Wyszukaj w serwisie
Goniec.pl > Szkoła

Szkoła

Szkoła – co to jest? Podstawowe informacje

Szkoła to instytucja, w której kształtowane są fundamenty wiedzy, umiejętności i postaw człowieka – miejsce, w którym uczeń konfrontuje się nie tylko z programem nauczania, lecz także z mechanizmami społecznymi, jakie mają go przygotować do życia we wspólnocie. 

W sensie prawnym i organizacyjnym szkoła stanowi część systemu oświaty, regulowanego przez państwo, a jej zadaniem jest realizacja programów dydaktycznych, wychowanie, oraz zapewnienie warunków do rozwoju osobistego i społecznego.

W wymiarze społecznym szkoła bywa jednak czymś znacznie większym, aniżeli instytucją przekazującą wiedzę – jest przestrzenią, w której uczymy się funkcjonowania w strukturach, konfrontujemy ambicje z rzeczywistością i poznajemy mechanizmy hierarchii. Niejednokrotnie to właśnie w szkolnej ławce kształtują się pierwsze życiowe wybory, pierwsze autorytety i pierwsze rozczarowania, które stają się równie ważnym elementem edukacji jak sama znajomość wzorów matematycznych czy dat historycznych.

Jakie są rodzaje szkół w Polsce?

Polski system oświaty został ukształtowany w sposób hierarchiczny i obejmuje kilka stopni, które następują po sobie w określonym porządku. Pierwszym z nich jest szkoła podstawowa, w której uczniowie zdobywają, jak sama nazwa wskazuje, podstawowe kompetencje – od nauki czytania i pisania, po podstawy przedmiotów ścisłych i humanistycznych. To etap obligatoryjny, zamykający się egzaminem ósmoklasisty, który otwiera drogę do dalszej edukacji.

Drugim etapem jest szkoła ponadpodstawowa, gdzie ścieżki edukacyjne zaczynają się różnicować. Uczniowie mogą wybrać liceum ogólnokształcące, które przygotowuje do matury i ewentualnych studiów wyższych, technikum łączące naukę z przygotowaniem zawodowym, bądź szkołę branżową (zawodową), nastawioną na szybkie zdobycie praktycznych kwalifikacji. Każdy z tych wariantów zakłada odmienny rytm nauki i inne perspektywy w przyszłości.

Na szczycie drabiny edukacyjnej znajduje się szkoła wyższa, w której kształcenie przybiera postać akademicką lub zawodową, zależnie od wybranej uczelni i kierunku. Uniwersytety, politechniki i akademie artystyczne stanowią przestrzeń, w której wiedza łączy się z badaniami i specjalizacją, a uzyskanie dyplomu staje się przepustką do świata zawodów wymagających wysokich kwalifikacji.

Największe wady polskiego szkolnictwa

Polska szkoła pełni rolę wychowawcy i strażnika wiedzy, a zarazem utrzymuje kurczowo strukturę, która coraz częściej przypomina muzeum dawnych idei. Uczniowie uczą się na pamięć definicji, które zapomniane zostaną w momencie opuszczenia klasy, a jednocześnie brakuje im kompetencji pozwalających swobodnie poruszać się w rzeczywistości, która zmienia się szybciej niż podręczniki zatwierdzane przez ministerialnych urzędników. Reforma goni reformę, a efekt bywa taki, że szkoła kształci przede wszystkim w umiejętności dostosowywania się do kolejnych biurokratycznych pomysłów.

Ironia polega na tym, że system, którego deklarowanym celem jest rozwój młodego człowieka, nierzadko skutecznie tłumi jego kreatywność i indywidualność. Zamiast stwarzać przestrzeń do zadawania pytań i eksperymentów, szkoła potrafi uczyć konformizmu, posłuszeństwa i sztuki odtwarzania tego, co już zostało zapisane. Nauczyciel, zmuszony do realizacji programu, często staje się strażnikiem godzin lekcyjnych, a nie przewodnikiem po świecie wiedzy. W ten sposób edukacja w Polsce bywa bardziej ćwiczeniem cierpliwości niż poszukiwaniem sensu i inspiracji.

