Wyszukaj w serwisie
Goniec.pl > Unia Europejska

Unia Europejska

Unia Europejska – co to jest? Podstawowe informacje

Unia Europejska to związek polityczno-gospodarczy określonych państw europejskich, jednak trudno jest zaklasyfikować ją do jakiejkolwiek tradycyjnej kategorii organizacji międzynarodowej czy formy państwowej. Powszechnie uznaje się ją za twór „sui generis”, łączący elementy wspólnoty gospodarczej, państwa federalnego i organizacji międzynarodowej, działającej w dziedzinie prawa i nauk społecznych.

Podstawę dla funkcjonowania Unii Europejskiej stanowi kilka umów międzynarodowych, ratyfikowanych przez jej członków. Wśród najważniejszych możemy wymieniać Traktat z Maastricht, Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) oraz Traktat Lizboński. Unia Europejska de facto nie ma stolicy, choć uznawana za taką jest Bruksela, z uwagi na mieszczące się w niej ośrodki władzy UE. Bank centralny Unii Europejskiej mieści się we Frankfurcie, a do innych ważnych miast UE przez wzgląd na ich znaczenie polityczne zalicza się Strasburg i Luksemburg. Walutę UE stanowi euro, choć nie wyłącza to możliwości posiadania przez państwa członkowskie własnych walut zamiast euro.

Unia Europejska – struktura organizacyjna

Struktura organizacyjna Unii Europejskiej może być trudna do przyswojenia, ponieważ nie opiera się na mechanizmach znanych nam z innych państw czy organizacji – szczególnie w kontekście hierarchii określonych ośrodków władzy. Dość duża jest także liczba poszczególnych instytucji, co nie ułatwia odbioru porządku prawnego w UE.

Wobec powyższego należy skupić się przede wszystkim na najistotniejszych strukturach Unii Europejskiej. W tej mierze pierwsze skrzypce grać będzie Komisja Europejska, pełniąca funkcję organu wykonawczego. W procesie tworzenia prawa udział bierze Rada Unii Europejskiej, złożona z ministrów państw członkowskich, oraz Parlament Europejski, gdzie europosłowie wybierani są w wyborach powszechnych. Władzę sądowniczą z kolei sprawuje Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).

Jakie państwa należą do UE? Kto chce dołączyć?

Do Unii Europejskiej należy aktualnie 27 państw. Jest to Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry i Włochy. Do końca stycznia 2020 roku w skład Unii Europejskiej wchodziła również Wielka Brytania, która postanowiła jednak wystąpić ze struktur organizacyjnych UE.

W najbliższych latach ilość państw wchodzących w skład Unii Europejskiej może się jeszcze poszerzyć, choć procedura akcesyjna do UE jest dość skomplikowana – zarówno pod kątem prawnym, jak i technicznym. Co więcej, państwo które chciałoby zostać członkiem Unii Europejskiej musi spełnić wiele wymogów politycznych i ekonomicznych – są to kryteria kopenhaskie i kryteria madryckie.

Aktualnie oficjalnymi kandydatami na członków UE jest dziewięć państw – Albania, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Gruzja, Macedonia Północna, Mołdawia, Serbia, Turcja i Ukraina

Pokaż więcej

Władimir Putin
13.10.2025 22:42 Niepokojące sygnały zza zachodniej granicy. Szef niemieckiego wywiadu o planach Rosji

Napięcie między Rosją a krajami zachodnimi nieustannie rośnie. Tym razem to Niemcy głośno biją na alarm. Zdaniem tamtejszych służb sytuacja jest znacznie poważniejsza, niż wielu polityków chciałoby przyznać. Czy Europa powinna zacząć szykować się na konfrontację?

zmiana czasu
04.10.2025 08:48 Koniec ze zmianą czasu. Propozycja Polski może objąć całą Unię Europejską

Pomysł, który od lat elektryzuje europejską opinię publiczną, powraca z nową siłą. Czy jesteśmy o krok od pożegnania się z sezonowym przesuwaniem wskazówek zegara? Choć temat zdążył już opaść z unijnych radarów, teraz, z inicjatywy Polski, znów trafił na polityczne salony. Szczegóły planu mogą zaskoczyć nawet jego zwolenników.

Forum Rozwoju Mazowsza
18.09.2025 14:11 Zapraszamy na 15. Forum Rozwoju Mazowsza – Forum Funduszy Europejskich

8 października 2025 roku w Centrum Konferencyjnym Legii Warszawa spotkają się przedstawiciele administracji, biznesu, nauki i organizacji społecznych z całej Polski. Wszystko za sprawą 15. Forum Rozwoju Mazowsza – Forum Funduszy Europejskich, które w tym roku nabiera wyjątkowego, ogólnopolskiego wymiaru. Wydarzenie jest otwarte dla wszystkich zainteresowanych i udział w nim jest bezpłatny.

