pl > Nato

Nato

NATO – co to jest? Podstawowe informacje

NATO, a dokładniej Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego, zwana zwyczajowo również jako Sojusz Północnoatlantycki, to dobrowolne zrzeszenie 32 państw z Europy i Ameryki Północnej, których celem jest wspólna walka o bezpieczeństwo i pokój w krajach członkowskich. NATO stanowi organizację polityczno-wojskową (z naciskiem na płaszczyznę militarną), której strategie zakładają defensywną postawę, jednak od czasu do czasu angażuje się w misje stabilizacyjne w krajach niewchodzących w skład Sojuszu. 

NATO powstało już w 1949 roku jako odpowiedź na potencjalną agresję ZSRR, jego państw satelickich czy innych krajów komunistycznych, takich jak Chiny czy Kuba. Do dziś NATO stanowi militarną i polityczną przeciwwagę dla Rosji czy Chin, gdzie do roku 2024 lista państw członkowskich powiększyła się niemal trzykrotnie. Aktualnym Sekretarzem Generalnym NATO jest norweski polityk Jens Stoltenberg.

Jakie państwa są w NATO?

Do krajów członkowskich NATO zaliczają się aż 32 państwa – w tym oczywiście Polska, która do Sojuszu Północnoatlantyckiego przystąpiła 12 marca 1999 roku. Najmłodszym członkiem NATO jest Szwecja, która zasiliła szeregi organizacji w marcu 2024 roku – wcześniej zrobiła to Finlandia (w kwietniu 2023 roku). Kandydatem do członkostwa w NATO jest Bośnia i Hercegowina.

Pełna lista państw członkowskich NATO prezentuje się następująco (w kolejności alfabetycznej):

  • Albania, 
  • Belgia,
  • Bułgaria, 
  • Chorwacja,
  • Czarnogóra,
  • Czechy, 
  • Dania, 
  • Estonia,
  • Finlandia,
  • Francja,
  • Grecja,
  • Hiszpania, 
  • Holandia, 
  • Islandia,
  • Kanada,
  • Litwa, 
  • Luksemburg, 
  • Łotwa, 
  • Macedonia Północna, 
  • Niemcy, 
  • Norwegia,
  • Polska,
  • Portugalia, 
  • Rumunia,
  • Słowacja,
  • Słowenia,
  • Stany Zjednoczone,
  • Szwecja, 
  • Turcja, 
  • Węgry,
  • Wielka Brytania,
  • Włochy.

Aktualna polityka międzynarodowa Stanów Zjednoczonych klasyfikuje również niektóre państwa jako tzw. „Major non-NATO Ally”, co można przetłumaczyć jako „główni sojusznicy spoza NATO”. Do grona tychże zalicza się aż 19 państw z różnych stron świata – wymienić można takie państwa jak Australia, Egipt, Japonia, Korea Południowa, Pakistan, Brazylia, Nowa Zelandia czy Katar.

Jaka jest rola NATO?

Podstawową rolą NATO jest zagwarantowanie bezpieczeństwa i suwerenności członkom Sojuszu. Zgodnie z obowiązującą doktryną, atak na jeden z krajów członkowskich NATO będzie przez pozostałe odbierany jako atak na wszystkich członków. Ma się to wiązać z symetryczną i skuteczną odpowiedzią wszystkich państw członkowskich, co nie wyklucza (ale też nie gwarantuje) użycia siły zbrojnej.

Wojska NATO biorą niekiedy udział we wspólnych misjach stabilizacyjnych poza granicami krajów członkowskich. Formalnie misje te mają zapewniać bezpieczeństwo członkom Sojuszu w dalszej perspektywie lub przeciwdziałać kryzysom humanitarnym. Członkowie NATO przeprowadzają również regularne, wspólne ćwiczenia wojskowe zmierzające do integracji militarnej.

Pokaż więcej

Andrzej Duda
10.07.2024 21:56 Andrzej Duda na szczycie NATO. Stanowcze słowa prezydenta ws. Ukrainy

- Tematem rozmów jest to kiedy, a nie czy Ukraina zostanie przyjęta do NATO - mówił w Waszyngtonie prezydent Andrzej Duda, który przebywa tam z okazji szczytu NATO. Duda zapewniał, że sojusz jest gotowy przyjąć Ukrainę w swoje szeregi, jednak ta "musi tego chcieć". 