Pokaż więcej

Barbara Nowacka na korytarzu sejmowym.
17.12.2025 17:40 Nie żyje 11-latka. Ministra Edukacji Narodowej uderzyła prosto w media

Tragedia w Jeleniej Górze wywołała nie tylko poruszenie społeczne, ale też ostrą reakcję władz. Ministra edukacji Barbara Nowacka zaapelowała do mediów o powściągliwość i uszanowanie prywatności dzieci oraz ich rodzin, podkreślając, że pogoń za sensacją pogłębia traumę po śmierci 11-latki.Barbara Nowacka apeluje do mediów po śmierci 11-latki. „Nie kosztem dzieci”Kuratorium: dobro dzieci musi być nadrzędneSąd działa za zamkniętymi drzwiami. Apel o powagę i spokój

Sąd rodzinny zastosował środek tymczasowy wobec 12-latki w sprawie śmierci 11-letniej Danusi.
17.12.2025 16:45 Zab*jstwo 11-latki z Jeleniej Góry. Nieoficjalnie: 12-latka trafi do zakładu poprawczego

Sąd rodzinny zastosował wobec 12-letniej dziewczynki środek tymczasowy po śmierci 11-letniej Danusi w Jeleniej Górze. Choć szczegóły decyzji nie zostały ujawnione, nieoficjalnie mówi się o możliwym umieszczeniu nieletniej w zakładzie poprawczym.

Tragedia po lekcjach: czy 12-latka miała nóż już w szkole?
17.12.2025 14:56 Na jaw wychodzą nowe informacje. 12-latka mogła mieć nóż na lekcjach

Nieoficjalne ustalenia Radia ZET rzucają nowe światło na okoliczności tragicznej śmierci 11-latki. Z doniesień dziennikarzy wynika, że zatrzymana w tej sprawie 12-latka miała przy sobie nóż jeszcze w trakcie zajęć lekcyjnych, a przed dokonaniem zabójstwa groziła swojej ofierze na szkolnym boisku.Nóż w szkole i groźby na boiskuOdnalezienie ciała i zabezpieczenie narzędzia zbrodniPrzesłuchanie nieletniej i decyzje sąduZignorowane sygnały ostrzegawcze

Zbliżenie na bok radiowozu policyjnego.
17.12.2025 07:08 Zab*jstwo 11-latki w Jeleniej Górze. To on odegrał kluczową rolę w zatrzymaniu

Śledczy ujawniają kolejne informacje dotyczące tragedii, do której doszło w Jeleniej Górze. Kluczowe znaczenie miało zgłoszenie świadka, który zauważył bójkę dwóch dziewczynek w pobliżu szkoły. Sprawa śmierci 11-latki wstrząsnęła mieszkańcami miasta i trafiła już do sądu rodzinnego.„Zauważył bójkę dwóch dziewczyn”. Wstrząsające szczegóły tragedii w Jeleniej GórzeŚwiadek zaalarmował służby. „Zauważył bójkę dwóch dziewczynek”

Policyjny radiowóz z włączonymi "kogutami".
17.12.2025 06:41 Nowe doniesienia ws. śmierci 11-latki. Nie będzie procesu karnego dla 12-latki

Po śmierci 11-letniej dziewczynki w Jeleniej Górze sprawa podejrzewanej 12-latki nie trafi do sądu karnego. Informacja ta wywołała niemałe poruszenie w sieci, zwłaszcza wśród osób mniej zaznajomionych z prawem.Śmierć 11-latki w Jeleniej Górze. Dlaczego 12-latka nie będzie miała procesu karnego?Sprawa trafiła do sądu rodzinnegoDziewczynka pozostaje pod opieką służb

Jerzy Łużniak w programie "Fakty po faktach".
16.12.2025 22:41 Nie żyje 11-latka. Prezydent Jeleniej Góry zabrał głos

Tragedia w Jeleniej Górze wstrząsnęła całą społecznością. Tuż po „Faktach” głos zabrał prezydent miasta Jerzy Łużniak, który mówił o zamordowanej 11-latce, sytuacji w szkołach oraz konieczności ostrożności i wsparcia dla wszystkich dotkniętych dramatem.

