Wielkie zmiany dla kierowców w 2026 roku. Tych punktów karnych już nie skasujesz

Nowe przesłanki utraty prawa jazdy i dożywotni zakaz prowadzenia

Nowelizacja przepisów, która wejdzie w życie w marcu 2026 roku, znacząco zaostrza zasady dotyczące zatrzymywania prawa jazdy na okres trzech miesięcy, wprowadzając jednocześnie nowe powody karania kierowców. Jedną z kluczowych zmian jest sankcja za jazdę bez wymaganych uprawnień, która teraz grozi utratą dokumentu. Przepisy uderzają także w osoby ignorujące bezpieczeństwo pieszych; omijanie pojazdu, który zatrzymał się, by ustąpić pierwszeństwa pieszemu, skutkuje naliczeniem 15 punktów karnych. Co więcej, jeśli kierowca w okresie próbnym popełni dwa wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, potwierdzone prawomocnym wyrokiem, okres ten zostanie przedłużony.

Szczególnie rygorystyczne zasady dotyczą dróg jednojezdniowych dwukierunkowych poza obszarem zabudowanym, gdzie przekroczenie prędkości o więcej niż 50 km/h oznacza automatyczną utratę uprawnień. Ustawodawca przewidział również drastyczne kary za recydywę; osoba zatrzymana przez policję za prowadzenie pojazdu mimo czasowego zatrzymania prawa jazdy straci uprawnienia na stałe. Odzyskanie dokumentu po takim stałym odebraniu będzie możliwe dopiero po upływie 5 lat. Warto dodać, że zachowania takie jak używanie pojazdu w sposób zagrażający bezpieczeństwu osób wewnątrz lub na zewnątrz auta są karane 15 punktami karnymi.

Statystyki policyjne jasno wskazują na skalę problemu, gdyż od początku 2025 roku funkcjonariusze zatrzymali już 72 391 praw jazdy. W tej grupie aż 22 851 przypadków dotyczyło przekroczenia prędkości o ponad 50 km/h w obszarze zabudowanym. Dane te są alarmujące, zwłaszcza w kontekście faktu, że w samym 2025 roku zatrzymano 15 628 osób prowadzących pojazdy mimo orzeczonego zakazu sądowego. Ryzyko jest realne, ponieważ do 80% wszystkich wypadków dochodzi właśnie na drogach jednojezdniowych dwukierunkowych, gdzie odnotowuje się aż 87% wszystkich ofiar śmiertelnych.

Wykroczenia bez możliwości redukcji punktów karnych

Nowe regulacje znacząco ograniczają możliwość niwelowania skutków łamania prawa, ponieważ nie będzie można redukować punktów na kursach WORD za ponad połowę naruszeń z taryfikatora. Lista wykroczeń wyłączonych z procedury kasowania punktów jest obszerna i obejmuje niemal 70 pozycji, co stanowi istotną część ze 130 wykroczeń ujętych w taryfikatorze. Projekt rozporządzenia MSWiA precyzuje, że lista ta zawiera dokładnie 66 naruszeń. Restrykcje te dotkną między innymi kierowców łamiących przepisy związane z wyprzedzaniem.

Wśród najpoważniejszych przewinień, za które nie przewidziano redukcji punktów, znajduje się naruszenie powodujące zagrożenie bezpieczeństwa skutkujące uszczerbkiem na zdrowiu innej osoby. Surowo traktowane jest również przekroczenie prędkości o więcej niż 70 km/h, karane 15 punktami karnymi, których nie da się anulować. Taka sama sankcja punktowa dotyczy niezatrzymania pojazdu, aby umożliwić przejście przez jezdnię osobie niepełnosprawnej lub o ograniczonej sprawności ruchowej. Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na skrzyżowaniu podczas skręcania w drogę poprzeczną skutkuje 12 punktami. Z kolei wyprzedzanie na przejściu dla pieszych lub bezpośrednio przed nim wiąże się z otrzymaniem 15 punktów karnych.

Obostrzenia dla młodych kierowców

Rewolucyjne zmiany dotyczą wieku uprawniającego do prowadzenia pojazdów, gdyż możliwe będzie uzyskanie prawa jazdy już od 17. roku życia. Podpisana ustawa przesuwa granicę wieku, która obecnie wynosi 18 lat, a nowe przepisy wejdą w życie od 3 marca 2026 roku. Procedura ta wymaga jednak formalności, ponieważ młody kandydat na kierowcę będzie musiał uzyskać pisemną zgodę rodziców lub opiekunów. Należy pamiętać, że do momentu osiągnięcia pełnoletności nieletni kierowca będzie mógł prowadzić samochód wyłącznie na terytorium Polski.

Dla 17-letnich kierowców wprowadzono specjalny, 3-letni okres próbny, który nie może trwać dłużej niż do ukończenia przez nich 20. roku życia. Jest to rozwiązanie bardziej rygorystyczne niż standardowy, 2-letni okres próbny przewidziany dla osób uzyskujących uprawnienia w wieku 18 lat. Przez pierwsze 6 miesięcy świeżo upieczony 17-latek będzie mógł prowadzić auto wyłącznie pod nadzorem dorosłego, doświadczonego kierowcy. Ustawodawca precyzuje, że taki opiekun musi mieć ukończone minimum 25 lat.

Limit punktów i obowiązkowe szkolenia

Wprowadzono nowy, zaostrzony limit 12 punktów karnych, którego przekroczenie wiąże się z koniecznością odbycia płatnego szkolenia. Dotyczy to szczególnie poważnych naruszeń, takich jak kierowanie pojazdem bez wymaganych uprawnień, co jest karane 10 punktami karnymi bez możliwości ich redukcji. Za stworzenie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym, które skutkuje uszczerbkiem na zdrowiu, kierowca otrzyma 12 punktów. Co istotne, kierowców w okresie próbnym obowiązywać będzie absolutny zakaz spożywania alkoholu, czyli limit 0,0 promila w organizmie.

Katalog wykroczeń o najwyższej wadze punktowej obejmuje jazdę pod prąd autostradą lub drogą ekspresową, za którą grozi 15 punktów karnych bez opcji redukcji. Identyczną liczbę punktów, których nie można anulować, przewidziano za kierowanie w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających. Wyprzedzanie na zakręcie oznaczonym znakami ostrzegawczymi to 10 punktów karnych, również wyłączonych z procedury kasowania. Naruszenie zakazu zawracania na autostradzie skutkuje naliczeniem 12 punktów. Warto podkreślić, że każde naruszenie zakwalifikowane jako przestępstwo automatycznie wiąże się z przypisaniem 15 punktów karnych.