Jest wyrok Trybunału ws. nowelizacji ustawy o KRS

Narastające napięcie wokół zmian w sądownictwie

Pierwsze reakcje po najnowszych doniesieniach pokazały, jak duże emocje generuje kwestia zasad funkcjonowania kluczowych instytucji państwa. Od miesięcy trwa intensywna debata o tym, jak pogodzić oczekiwania środowisk prawniczych, polityków i opinii publicznej. W centrum tej dyskusji znalazła się Krajowa Rada Sądownictwa, której przyszła rola i sposób działania od dawna budzą kontrowersje. Czy obecne rozstrzygnięcia są w stanie uspokoić narastające napięcia?

Wątpliwości dotyczą nie tylko kierunku reform, ale także sposobu ich procedowania. Kolejne wypowiedzi ze sceny publicznej pokazują, że odbiorcy oczekują jasności, a jednocześnie mają świadomość, że zmiany mogą przynieść skutki wykraczające daleko poza same struktury sądownictwa. To sprawia, że każdy kolejny krok analizowany jest niezwykle wnikliwie.

Projekty zmian i ich szerokie konsekwencje

W ostatnich miesiącach pojawiały się kolejne propozycje dotyczące przebudowy zasad wyboru członków Rady. Środowiska prawnicze oraz przedstawiciele administracji wskazywali, że obecny model wymaga gruntownej rewizji, zwłaszcza w kontekście konieczności wzmocnienia niezależności instytucji. Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawiło więc kolejny projekt, który ponownie otworzył dyskusję o tym, kto powinien decydować o składzie KRS.

Według założeń tego projektu sędziowie mieliby otrzymać większą decyzyjność, choć zakres tych zmian wciąż był przedmiotem debat. Pojawiały się również głosy, że procedury sprzed lat mogłyby powrócić w zmodyfikowanej formie. Jednocześnie w przestrzeni publicznej rosło oczekiwanie na rozstrzygnięcia dotyczące obowiązującej już nowelizacji, której los pozostawał niepewny. Czy to właśnie ten element miał okazać się kluczowy dla dalszego kształtu całej reformy?

Wyrok TK i jego skutki dla nowelizacji KRS

W czwartek zapadło najważniejsze rozstrzygnięcie: Trybunał Konstytucyjny orzekł, że nowelizacja ustawy o KRS z 2024 r. jest niezgodna z konstytucją. Sprawę rozpatrzył pełny skład TK pod przewodnictwem Bogdana Święczkowskiego, a sędzią sprawozdawcą była Krystyna Pawłowicz. Orzeczenie zapadło większością głosów.

Nowelizacja, uchwalona latem 2024 r., miała — zgodnie z zapowiedziami rządu — rozpocząć proces uzdrawiania wymiaru sprawiedliwości. Zgodnie z jej zapisami 15 obecnych członków KRS wybranych przez Sejm miało stracić mandaty, a nowych miało wskazać środowisko sędziowskie. Co więcej, nowi kandydaci nie mogli być tzw. neosędziami, czyli osobami nominowanymi po reformie z 2017 r. Ten zapis budził szczególne kontrowersje.

Jednak zanim ustawa weszła w życie, w sierpniu 2024 r. skierował ją do TK ówczesny prezydent Andrzej Duda. To właśnie ten ruch zatrzymał wejście przepisów w życie na ostatniej prostej. Dodatkowo, jak wynika z przyjętej wcześniej uchwały Sejmu, organy państwa miały nie uznawać wyroków TK wydanych z naruszeniem prawa, co doprowadziło do ich niepublikowania w Dzienniku Ustaw.

Tymczasem w tle toczyły się prace nad kolejnym projektem resortu sprawiedliwości — tym razem zakładającym, że kandydować mogliby również niektórzy sędziowie nominowani przy udziale obecnego składu Rady. Sprawę dodatkowo komplikował fakt, że TK funkcjonuje w niepełnym składzie: obecnie liczy 11 sędziów na 15 miejsc.

Wszystko to sprawia, że choć wyrok TK kończy jeden etap, to równocześnie otwiera nowy — pełen pytań o to, jak będzie teraz wyglądała ścieżka wyboru członków KRS i jaki model zostanie ostatecznie uznany za zgodny z konstytucją.