Krzysztof Gawkowski
01.06.2024 16:49 Atak na polską agencję. "To wypowiedzenie przez Rosję cybernetycznej wojny"

Wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski przedstawił nowe informacje w sprawie cyberataku wymierzonego w Polską Agencję Prasową. W jej wyniku opublikowano nieprawdziwe informacje dotyczące mobilizacji 200 tys. Polaków. Kryzys udało się szybko zażegnać, jednak wicepremier mówi jasno – to wypowiedzenie cyberwojny.

Wikimedia Commons
01.06.2024 16:02 Ujawnił plany Putina. Prezydent Łotwy wskazał kolejne kraje

28 maja prezydent Łotwy Edgars Rinkevics odwiedził Wielką Brytanię. W wygłoszonym przemówieniu wyraził swoje przekonania dotyczące dalszych zamiarów rosyjskiego dyktatora i wskazał państwa, które jego zdaniem Putin zaatakuje po Ukrainie. Co ciekawe, wśród nich nie ma wcale państw bałtyckich. 

Putin
29.05.2024 07:10 Władimir Putin ostrzega kraje NATO. Mówi o konsekwencjach

Szef NATO Jens Stoltenberg stwierdził, że państwa członkowskie powinny zezwolić Ukrainie na wykorzystywanie broni od sojuszników do ataków na terytorium Rosji. Władimir Putin odniósł się do tych słów. Rosyjski dyktator określił je jako "igranie z ogniem".

wojsko
09.05.2024 13:28 Ważny komunikat wojska. Żołnierze i wozy bojowe przejadą przez Polskę

Sztab Generalny Wojska Polskiego opublikował komunikat w sprawie przemieszczenia armii holenderskiej przez terytorium Polski. Przemarsz będzie miał miejsce w dniach 10-12 maja, weźmie w nim udział 800 żołnierzy i 200 pojazdów bojowych. Akcja powiązana jest z ćwiczeniami NATO Steadfast Defender 2024.

wojsko
05.05.2024 09:17 Ostrzeżenie dla wracających z majówki. Wojsko apeluje o "szczególną ostrożność"

W ciągu najbliższych godzin na drogach w województwach zachodniopomorskim, pomorskim i warmińsko-mazurskim pojawiać się będą kolumny pojazdów wojskowych. Sztab Generalny Wojska Polskiego wydał specjalny komunikat w tej sprawie. - Prosimy o zachowanie szczególnej ostrożności na drodze - podkreślono.

Radosław Sikorski
04.05.2024 20:45 Polscy żołnierze zostaną wysłani do Ukrainy? Radosław Sikorski zabrał głos

Prezydent Francji po raz kolejny stwierdził niedawno, że nie wyklucza wysłania swoich żołnierzy do Ukrainy. Nic więc dziwnego, że o podobne deklaracje spytano także innych europejskich polityków. Wśród nich znalazł się polski szef dyplomacji Radosław Sikorski, który w szerszym kontekście wypowiedział się na temat wojny w Ukrainie. Czy nasi żołnierze staną na froncie? I kiedy wojna może dobiec końca? Polityk zajął jasne stanowisko.

pojazdy wojskowe
01.05.2024 07:40 Kolumny wojskowe na drogach w długi weekend. Wojsko wydało komunikat

Sztab Generalny Wojska Polskiego opublikował we wtorek 30 kwietnia ważny komunikat. Po majówce kierowców nie powinien zdziwić widok wojskowych pojazdów na polskich drogach. W dniach 4-6 maja planowane jest przemieszczanie kolumn. Dotyczyć będzie trzech województw. Przekazano szczegóły.

Wojsko polskie, żołnierz
27.04.2024 22:54 "Potężne zmiany" w polskim wojsku. Wiemy, kogo dotkną

Sztab Generalny szykuje poważne reformy w Wojsku Polskim. W wywiadzie udzielonym na antenie Polskiego Radia 24 szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego gen. Wiesław Kukuła zapowiedział, że chodzi przede wszystkim o rezerwistów, którzy jego zdaniem stanowić będą "zasadniczy podmiot ewentualnej wojny". 

samolot
27.04.2024 08:33 W nocy Polska dwukrotnie poderwała myśliwce. Wojsko wydało komunikat

W sobotę nad ranem Dowództwo Operacyjne Sił Zbrojnych wydało komunikat w sprawie kolejnej fali ataków rosyjskiego lotnictwa dalekiego zasięgu na terytorium Ukrainy. Aktywowane zostały polskie i sojusznicze statki powietrzne. Kilka godzin później poinformowano o zmniejszeniu poziomu zagrożenia.

