Wyszukaj w serwisie
Goniec.pl > Premier

Premier

Premier – co to za funkcja? 

Premier to jedna z najważniejszych funkcji publicznych w systemie politycznym demokratycznego społeczeństwa. Jego nazwa wzięła się od łacińskiego sformułowania „primus”, czyli „pierwszy”, odnosząc się do jego nadrzędnej roli względem pozostałych ministrów. Premier powołuje ministrów, stoi na czele utworzonego przez siebie rządu, kieruje jego pracami i ponosi odpowiedzialność za skutki jego działań. Na tę chwilę premierem Polski jest Mateusz Morawiecki, jednak w wyniku wyborów parlamentarnych 2023, stan ten może ulec zmianie.

Premier stanowi funkcję, która obecna jest także w systemach politycznych innych krajów. Różnić się on może jednak nazwą, a nawet kompetencjami. Dla przykładu, w Niemczech i Austrii jest to kanclerz, w Wielkiej Brytanii Pierwszy Minister („Prime Minister”), a Minister Stanu w krajach skandynawskich. W Polsce bardziej oficjalną nazwą opisywanego stanowiska jest Prezes Rady Ministrów.

Obowiązki i uprawnienia na stanowisku premiera

Podstawę prawną regulującą kompetencje premiera stanowi szereg ustaw, z których najistotniejszą jest oczywiście Konstytucja RP. Do pozostałych źródeł prawa w tym zakresie należy Ustawa o Radzie Ministrów, Ustawa o kontroli administracji rządowej, Ustawa o finansach publicznych, Ustawa o wojewodzie i administracji rządowej w województwie, oraz częściowo Ustawa o służbie cywilnej.

Wyżej wzmiankowane ustawy w zasadzie jedynie dopełniają obowiązki i kompetencje wzmiankowane w Konstytucji RP. Zgodnie z nią, Premier RP powołuje rząd, reprezentuje go i kieruje jego pracami – poprzez koordynację i kontrolę działań ministrów, a także zapewniając im możliwości wykonywania pracy oraz określając sposoby jej wykonywania.

Ponadto, premier nadzoruje pracę samorządów terytorialnych w granicach określanych przez ustawę i pełni funkcję zwierzchnika pracowników administracji rządowej. W wielu kwestiach jest także zobligowany do reprezentowania Polski na arenie międzynarodowej.

Kto będzie nowym premierem? Kiedy nowy rząd?

Choć wybory parlamentarne 2023 zakończyły się de facto zwycięstwem partii rządzącej (Prawo i Sprawiedliwość) to zdecydowanie większą liczbę mandatów ma sojusz partii przedstawiających się jako opozycja demokratyczna. W jej skład wchodzi Koalicja Obywatelska, Trzecia Droga, PSL i Nowa Lewica. Kto w takiej sytuacji będzie nowym premierem?

Polski ustrój zakłada wyłonienie nowego składu rządu (a więc również nowego premiera) w maksymalnie trzech krokach. Pierwszym z nich jest inicjatyw prezydenta, który desygnuje premiera wedle własnego uznania. Zgodnie z tradycją jest nim lider partii która wygrała w wyborach, lub inna istotna dla tej partii osoba. Wobec tego Andrzej Duda postanowił powierzyć misję utworzenia rządu dotychczasowemu premierowi, Mateuszowi Morawieckiemu, choć z matematycznego punktu widzenia nie ma on szans na utworzenie rządu.

Jeżeli nowy rząd Mateusza Morawieckiego nie otrzyma od Sejmu wotum zaufania, wówczas to Sejm wybierze nowego kandydata na premiera. Wedle wszelkich zapowiedzi, w takiej sytuacji nowym szefem rządu zostanie Donald Tusk.

Pokaż więcej

Donald Tusk, policja, straż pożarna
13.04.2024 22:16 Nieznana substancja przed kancelarią premiera. Zatrzymano 34-letniego mężczyznę

Przed Kancelarią Premiera w Warszawie wylana została nieznana substancja. Na miejscu natychmiast pojawiły się służby, w tym specjaliści z jednostki chemicznej. W związku ze zdarzeniem zatrzymano jedną osobę.

krzysztof gawkowski
30.03.2024 18:46 Skandal na cmentarzu. Oblali farbą grób ojca Gawkowskiego

Rodzina wicepremiera Krzysztofa Gawkowskiego doznała przykrej sytuacji. Jego matka zalała się łzami po tym, jak odkryła, że ktoś oblał czarną farbą grób ojca polityka na cmentarzu w Wołominie. ”Kiedy polityka wchodzi na cmentarze, upadają wszelkie wartości. Rodzi się przekonanie, że natura człowieka jest straszna” – komentował w rozmowie z PAP.