Putin
12.09.2025 14:42 UE podjęła kluczową decyzję po wtargnięciu rosyjskich dronów do Polski

Po incydencie dotyczącym przekroczenie polskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony w Unii Europejskiej trwają rozmowy temat kolejnych działań wobec reżimu Putina. Doniesienia medialne mówią o podjęciu kluczowych decyzji.

Ursula von der Leyen
10.09.2025 10:22 Ursula von der Leyen zabrała głos ws. ataku rosyjskich dronów. "Musimy wywierać większą presję na Rosję"

W środę, 10 września w Parlamencie Europejskim odbyło się przemówienie przewodniczącej Komisji Europejskiej, Ursuli von der Leyen poświęcone atakowi rosyjskich dronów na terytorium Polski.

Protest rolników
16.07.2025 17:15 Setki rolników na ulicach Brukseli. Rolnik z Lubelszczyzny: „Unia traktuje nas jak obywateli drugiej kategorii”

Rolnicy wyszli na ulice Brukseli. Protestują przeciwko planom Komisji Europejskiej, która zamierza dokonać gruntownych zmian w budżecie UE na lata 2028–2034. Jedną z nich ma być likwidacja odrębnego funduszu Wspólnej Polityki Rolnej (WPR). W jego skład wchodzą m.in. dopłaty bezpośrednie dla rolników i programy rozwoju obszarów wiejskich. Protestujący obawiają się też, że nowe dyrektywy unijne doprowadzą do zapaści wielu sektorów europejskiego rolnictwa.

Senior kierowca
09.07.2025 19:56 Unia podjęła decyzję w sprawie prawa jazdy dla seniorów. Będą zmiany

W obliczu starzejącego się społeczeństwa i rosnącej liczby kierowców w podeszłym wieku temat oceny ich sprawności za kierownicą budzi coraz większe emocje. To dlatego Unia Europejska zaproponowała obligatoryjne badania dla kierowców seniorów. Miałoby to na celu poprawę bezpieczeństwa na drogach.

Donald Tusk
21.06.2025 13:20 "Tarcza Wschód" i "Bałtycka Linia Obrony". Tusk apeluje do UE o wsparcie finansowe

Premier Donald Tusk wraz z przywódcami państw bałtyckich wystosowali wspólny apel do przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen oraz szefa Rady Europejskiej Antonio Costy. W liście skierowanym przed szczytem UE w dniach 26–27 czerwca domagają się uznania projektów “Tarcza Wschód” (Polska) i “Bałtycka Linia Obrony” (Litwa, Łotwa, Estonia) za inicjatywy ”o wspólnym europejskim znaczeniu” oraz piszą o potrzebie ich finansowania z budżetu unijnego.

Donald Tusk, Viktor Orban
25.04.2025 16:57 Viktor Orban odpowiada na wpis Donalda Tuska: "Nie rób sobie zbyt wielkich nadziei"

Donald Tusk wrzucił wieczorny post, a Viktor Orban odgryzł mu się bez ceregieli. Premier Węgier kpi z komentarza szefa polskiego rządu i radzi mu zejść na ziemię. Po tych słowach dudni w całej Polsce.

Donald Tusk
22.03.2025 10:05 Błyskawiczna reakcja KE na słowa Tuska ws. przyjęcia migrantów. Przypomniano o kluczowym obowiązku

Po czwartkowym szczycie w Brukseli premier Donald Tusk oznajmił, że Polska nie będzie przyjmować migrantów z innych krajów Wspólnoty. Na słowa szefa rządu błyskawicznie zareagowała Komisja Europejska. Słowa rzecznika są jednoznaczne.

zegar
11.03.2025 16:42 Koniec zmiany czasu. Polski rząd ma jasne stanowisko

Zmiana czasu, którą po raz kolejny będziemy musieli przeprowadzić już za kilka tygodni, od zawsze jest tematem bardzo kontrowersyjnym. Pojawiają się głosy, że marcowy proces i zmiana czasu z zimowego na letni może być jednym z ostatnich. Resort rozwoju prowadzi w tej sprawie negocjacje z Komisją Europejską. Są pierwsze rezultaty.

budzik
04.03.2025 16:43 Zmiana czasu już w marcu. Wiadomo, czy będzie ona już ostatnia

Już niedługo ponownie przestawimy zegarki przechodząc z czasu zimowego na letni. Podobnie uczynią mieszkańcy wielu krajów nie tylko w Europie, ale także na całym świecie. Sama praktyka budzi spore kontrowersje i pojawia się coraz więcej głosów, aby od niej odejść. Czy tak się stanie?