ćwiczenia NATO
22.04.2024 18:21 Hiszpański żołnierz zginął w Polsce. Wypadek podczas manewrów NATO

Podczas trwających w Polsce manewrów NATO Saber Strike 2024 zginął hiszpański żołnierz. O zdarzeniu poinformowała hiszpańska armia, a głos w sprawie zabrał premier tego kraju - Pedro Sánchez.

Andrzej Duda
12.04.2024 12:10 Polskie wojsko zostanie wysłane na Litwę? Andrzej Duda podjął decyzję

W czasie, gdy Europa środkowo-wschodnia drży przed rosyjską ekspansją, Andrzej Duda składa jasną deklarację. Prezydent Polski zapewnił w wywiadzie dla litewskich mediów, że nasze wojsko nie zawaha się przed obroną Litwy w sytuacji ataku na nią przez agresora. Zaznaczył jednak, że oba kraje muszą jeszcze rozważyć kwestię sytuacji pozamilitarnych. Chodzi o te przypadki, które nie podlegają pod art. 5. traktatu waszyngtońskiego.

myśliwiec NATO
10.04.2024 17:30 NATO poderwało myśliwce stacjonujące w Polsce. Dowództwo Sił Powietrznych wydało komunikat

NATO poderwało myśliwce w związku z lotem rosyjskiej maszyny. Piloci wystartowali z Malborka i skierowali się nad Morze Bałtyckie. Dowództwo Sił Powietrznych NATO potwierdziło, iż doszło do przechwycenia Ił-20 należącego do Federacji Rosyjskiej.

Władysław Kosiniak-Kamysz
27.03.2024 22:54 Pilny komunikat MON. Jest nowy dowódca Eurokorpusu

Ministerstwo Obrony Narodowej przekazało w środę wieczorem informację w sprawie nowego dowódcy Eurokorpusu. Zostanie nim gen. Broni Błazeusz, dotychczasowy I zastępca szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Wcześniej tego samego dnia resort obrony poinformował o odwołaniu gen. broni Jarosława Gromadzińskiego w związku z postępowaniem kontrolnym, które wszczęła Służba Kontrwywiadu Wojskowego.

F16
22.03.2024 08:14 Polska ponownie poderwała samoloty. Ukraina znów znalazła się pod ostrzałem

Kolejny zmasowany atak rakietowy na Ukrainę. W piątkowy poranek w wielu obwodach, w tym tych przy granicy z Polską, ponownie rozległ się alarm przeciwlotniczy. W związku z tym poderwane zostały także polskie i natowskie samoloty, strzegące naszej przestrzeni powietrznej. Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych uspokaja, że wszystkie niezbędne procedury mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa zostały uruchomione.

andrzej duda flagi
05.03.2024 13:36 Prezydent zwołuje Radę Bezpieczeństwa Narodowego. Padła data

Prezydent Andrzej Duda ogłosił zwołanie Rady Bezpieczeństwa Narodowego. Rząd ma spotkać się „aby pokazać jedność polskiej elity sceny politycznej w sprawach bezpieczeństwa”. Rada ma odbyć się w poniedziałek, 11 marca, przed wizytą prezydenta i premiera w Stanach Zjednoczonych.

Czołg na poligonie
05.03.2024 11:18 Tragedia na polskim poligonie. Nie żyje żołnierz, w akcji śmigłowce LPR

Na poligonie wojskowym w Drawsku Pomorskim rozegrały się dramatyczne sceny. Wojskowy pojazd gąsienicowy przejechał dwóch żołnierzy. Niestety, ale życia jednego z poszkodowanych nie udało się uratować. Na miejscu lądowały dwa śmigłowce LPR. Do wypadku doszło na terenie, gdzie odbywają się obecnie międzynarodowe ćwiczenia NATO. Media wskazują, że wypadek nie miał z nimi bezpośredniego związku. 

wojsko śmigłowiec niebo
03.03.2024 15:53 "Uważajcie". Dowództwo Generalne pilnie ostrzega Polaków

Trwają ćwiczenia DRAGON-24. W związku z manewrami NATO pojawia się coraz więcej fałszywych informacji. Ostatnio dotyczyły one rzekomego ataku Polski na Rosję. Głos w sprawie zabrało Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych. Wydano specjalny komunikat.

wojsko czołg
28.02.2024 10:34 Wojsko wyjedzie na ulice. Będą znaczne utrudnienia w ruchu

Na Polaków czekają duże utrudnienia w ruchu. W związku z prowadzonymi przez wojska NATO ćwiczeniami, na drogi w całym kraju wyjadą wojskowe kolumny. Niedogodności potrwają przez kilka najbliższych tygodni. W akcję zaangażowanych będzie łącznie ok. 20 tys. żołnierzy.

