Najlepsze sposoby na kleszcze. Sprawdzona metody pozwoli uniknąć przykrych konsekwencji ukąszenia
Ukąszenia kleszczy nie tylko sprawiają dyskomfort, ale także niosą ze sobą poważne zagrożenia dla zdrowia - od boreliozy po kleszczowe zapalenie mózgu. Warto znać sprawdzone metody ochrony przed tymi krwiopijcami oraz wiedzieć, co zrobić, gdy już któryś wgryzie się w naszą skórę.
Odpowiedni ubiór to pierwsza linia obrony przed kleszczami
Jasne ubrania z długimi rękawami, długie spodnie wpuszczone w skarpetki oraz zakryte buty znacząco utrudniają kleszczom dostęp do skóry. Takie środki ochronne są zalecane przez lekarzy oraz instytucje zajmujące się zdrowiem publicznym, ponieważ fizyczna bariera to najprostsza forma zapobiegania ugryzieniom kleszczy. Pasożyty, które zwykle wspinają się po nogawkach, mają znacznie trudniejsze zadanie, gdy spotykają na swojej drodze tkaninę i ciasno przylegający do skóry materiał. Wybór jasnych kolorów pozwala natomiast szybciej zauważyć pasożyta, zanim zdąży się wkłuć. Jak podkreślają specjaliści z NIZP‑PZH, dobre przygotowanie do wyprawy do lasu może w wielu przypadkach uchronić przed poważną chorobą.
Warto także sięgnąć po materiały, które nie ułatwiają pasożytom przyczepiania się do powierzchni ubrań - najlepiej sprawdzają się tkaniny o gładkiej strukturze, takie jak nylon czy poliester. W przypadku dzieci szczególnie poleca się kombinezony lub bluzy z elastycznymi ściągaczami, które szczelnie przylegają do ciała. Wbrew pozorom, kleszcze nie spadają z drzew, lecz bytują nisko - na trawie, liściach i krzewach - dlatego zabezpieczenie nóg i stóp jest szczególnie ważne.
Stosowanie odstraszaczy pozwoli uniknąć pogryzień przez kleszcze
Jednym z najskuteczniejszych sposobów na odstraszanie kleszczy pozostaje stosowanie preparatów zawierających substancje takie jak DEET, ikarydyna, IR3535 czy olejek z eukaliptusa cytrynowego. Preparaty tego typu tworzą na skórze i odzieży warstwę zapachową, która skutecznie dezorientuje i odstrasza kleszcze, zmniejszając prawdopodobieństwo ukąszenia nawet o kilkadziesiąt procent. Skuteczność preparatów zależy jednak od stężenia substancji czynnej - wyższe stężenia zapewniają dłuższą ochronę, sięgającą nawet 8 godzin.
Dla osób, które preferują naturalne metody, dostępne są olejki eteryczne, m.in. lawendowy, z drzewa herbacianego, geranium czy wspomniany wcześniej eukaliptusowy. Ich skuteczność bywa jednak niższa i krótsza - zwykle wymagają ponownej aplikacji co 1-3 godziny. Mimo to wiele osób wybiera właśnie je, szczególnie w przypadku dzieci i alergików, ponieważ są łagodniejsze dla skóry. Ważne jest jednak, aby naturalne środki również pochodziły od sprawdzonych producentów i były przeznaczone do kontaktu ze skórą.
Po każdym spacerze kontroluj skórę, aby móc szybko usunąć kleszcza
Po powrocie ze spaceru, szczególnie w miejscach porośniętych trawą, krzewami czy paprociami, niezbędna jest dokładna kontrola ciała. Kleszcze najczęściej wybierają ciepłe i wilgotne miejsca - pachwiny, zgięcia kolan, pachy, skórę za uszami czy okolicę karku. Najlepszym nawykiem jest zdjęcie odzieży, wytrzepanie jej, a następnie wzięcie prysznica. Takie działanie nie tylko pozwala wypłukać ewentualnego pasożyta, ale daje też okazję do szybkiej wizualnej kontroli. Im szybciej usuniemy kleszcza, tym mniejsze ryzyko przeniesienia choroby.
Jeśli dojdzie do ukąszenia, należy działać szybko i precyzyjnie. Najlepiej użyć cienkiej pęsety lub specjalnych narzędzi dostępnych w aptekach, chwytając kleszcza jak najbliżej skóry i wyciągając go zdecydowanym ruchem ku górze. Nie wolno go smarować tłuszczem, alkoholem ani próbować wykręcać - takie działania zwiększają ryzyko przeniesienia bakterii. Co więcej, niewłaściwe usunięcie kleszcza może skutkować pozostawieniem fragmentu jego ciała w skórze, co prowadzi do miejscowego stanu zapalnego. Jeśli wokół miejsca wkłucia pojawi się rumień o średnicy większej niż 5 cm, powiększa się lub towarzyszą mu objawy grypopodobne, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem.