Tusk i Starmer
02.03.2025 19:18 Donald Tusk zabrał głos po szczycie w Londynie. Padły ważne deklaracje

W niedzielę po południu w Londynie odbył się szczyt europejskich i światowych przywódców poświęcony Ukrainie, obronności i bezpieczeństwu. Polskę na miejscu reprezentował premier Donald Tusk. Szef rządu tuż po zakończonym spotkaniu zabrał głos. Przekazał najważniejsze ustalenia. - Nie mamy zamiaru pchać się na pierwszą linię frontu - powiedział polski premier.

flagi UE
06.02.2025 16:16 Afera lobbingowa w Brukseli – pytania o transparentność działań Komisji Europejskiej i organizacji pozarządowych

Holenderski dziennik "De Telegraaf" nagłośnił skandal, który niestety w Polsce przeszedł niemal niezauważony. Chodzi o wykorzystywanie przez Komisję Europejską unijnych funduszy do nieoficjalnego opłacania organizacji pozarządowych, by lobbowały w Parlamencie Europejskim i państwach członkowskich na rzecz rozwiązań z zakresu polityki środowiskowej. Powyższe zarzuty zmuszają do postawienia pytań o transparentność, rzetelność i odpowiedzialność w demokratycznym procesie tworzenia unijnego prawa.

zegar
29.01.2025 13:52 Zmiana czasu z zimowego na letni. Wiadomo, kiedy trzeba przestawić zegarki

Zegarki przestawiamy w ciągu roku dwa razy, najpierw na czas letni, a następnie z powrotem na zimowy. Przejście z czasu zimowego na letni daje wielu z nas znać, że do długo wyczekiwanej wiosny już zaledwie chwila. Wielu wyczekuje tego momentu, inni raczej nie i wskazują, że przecież tym razem przyjdzie nam poleżeć w łóżku o godzinę krócej. Kiedy będziemy musieli przestawić zegarki i co z obiecywanym zniesieniem zmiany czasu?

zegar zmiana czasu
20.10.2024 10:25 Zmiana czasu z letniego na zimowy. Wiadomo, kiedy trzeba przestawić zegarki, wtedy "pośpimy dłużej"

Już niedługo mieszkańcy blisko 70 państw na całym świecie przestawią swoje zegarki z czasu letniego na zimowy. Tych, którzy wyczekują “dłuższego snu”, czeka miła niespodzianka – nadchodzi zmiana czasu. Kiedy będziemy musieli przestawić wskazówki z godziny 3 na 2? Nie wszyscy wiedzą, że zmiana czasu ma realny wpływ na nasze zdrowie. 

zegar zmiana czasu
24.09.2024 14:32 Zmiana czasu z letniego na zimowy, wtedy przestawimy zegarki. Jest kluczowa data

Przejście z czasu letniego na zimowy wypadnie już niedługo. Zegarki zostaną przestawione z godziny 3 na 2, dzięki czemu będziemy mogli cieszyć się dłuższym snem. Tymczasem przyszłość tego zwyczaju wciąż stoi pod znakiem zapytania. Ze strony polskiego rządu padła nawet ważna data w tej kwestii. 

flaga UE
09.09.2024 13:58 KPMG: W 2023 r. szara strefa tytoniowa w UE sięgała 8,3 proc. rynku, a w Polsce 3,6 proc. UE utraciła blisko 11,6 mld EUR wpływów budżetowych z niezapłaconych podatków na tytoń

KPMG: w 2023 r. w UE szara strefa tytoniowa w UE sięgała 8,3 proc. rynku, a nielegalne wyroby tytoniowe stanowiły ok. 35 mld szt. Przestępczość tytoniowa w ub. roku kosztowała UE blisko 11,6 mld EUR. Niechlubnym liderem zestawienia jest Francja, gdzie co trzeci papieros (33,2 proc., 16,8 mld sztuk) pochodzi z nielegalnych źródeł, na czym francuski budżet stracił ok. 7,3 mld EUR w wyniku niezapłaconych podatków. KPMG podaje, że w Polsce w ub. roku szara strefa tytoniowa wyniosła 3,6 proc. rynku, a Polacy wypalili 1,5 mld sztuk nielegalnych papierosów (spadek o 0,33 mld szt., 0,6 pkt proc. r./r.), wskutek czego fiskus utracił ok. 0,2 mld EUR.

flagi Polski i Unii Europejskiej
26.07.2024 16:42 Unia Europejska wszczęła wobec Polski procedurę nadmiernego deficytu. Problemy sektora finansów publicznych

Rada Unii Europejskiej uruchomiła procedurę nadmiernego deficytu dla Polski oraz sześciu innych krajów członkowskich. Decyzja ta została podjęta przez ambasadorów państw członkowskich w wyniku głosowania pisemnego. 