Victor Orban
26.02.2024 22:14 Węgry zadecydowały. Zielone światło dla Szwecji w NATO

Kluczowa decyzja Węgier ws. Szwecji. Parlament w Budapeszcie podjął w poniedziałek (26.02) odkładaną od dawna decyzję dotyczącą członkostwa Szwecji w NATO. - To historyczny dzień - przekazał premier Ulf Kristersson.

Donald Trump
11.02.2024 16:38 NATO reaguje na słowa Trumpa. "Podważa nasze bezpieczeństwo"

Donald Trump po sobotnim wystąpieniu podczas wiecu wyborczego jest szeroko krytykowany. Były prezydent USA "zachęcał" Rosję do ataku na państwa NATO, które nie wywiązują się ze zobowiązań finansowych. Wypowiedź spotkała się z ostrą reakcją ze strony szefa Sojuszu Jensa Stoltenberga.

wojsko mundur
11.02.2024 15:36 Ważny komunikat Sztabu Generalnego. Akcja zacznie się 12 lutego

Sztab Generalny Wojska Polskiego zapowiedział wzmożony ruch pojazdów związany z ćwiczeniami NATO – STEADFAST DEFENDER-24 i DRAGON-24. Pojazdy wojskowe będą przemieszczały się na m.in. drogach ekspresowych i autostradach niemal całego kraju od 12 lutego. 

donald tusk donald trump
11.02.2024 13:20 Donald Tusk zwrócił się do prezydenta. Chodzi o skandaliczne słowa Trumpa

Premier Donald Tusk skomentował szokujące wystąpienie byłego prezydenta Stanów Zjednoczonych. Donald Trump mówił o „zachęcaniu” Rosji do ataku na kraje NATO, które “nie płacą”, czyli przeznaczają mniej niż 2 proc. PKB na obronność. Premier odwołał się także do słów Andrzeja Dudy i zaplanowanej przez niego Rady Gabinetowej.

donald trump
11.02.2024 10:23 Oburzająca wypowiedź Trumpa. "Niech Rosja robi z nimi, co jej się podoba"

Były prezydent Stanów Zjednoczonych walczy o kolejną kadencję skandalicznymi wypowiedziami. Podczas spotkania z wyborcami stwierdził, że zachęcałby Rosję, by ta “robiła cokolwiek jej się podoba” z państwami NATO, które “nie płacą”, to znaczy przeznaczają mniej niż 2 procent PKB na obronność. Jest już reakcja Białego Domu.

msz budynek tablica
10.02.2024 14:01 Komunikat MSZ ws. wywiadu Putina. Ważny przekaz

Władimir Putin wygłosił kilka tez dotyczących Polski w trakcie wywiadu z Tuckerem Carlsonem. Ministerstwo Spraw Zagranicznych prostuje oskarżenia prezydenta Rosji w specjalnym oświadczeniu. Chodzi m.in. o zarzut, że Polska kolaborowała z Hitlerem. „Nie było mowy o wejściu Polski w jakikolwiek sojusz militarny z Hitlerem" - podkreśla resort.

wojsko kolumna czołggi droga
08.02.2024 20:30 Apel do mieszkańców. Wojsko na polskich drogach

Sztab Generalny Wojska Polskiego przekazał informację o nadchodzących ćwiczeniach Steadfast Defender-24, oraz jego polskiej części – Dragon-24. Na polskich drogach ma wystąpić zwiększony ruch pojazdów wojskowych. Wystosowano prośbę o niepublikowanie zdjęć pokazujących ruchy wojska. Ćwiczenia mają potrwać do końca maja. Wojskowi apelują także do kierowców o „zachowanie szczególnej ostrożności”.

Andrzej Duda
22.11.2023 22:06 Andrzej Duda powiedział wprost. Chodzi nie tylko o bezpieczeństwo Polaków

Wymowne słowa Andrzeja Dudy w czasie spotkania Grupy Wyszehradzkiej. Prezydent Polski poruszył temat tego, kiedy Rosja może ponownie zaatakować. Wskazał, że Polska już teraz realizuje specjalny plan.

F-35
25.09.2023 22:46 Rosyjskie samoloty nad Morzem Bałtyckim. Poderwano myśliwce F-35

Dwa stacjonujące w Polsce włoskie myśliwce F-35 zostały podniesione, aby nad Morzem Bałtyckim przechwycić niezidentyfikowane samoloty. Były to maszyny najprawdopodobniej pochodzące z Rosji.