Donald Tusk
08.03.2024 19:29 Książulo sprawdził, jak karmią u Donalda Tuska. Ceny w Kancelarii Premiera zdumiewają

Jak karmią w Kancelarii Premiera? Znany youtuber "Książulo" postanowił to sprawdzić. Popularny twórca niedawno testował m.in. jedzenie sejmowe. Tym razem na tapet wziął kuchnię w Kancelarii Donalda Tuska. Ceny mocno go zaskoczyły. 

Joanna Dunikowska-Paź
11.01.2024 20:38 Wielkie zaskoczenie w "19.30". Widzowie oniemieli, nagle usłyszeli kultową piosenkę

Spore zaskoczenie w “19.30” w TVP. Widzowie Telewizji Polskiej w materiale na temat polityka z Francji nagle zobaczyli na ekranie twarz byłego premiera. Dziennikarze wypomnieli mu wiek, a następnie włączyli fragment piosenki Kazika. Nie był to typowy reportaż.

Bejamin Netanjahu
15.07.2023 19:47 Premier Izraela Benjamin Netanjahu przebywa w szpitalu. Pilna hospitalizacja wynikiem fali upałów?

Niepokojące doniesienia z Izraela. Jak poinformowały tamtejsze media, do szpitala trafił premier kraju, Benjamin Netanjahu. Z informacji przekazanych przez zagraniczne agencje wynika, że pilna hospitalizacja była spowodowana silnym odwodnieniem organizmu polityka. Powodem takiego stanu rzeczy mają być wielodniowe upały panujące na Bliskim Wschodzie. 

pilne
12.06.2023 11:05 Nie żyje Silvio Berlusconi, były premier Włoch i skandalista

Jak podaje gazeta "Corriere della Sera", zmarł były premier Włoch - Silvio Berlusconi. Miał 86 lat. Informację potwierdziła również włoska agencja prasowa ANSA. Polityk w piątek ponownie trafił do szpitala w Mediolanie, gdzie miał przejść zaplanowane badania w związku z chorobą. Przypomnijmy, że Berlusconi od pewnego czasu zmagał się z przewlekłą białaczką.

Mateusz Morawiecki
01.06.2023 14:08 Rząd chce wydłużyć wakacje kredytowe, ale nie dla wszystkich. Premier Morawiecki ujawnia

Dobra wiadomość dla kredytobiorców. Najprawdopodobniej będą mogli nadal korzystać z wakacji kredytowych. Zdradził to premier Mateusz Morawiecki w rozmowie z tygodnikiem Wprost. - Pobieranie 500+ nie jest obowiązkiem. Sam ze względu na swoją sytuację finansową zrezygnowałem z 500+. A jeśli już mówimy o kryteriach dochodowych, to rozważamy przedłużenie wakacji kredytowych o kolejne pół roku lub nawet o rok” – wyznaje premier.

ochrona japonia
15.04.2023 08:54 Atak na premiera Japonii w czasie przemówienia. Było słychać eksplozję

Chwile grozy podczas przemówienia premiera Japonii. Fumio Kishida w pewnym momencie musiał paść na ziemię, a wokół zaroiło się od ochroniarzy. Media ustaliły, iż bez trudu dało się usłyszeć dźwięk, który przypominał wybuch.

40% Polaków uważa, iż Mateusz Morawiecki winien podać się do dymisji.
19.02.2023 20:11 Mateusz Morawiecki powinien podać się do dymisji? Polacy wydali wyrok

Ponad 40% Polaków uważa, iż Mateusz Morawiecki powinien podać się do dymisji. Takie są wyniki najnowszego sondażu przeprowadzonego przez pracownię United Surveys na zlecenie Wirtualnej Polski. W grupie tej zdecydowanie przeważa elektorat opozycji, który nie pozostawia na premierze suchej nitki.

Pilna konferencja Mateusza Morawieckiego
08.02.2023 11:44 Mateusz Morawiecki zwołał pilną konferencję. Premier uderzył w Donalda Tuska, padły wymowne słowa

Pilna Konferencja Mateusza Morawieckiego. - Doszło do przerwartościowania bardzo wielu spraw i tragicznego rozwoju wydarzeń. - oświadczył w środę przed południem szef rządu. Poszło o wizytę Donalda Tuska w Rosji równo 15 lat temu.