Marcin Romanowski
20.07.2024 08:14 Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy o Marcinie Romanowskim: "Immunitet nie jest przywilejem"

“Nikt nie może się na niego powoływać w celu popełnienia przestępstwa, ale nikt też nie może go ignorować” - pisze o immunitecie Theodoros Rousopoulos, szef Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. Chodzi o sprawę aresztowania byłego wiceministra sprawiedliwości Marcina Romanowskiego. 

Dariusz Joński, Ursula von der Leyen
18.07.2024 16:59 Ursula von der Leyen ponownie szefową KE. Dariusz Joński dla Gońca: Decyzja najlepsza z możliwych dla Polski

Ursula von der Leyen w czwartek ponownie została wybrana na szefową Komisji Europejskiej. Aby zwyciężyć, musiała uzyskać minimum 361 głosów. Ostatecznie zebrała ich 401. — Uważam, że to decyzja najlepsza z możliwych z perspektywy Polski, tym bardziej że w czasie jej exposé wybrzmiały dwie bardzo istotne kwestie z naszego punktu widzenia — komentuje w rozmowie z Gońcem europoseł Koalicji Obywatelskiej Dariusz Joński. 

Ciasto
08.07.2024 09:57 Polacy zapłacą podatek od domowych ciast? Ekspert rozwiał wszelkie wątpliwości

W ostatnich dniach w internecie rozpowszechniana jest informacja, o podatku od domowych ciast i innych wypieków, który miałaby wprowadzić w Polsce dyrektywa UE. "W Polsce nic się nie zmienia. Nie ma żadnej dyrektywy o podatku od ciast” - napisał na portalu X adwokat Piotr Leonarski. O co więc chodzi? 

Paul Krugman
04.07.2024 18:36 Noblista prof. Krugman: Nie wiemy jeszcze, jak Europa sprosta roli ”gwarantora” stabilności światowej

Było wiele nadziei związanych z wczesnym etapem integracji Europejskiej i wiele z tych nadziei się spełniło. (…) Mimo, że w pewnych miejscach toczą się pewne rzeczy, jest to jedno z najlepszych społeczeństw utworzonych w historii – ocenił w wykładzie wygłoszonym w Szkole Głównej Mikołaja Kopernika w Warszawie noblista prof. Paul Krugman.

Donald Tusk i Ursula von der Leyen
02.07.2024 13:54 Zmiany w KPO. Jest decyzja Komisji Europejskiej

Dobre wieści dla Polski płyną z Brukseli, gdzie we wtorek 1 lipca Komisja Europejska zaakceptowała zmiany w Krajowym Planie Odbudowy, jakie rząd polski wysłał 30 kwietnia. Chodzi m.in. o  z nałożenia opłat za rejestrację samochodów spalinowych w zamian za dofinansowanie pojazdów elektrycznych.

Donald Tusk
18.06.2024 20:30 Tusk o rozmowie z kanclerzem Niemiec. Strona niemiecka przeprosiła Polskę

Premier Donald Tusk po powrocie z trzydniowej wizyty w Brukseli i Luksemburgu wystąpił we wtorek podczas krótkiej konferencji prasowej. Szef rządu poinformował m.in. że rozmawiał z kanclerzem Niemiec Olafem Scholzem o incydencie przerzucenia rodziny migrantów na teren Polski. Zdradził szczegóły.

Wołodymyr Zełeński
15.06.2024 07:34 Wejście Ukrainy do Unii Europejskiej. Zatwierdzono ramy negocjacyjne

Ambasadorowie krajów członkowskich Unii Europejskiej zatwierdzili ramy negocjacyjne dla Ukrainy i Mołdawii, co otwiera drogę do rozpoczęcia formalnych negocjacji akcesyjnych. Rozmowy mają oficjalnie ruszyć pod koniec czerwca tego roku.

PKW
09.06.2024 18:38 Wybory do Parlamentu Europejskiego 2024. Mamy najnowsze dane o frekwencji

Trwa ostatni dzień wyborów do Parlamentu Europejskiego. Po godzinie 18:30 odbyła się trzecia dziś konferencja prasowa Państwowej Komisji Wyborczej. Poznaliśmy najnowsze dane dotyczące frekwencji wyborczej w Polsce. 

Państwowa Komisja Wyborcza
09.06.2024 13:55 Wybory do Parlamentu Europejskiego 2024. Są pierwsze informacje o frekwencji

Wybieramy posłów do Parlamentu Europejskiego. Tuż po godz. 13.30 odbyła się druga, zaplanowana na niedzielę, konferencja Państwowej Komisji Wyborczej. Podano pierwsze wyniki dotyczące frekwencji. Do tej pory zagłosowało 11,66 proc. Polaków uprawnionych do głosowania. Wcześniej poinformowano, że wybory parlamentarne przebiegają wyjątkowo spokojnie.