Radiowóz policji na drodze podczas prowadzonych czynności służbowych.
16.12.2025 19:56 Kolega 11-latki przerwał milczenie ws. tragedii w Jeleniej Górze. Tak zachowywała się przed zab*jstwem

Tragedia w Jeleniej Górze wstrząsnęła uczniami, nauczycielami i mieszkańcami miasta. Nowe szczegóły dotyczące ostatnich chwil 11-letniej Danusi ujawniają relacje szkolnych kolegów, którzy widzieli dziewczynki tuż przed dramatycznymi wydarzeniami.Kolega 11-latki przerwał milczenie ws. tragedii w Jeleniej Górze„Rozmawiały, a potem poszły w stronę lasku”. Relacja kolegi„Nikt nie brał tego poważnie”. Co mówią uczniowie po tragedii

Biskup Andrzej Siemieniewski podczas nabożeństwa.
16.12.2025 19:08 Zab*jstwo 11-latki z Jeleniej Góry. Biskup zabrał głos

Po tragicznej śmierci 11-letniej dziewczynki w Jeleniej Górze głos zabrał biskup legnicki Andrzej Siemieniewski. W specjalnym liście duchowny zapewnił o modlitwie nie tylko za zmarłe dziecko i jego rodzinę, ale także za osoby odpowiedzialne za tragedię.Biskup legnicki reaguje po tragedii w Jeleniej GórzeList biskupa Andrzeja Siemieniewskiego do osób dotkniętych tragedią„Zapewniam o mojej modlitwie” – treść przesłania duchownego

Funkcjonariusz policji podczas akcji.
16.12.2025 18:22 Zab*jstwo 11-latki z Jeleniej Góry. Przesłuchano 12-latkę

Tragedia w Jeleniej Górze wstrząsnęła lokalną społecznością i całą Polską. W pobliżu szkoły podstawowej znaleziono ciało 11-letniej dziewczynki. Śledczy ujawniają kolejne informacje o sprawie, w której podejrzewana jest jej młodsza koleżanka ze szkoły.

Puste ławki w szkolnej klasie.
16.12.2025 17:44 Śmierć 11-latki obok szkoły. Nowe doniesienia dziennikarza

Tragiczne wydarzenia z udziałem 11-letniej dziewczynki wstrząsnęły Jelenią Górą. Po dramatycznym odkryciu ciała dziecka mieszkańcy i uczniowie zaczęli spontanicznie upamiętniać miejsce tragedii, przynosząc znicze i kwiaty.Tragiczna śmierć 11-latki w Jeleniej Górze wstrząsnęła miastemInterwencja służb i działania śledczych po odkryciu ciałaUczniowie i mieszkańcy upamiętniają miejsce tragedii

Przemawiająca Barbara Nowacka, a w ramce wnętrze szkolnej klasy.
16.12.2025 16:24 Zab*jstwo 11-latki w Jeleniej Górze. Jest komunikat MEN: "musimy podjąć działania"

Po tragedii w Jeleniej Górze, gdzie zginęła 11-letnia dziewczynka, a o związek ze sprawą podejrzewana jest 12-latka, głos zabrała ministra edukacji Barbara Nowacka. Polityczka zapowiedziała potrzebę pilnych i systemowych zmian w zakresie bezpieczeństwa w szkołach.Zabójstwo 11-latki w Jeleniej Górze. Nowe informacje ze śledztwaPrzyjazd służb i próba reanimacji. Dziewczynki nie udało się uratowaćMinistra edukacji reaguje. Apel o systemowe zmiany w szkołach

Zbliżenie na koguty policyjne.
16.12.2025 15:56 Nowe doniesienia ws. zab*jstwa 11-latki. Policja ujawniła treść zgłoszenia

Tragedia w Jeleniej Górze wstrząsnęła mieszkańcami regionu. W poniedziałkowe popołudnie zginęła 11-letnia dziewczynka, a śledczy ujawniają kolejne okoliczności zdarzenia. Policja potwierdza, że tuż przed tragedią otrzymała zgłoszenie o bójce dwóch nieletnich.Tragedia w Jeleniej Górze. Nie żyje 11-letnia dziewczynkaReanimacja na miejscu i działania służb ratunkowychZgłoszenie o bójce i decyzje wobec 12-letniej uczennicy