Mateusz Morawiecki
05.02.2023 15:24 Mateusz Morawiecki o wyborach. "Robimy wszystko, aby były sprawiedliwe"

W swoim sobotnim podcaście Mateusz Morawiecki odniósł się do zmian, które usiłuje wnieść Zjednoczona Prawica do kodeksu wyborczego. Oprócz podkreślenia korzyści, jakie zdaniem premiera niosą nowe rozwiązania, szef rządu skomentował "spiralę nieporozumień, jaką opozycja usiłuje nakręcać".

morawiecki
11.01.2023 18:17 Morawiecki skierował do Niemców mocne słowa. Chodzi o kwestię reparacji, "nie zapłacili"

Kilka dni temu niemiecki rząd odpowiedział Polsce w sprawie żądania wypłaty reparacji, w związku z poniesionymi stratami przez nasz kraj podczas II wojny światowej. Stanowisko naszych zachodnich sąsiadów było jednoznaczne - ta sprawa jest zamknięta. Teraz, sam premier tłumaczy Niemcom, czym dla Polski są te środki. Jego obszerny artykuł ukazał się na łamach samego "Der Spiegel".

morawiecki
09.01.2023 13:43 Mateusz Morawiecki pokazał zdjęcia ze strzelnicy: "Już ze mnie snajpera nie będzie"

W połowie 2022 roku Mateusz Morawiecki zapowiedział, że parlament w niedługim czasie pochyli się nad kwestią dostępu do broni w Polsce, "abyśmy byli jako państwo (...) silniejsze i lepiej przeszkolone w użyciu broni" - mówił premier. Tym razem szef rządu osobiście zjawił się na strzelnicy i wziął broń w swoje ręce, czym pochwalił się na Twitterze. Reakcja internautów była błyskawiczna. "Idealne pod memy" - kpią komentatorzy.

dudiasz
09.01.2023 10:54 Prezydent Andrzej Duda pilnie wzywa Mateusza Morawieckiego na spotkanie

Prezydent Andrzej Duda organizuje niezapowiedziane spotkanie dotyczące wojny w Ukrainie. Ma się na nim pojawić premier Mateusz Morawiecki, jak i reszta rady ministrów. Z nieoficjalnych informacji wynika, że rozmowy mają dotyczyć między innymi przekazania niemieckich czołgów dla sił Ukrainy.

"GW": 80 mln zł z publicznej kasy na centrum im. Kornela Morawieckiego. Premier konsekwentnie buduje kult swojego ojca
08.01.2023 11:27 "GW": 80 mln zł z publicznej kasy na centrum im. Kornela Morawieckiego. Premier konsekwentnie buduje kult swojego ojca

Premier Mateusz Morawiecki hojnie sypnął groszem, przeznaczając na prace związane z powstaniem na Uniwersytecie Wrocławskim nowoczesnego Centrum Badań Fizycznych i Chemicznych aż 80 mld złotych. Przyczyną tak wielkiego rozmachu nie jest jednak aktywne zaangażowanie w rozwój polskiej nauki, ale fakt, że ośrodek ma nosić imię zmarłego w 2019 roku ojca szefa rządu. Kontrowersyjny pomysł już budzi zmieszanie wśród pracowników uczelni, ale o ich zdanie nikt nie zamierza pytać, bowiem "za" jest sam pokorny wobec ministra Czarnka rektor UWr, prof. Robert Olkiewicz.

morawieckikwasniezozole
04.01.2023 19:56 Wpadka na konferencji Mateusza Morawieckiego. Organizatorzy nie zadbali o szczegóły

Mateusz Morawiecki opowiadał o nowych filarach rządowych działań wobec seniorów. Premier pozował na tle grafiki ze starszą panią w okularach i... literówką, którą ciężko było przeoczyć. Czyżby pomimo tak dużego budżetu, rządu nie było stać na korektę?

morawiecki
03.01.2023 19:50 Fala krytyki na Mateusza Morawieckiego za deklarację ws. kary śmierci. Premier się tłumaczy

Nie milkną echa poniedziałkowej deklaracji Mateusza Morawieckiego w sprawie kary śmierci. Szef rządu, przy okazji Facebookowej sesji pytań i odpowiedzi, w której udział brali internauci, został zapytany o swój stosunek do tego rodzaju kary i jej potencjalnego powrotu w Polsce. Ku zaskoczeniu wszystkich premier wyraził się pozytywnie o tej kwestii, co automatycznie wywołało falę krytycznych komentarzy w sieci. Kontrowersje wokół słów polityka na tyle się nasiliły, że do całej sprawy odniósł się sam autor wypowiedzi oraz rzecznik rządu, Piotr Muller.

