Niemcy mają postawić pomnik polskich ofiar niemieckiej okupacji

Bundestag decyduje o pomniku w Berlinie

Niemiecki parlament przyjął rezolucję, wzywającą rząd federalny do rozpoczęcia prac nad pomnikiem poświęconym polskim ofiarom narodowego socjalizmu i niemieckiej okupacji w Polsce w latach 1939–1945. Rezolucja nakłada obowiązek ogłoszenia konkursu na projekt, z udziałem polskich ekspertów, a zwycięska koncepcja ma zostać przedstawiona Bundestagowi. 

Parlament wskazał, że najodpowiedniejszym miejscem na postawienie pomnika będzie teren byłej Opery Krolla w Berlinie, gdzie już znajduje się tymczasowy monument odsłonięty w czerwcu w formie Głazu Pamięci. Decyzję poprzedziła ponad półgodzinna debata w Bundestagu, podczas której podkreślano znaczenie upamiętnienia ofiar i edukacyjny wymiar przyszłego pomnika.

Kto był za, a kto przeciw

Za przyjęciem rezolucji głosowali obecni na sali plenarnej posłowie i posłanki CDU/CSU, SPD, Zielonych oraz Lewicy. Przeciwko były tylko dwie osoby z Alternatywy dla Niemiec (AfD), natomiast pozostali posłowie tego ugrupowania wstrzymali się od głosu. 

Rezolucja jest wyraźnym sygnałem wspólnego uznania historycznych faktów i woli niemieckiego parlamentu do upamiętnienia polskich ofiar. Pełnomocnik rządu Niemiec ds. współpracy z Polską, Knut Abraham, przekazał, że konkurs na projekt zostanie ogłoszony na początku 2026 roku, a przewidziany budżet wyniesie od 750 tys. do 1 mln euro. 

Ostateczne nakłady na budowę pomnika mają zostać określone w budżecie federalnym na lata 2027 lub 2028.

Znaczenie symboliczne i polityczne pomnika dla relacji Polska–Niemcy

Rezolucja Bundestagu to pierwszy krok w kierunku trwałego upamiętnienia ofiar niemieckiej okupacji w Polsce. Pomnik w Berlinie ma pełnić funkcję edukacyjną i przypominać o dramatycznych skutkach polityki narodowego socjalizmu. Wskazanie miejsca byłej Opery Krolla podkreśla znaczenie symboliczne lokalizacji i powiązanie z istniejącym już Głazem Pamięci. 

Udział polskich ekspertów w konkursie ma zapewnić historyczną rzetelność projektu. Wieloletnie starania o takie upamiętnienie zyskały właśnie formalne potwierdzenie w niemieckim parlamencie. Decyzja jest odbierana jako krok w stronę pojednania i wzmocnienia świadomości historycznej obu narodów.