śmierć, szkoła
14.12.2025 13:14 Śmierć 10-latki z Grójca. Dziewczynka miała uderzyć się w głowę w szkole. Dyrekcja ujawniła nowe informacje

Jedno zdarzenie na szkolnym korytarzu uruchomiło lawinę wątpliwości, emocji i pytań o odpowiedzialność dorosłych. Sprawa szybko przestała być lokalna i zaczęła budzić niepokój znacznie szerzej. Po dramatycznym finale głos zabrali przedstawiciele placówki, a wydarzeniom zaczęły przyglądać się instytucje państwowe. Co wydarzyło się po feralnym upadku i dlaczego reakcje okazały się niewystarczające?

Tragedia w Mikołajki. Śledztwo w sprawie śmierci 10-latki z Gródka
11.12.2025 07:57 Śledztwo w sprawie śmierci 10-latki z Gródka. Nowe ustalenia

Mikołajkowy poranek w jednej z podlaskich rodzin zamienił się w koszmar, gdy próba obudzenia dziecka zakończyła się dramatycznym odkryciem. Sprawa nagłej śmierci uczennicy szybko wykroczyła poza mury domu, odsłaniając niepokojące wydarzenia z dnia poprzedniego. Śledczy badają teraz ciąg przyczynowo-skutkowy, który sugeruje, że tragiczny finał mógł być konsekwencją braku właściwej reakcji dorosłych na szkolny wypadek.

Barbara Nowacka
29.11.2025 08:08 Porażka Nowackiej. Polscy uczniowie masowo rezygnują

Nowy przedmiot w polskich szkołach już na starcie mierzy się z poważnym wyzwaniem. Choć miał być odpowiedzią na współczesne potrzeby młodzieży, to frekwencja na zajęciach skłania do refleksji nad kondycją systemu edukacji. Dlaczego tak wielu uczniów decyduje się na opuszczenie tych lekcji?

szkoła, przerwa świąteczna
21.11.2025 14:21 Rekordowo długa przerwa świąteczna. Jest komunikat MEN

Nadchodzący przełom w szkolnym kalendarzu może całkowicie odmienić zimowy rytm uczniów. Z pozoru drobna modyfikacja dat wywołała lawinę pytań o jej skutki. Co sprawiło, że przerwa wywołuje tak duże emocje i dlaczego mówi się o niej częściej niż o feriach? Wiele wskazuje na to, że tegoroczny układ dni wolnych nie jest przypadkowy i może przynieść nieoczekiwane konsekwencje. Nic dziwnego, że zarówno rodzice, jak i nauczyciele bacznie śledzą każdy komunikat MEN.

policja
21.11.2025 08:39 Niebezpieczne znalezisko w warszawskiej szkole. W akcji saperzy

Niebezpieczne znalezisko w Szkole Podstawowej nr 112 na warszawskiej Białołęce. Na terenie budowy sali gimnastycznej ujawniono niewybuch. Lekcje zostały przerwane.

uczennica
06.11.2025 09:40 Taką uwagę dostała 7-letnia uczennica. Skandal na całą Polskę

Jedno zdjęcie wystarczyło, by w sieci zawrzało. Trener świadomego rozwoju Paweł Szokaluk opublikował w mediach społecznościowych fotografię uwagi z zeszytu 7-letniej uczennicy. Choć to tylko kilka zdań zapisanych w szkolnym zeszycie, wywołały one prawdziwą lawinę emocji i wspomnień.

Szkoła
03.11.2025 17:50 Burmistrz przegiął? Szokujące słowa o dzieciach ze wsi

Jedno zdanie wystarczyło, by w niewielkiej gminie na Warmii i Mazurach wybuchła prawdziwa burza. Podczas publicznego wystąpienia padły słowa, które wielu mieszkańców uznało za krzywdzące i obraźliwe wobec dzieci z terenów wiejskich.