morawiecki
02.01.2023 16:50 Mateusz Morawiecki o celowo zawyżanych cenach paliw. "Trzeba się tylko z tego cieszyć"

Nie milkną echa w kwestii cen paliw na stacjach benzynowych, które jak wiele wskazuje, miesiącami były sztucznie zawyżane kosztem Polaków. Przypomnijmy, wraz z końcem 2022 roku przestał obowiązywać niższy VAT na paliwa i stawka podatku podskoczyła z 8 do 23 proc. Wraz z tym powinny wzrosnąć ceny surowca, tak się jednak jednak nie stało, bo 31 grudnia obniżono niespodziewanie hurtowe ceny benzyny i oleju napędowego. Skoro nie było z tym problemu, w takim razie można wnioskować, że Daniel Obajtek i spółka niemal cały 2022 łupili swoich rodaków niemiłosiernie. Do całej sprawy odniósł się Mateusz Morawiecki, który nie widzi najmniejszego problemu.

To był trudny rok dla Mateusza Morawieckiego jako Prezesa Rady Ministrów.
31.12.2022 12:48 Trudny rok Mateusza Morawieckiego. "Wyjątek w skali Europy” [OPINIA]

Miniony rok nie dawał Mateuszowi Morawieckiemu chwili wytchnienia. Premier polskiego rządu w 2022 roku musiał mierzyć się z wieloma sytuacjami kryzysowymi, stawiającymi go niejednokrotnie w trudnym położeniu, które ochoczo wykorzystywali nieprzychylni mu członkowie Zjednoczonej Prawicy. Mimo pojawiających się w obozie władzy niesnasek, Mateusz Morawiecki nadal pełni funkcję szefa swojego gabinetu. Czy oznacza to jednak, iż jego pozycja jest rzeczywiście niepodważalna lub przynajmniej równie silna, co Zbigniewa Ziobry? O trudnym roku Mateusza Morawieckiego mówiła w rozmowie z portalem Goniec dr hab. Ewa Marciniak z Katedry Socjologii Polityki i Marketingu Politycznego Uniwersytetu Warszawskiego.

EN 01548041 0069
23.12.2022 21:32 Ważne ostrzeżenie Mateusza Morawieckiego. "Spodziewamy się zagrożenia"

Premier Mateusz Morawiecki zapowiedział plany umacniania polskiej armii. Wśród nich rozszerzenie obecności wojsk pancernych na terenie wschodniej części kraju, jak i zwiększenie liczebności żołnierzy na północy. Zapowiedziano również publikację mapy ze szczegółowymi informacjami.

MorawieckiZbrod
22.12.2022 12:57 Nowe ustalenia ws. działki Morawieckiego. "Szwindel na ogromną skalę"

Mateusz Morawiecki znalazł się na celowniku opozycji. Posłowie Koalicji Obywatelskiej Dariusz Joński i Michał Szczerba wzięli pod lupę zakup 30-hektarowej działki przez obecnego premiera. Ustalenia wskazują, że dwie parafie, które ubiegały się o grunt, były w istocie jedną parafią z tym samym proboszczem.

EN 01548349 0301
17.12.2022 21:52 Mateusz Morawiecki mówi o zagrożeniu ze strony Rosji. "Zegar agresji nadal tyka"

Mateusz Morawiecki w swoim poście na Facebooku deklaruje jasno - należy zakończyć spór z Komisją Europejską. Sentyment, choć słuszny, pojawia się już jednak po wyraźnych sygnałach, że brnięcie w konflikt między Polską a Unią Europejską skończy się tragicznie dla rządów PiS.

Mateusz Morawiecki
14.12.2022 09:42 Premier stanął w obronie Ziobry i dociął opozycji. "Was łączy nienawiść do PiS, a nas łączy Polska"

Premier Mateusz Morawiecki podczas przemówienia poprzedzającego głosowanie nad wnioskiem o odwołanie Zbigniewa Ziobry ze stanowiska ministra sprawiedliwości mocno uderzył w opozycję, jednocześnie chwaląc własny gabinet. Jak przekonywał, Zjednoczona Prawica jest obozem, w którym występują różnice, ale zawsze są one przezwyciężane w imię dobra państwa. - Was łączy jedna rzecz – nienawiść do PiS. A nas łączy Polska - oznajmił szef rządu.

Mateusz Morawiecki
11.12.2022 20:47 Przełom ws. miliardów dla Polski? Polacy zabrali głos

- Aż 68,6 proc. badanych jest zdania, że Polska otrzyma środki z Krajowego Planu Odbudowy - donosi Wirtualna Polska, odnosząc się do sondażu przeprowadzonego przez United Surveys. Respondenci uważają, że jeśli pieniędzy nie uda się odzyskać, Mateusz Morawiecki i Zbigniew Ziobro powinni stracić stanowiska.Na początku czerwca bieżącego roku Komisja Europejska zaakceptowała Krajowy Plan Odbudowy, który został zaproponowany przez polski rząd. Pieniądze nie zostały jeszcze wypłacone. Polska musi osiągnąć "kamienie milowe", które dotyczą m.in. zwiększenia jakości opieki medycznej, przejrzystości finansów publicznych, efektywności energetycznej i zmian prowadzących do czystszego powietrza. Największe kontrowersje budzi jednak kwestia praworządności, która prowadzi do konfliktu między Warszawą a Brukselą.

Mateusz Morawiecki nie dba o klimat?
11.12.2022 16:56 Dominika Lasota: "Politycy nie walczą o nasze bezpieczeństwo"

- Nie uratują nas słowa, tylko konkretne czyny i działania. W obecnej sytuacji nie czuję, aby politycy nas reprezentowali i aktywnie walczyli o nasze bezpieczeństwo - ocenia działania rządu PiS Dominika Lasota, rozmówczyni portalu Wirtualna Polska. Aktywistka w swojej działalności skupia się na tematach związanych z klimatem.Dominika Lasota ma dopiero 21 lat, ale już rozmawiała o swoich postulatach z Andrzejem Dudą, Emmanuelem Macronem i Ursulą von der Leyen. To jej apel sprawił, że Donald Tusk zmienił zdanie w sprawie klimatu. Rozmówczyni portalu Wirtualna Polska jest związana z międzynarodowym ruchem Fridays For Future. Współtworzy inicjatywę "Wschód". W podcaście WP "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" opowiada o wyzwaniach energetycznych, problemach w komunikacji z władzą oraz o działalności ruchów klimatycznych.

Morawiecki nie dogaduje się z PiS
11.12.2022 15:48 Polityk PiS: Morawiecki stworzył sobie własny "rząd w rządzie"

Wirtualna Polska dotarła do informacji, jakoby wielu polityków PiS miało pretensje do Mateusza Morawieckiego. - Jego doradcy mieli swoje pomysły, centrala miała swoje, w efekcie nic ze sobą nie współgrało - donosi rozmówca portalu.Kolejny informator portalu Wirtualna Polska donosi, że Mateusz Morawiecki stworzył sobie własny "rząd w rządzie". Dowodem potwierdzającym tę tezę mają być dziesiątki maili premiera, które wypłynęły ze skrzynki Michała Dworczyka.

Mateusz Morawiecki
09.12.2022 09:53 Mateusz Morawiecki podsumował pięć lat swoich rządów. Premier nie był specjalnie skromny

Mateusz Morawiecki ma powody do świętowania. Choć wielu niejeden raz wieszczyło mu dymisję, w niedzielę 11 grudnia minie dokładnie pięć lat, od kiedy zasiadł w fotelu szefa Rady Ministrów. Z tej okazji "Super Express" postanowił poprosić polityka o drobne podsumowanie swoich rządów. I choć premier sam sobie nie szczędził słów uznania, nie wszystko okazało się być dla niego powodem do wielkiej dumy.

Robert Biedroń Mateusz Morawiecki
08.12.2022 22:08 Robert Biedroń o sprawie KPO: "To są kolejne kłamstwa pana premiera"

Czy są szanse na to, by polski rząd uzyskał pieniądze z KPO? Robert Biedroń, który był gościem programu "Tłit" portalu Wirtualna Polska, jest sceptyczny. Europoseł dodał, że rząd PiS będzie pierwszym, który straci pieniądze z UE.Kilka miesięcy temu KE zablokowała transfer pieniędzy z KPO dla Polski, tłumacząc to "nieprzestrzeganiem standardów praworządności" przed nasz rząd. KE, zatwierdzając KPO, podkreślała, że Polska musi wykazać, że przed dokonaniem wypłat w ramach Funduszu Odbudowy, zostały osiągnięte "kamienie milowe". Mowa przede wszystkim o sytuacji w polskim sądownictwie. Czy uzyskanie pieniędzy nadal jest możliwe?