Straż pożarna
09.10.2025 13:32 Ewakuacja szkoły podstawowej w Warszawie. Powodem żrąca substancja

Czwartkowy poranek w jednej ze stołecznych szkół rozpoczął się od niespodziewanych wydarzeń, które zmusiły służby ratunkowe do błyskawicznej interwencji. W budynku pojawił się intensywny zapach nieznanego pochodzenia, a uczniowie i nauczyciele musieli natychmiast opuścić sale lekcyjne. 

szpital
09.10.2025 10:28 Sześcioro dzieci trafiło do szpitala. Niepokojąca sytuacja w szkole podstawowej

Niepokojące wiadomości napływają z Torunia. Według najnowszych doniesień, aż 6 dzieci zostało przewiezionych do szpitala i poddanych obserwacji prosto ze szkoły podstawowej.

straż pożarna
30.09.2025 16:50 Alarm w polskiej szkole. Konieczna była ewakuacja

Niecodzienne wydarzenie sparaliżowało we wtorek, 30 września część wrocławskiego Śródmieścia. Z pobliskiej szkoły trzeba było ewakuować dziesiątki osób, a teren zabezpieczyła policja. Na miejscu pracowali także saperzy.

eksplozja w szkole
24.09.2025 09:58 Eksplozja w szkole podstawowej. Dzieci ewakuowane z miejsca zdarzenia

Do niebezpiecznego zdarzenia doszło dzisiaj w szkole podstawowej w jednej z polskich miejscowości. Służby zostały poinformowane o eksplozji, do której doszło w jednej z sal. Na miejscu pilnie pojawiła się straż pożarna.

Straż pożarna
08.08.2025 16:19 Pożar szkoły podstawowej w polskim mieście. Kłęby czarnego dymu widać z wielu kilometrów

Pożar szkoły podstawowej w województwie lubuskim. Z dotychczasowych informacji wynika, że ogień pojawił się na dachu budynku. Na miejscu pracują zastępy straży pożarnej. Kłęby czarnego dymu widać z odległości wielu kilometrów.

Roksana Węgiel
04.08.2025 22:38 Roksana Węgiel wyprowadza się z Polski. Zdradziła, gdzie teraz będzie mieszkać

Wygląda na to, że w życiu Roksany Węgiel mogą zajść ogromne i bardzo poważne zmiany. Artystka pochwaliła się, że otrzymała bardzo ważną wiadomość, a nowy etap będzie wiązał się z przeprowadzką do Londynu. Jej mąż, Kevin Mglej, bardzo szybko zareagował na te wieści.

Pieniądze
01.07.2025 23:35 1000 zł miesięcznie na ucznia. Trzeba spełnić konkretne warunki, wnioski od 3 lipca

Rodzice dzieci uczęszczających do szkoły wiedzą, że wiąże się to z pewnymi wydatkami, niejednokrotnie dość pokaźnymi. Wychodząc im naprzeciwko, Fundacja Santander postanowiła uruchomić specjalny stypendialny program dla uczniów, którzy posiadają dobre wyniki w nauce bądź posiadają osiągnięcia w innych dziedzinach. Jakie zatem warunki należy spełnić, by móc ubiegać się o 1000 zł miesięcznie?

dzieci
25.06.2025 22:50 Wnioski można składać od 1. lipca. Dodatkowe środki na każde dziecko

Już od 1 lipca na portalu ZUS otworzy się elektroniczna bramka do programu “Dobry Start”. To właśnie z niego na konta milionów Polaków wypływa jednorazowe 300 zł dla każdego dziecka. Sprawdź, komu przysługuje świadczenie, jakie daty trzeba zapamiętać i na co uważać, żeby nie stracić ani grosza.

karetka
10.06.2025 12:56 Graz: Strzelanina w szkole, jest wiele ofiar śmiertelnych

We wtorek, 10 czerwca służby poinformowały o dramatycznym zdarzeniu. W jednej ze szkół w Austrii doszło do strzelaniny, w której zginęło co najmniej dziesięć osób, a kilkanaście zostało ciężko rannych. Mundurowi przekazali informacje o sprawcy.