Porażka Nowackiej. Polscy uczniowie masowo rezygnują

Niska frekwencja mimo dużych oczekiwań

Edukacja zdrowotna, wprowadzona 1 września 2025 roku jako przedmiot nieobowiązkowy, miała wzmocnić kompetencje młodych ludzi w zakresie zdrowia psychicznego, relacji i bezpieczeństwa . Resort edukacji przedstawiał ją jako jeden z filarów nowoczesnej szkoły. Tymczasem dane z pierwszych miesięcy nauki pokazują, że z zajęć korzysta zaledwie około trzydziestu procent uprawnionych uczniów. Na listę frekwencji wpisało się niespełna milion młodych ludzi, co zdaniem obserwatorów wyraźnie wskazuje, że projekt nie spełnił początkowych oczekiwań.

Wiceszefowa Ministerstwa Edukacji Narodowej, w najnowszym wywiadzie wskazała, że główną przyczyną niskiej frekwencji nie jest ideologia, lecz przemęczenie uczniów. Reformy edukacji wdrażane w poprzednich latach radykalnie zwiększyły obciążenie, szczególnie w technikach, gdzie tygodniowy plan zajęć potrafi przekraczać 38 godzin, nie licząc religii czy przedmiotów fakultatywnych. W takiej sytuacji młodzież fizycznie nie jest w stanie udźwignąć dodatkowych obowiązków i „głosuje nogami”, rezygnując z tego, co nie jest absolutnie konieczne.

Burzliwy kontekst społeczno-polityczny

Słabą frekwencję na edukacji zdrowotnej należy także rozpatrywać w szerszym kontekście. Przedmiot od samego początku budził duże emocje. Ostrzeżenia przed „systemową deprawacją” i apel Konferencji Episkopatu Polski do rodziców o rezygnację z zajęć bez wątpienia wpłynęły na decyzję części rodzin. Co ciekawe, minister edukacji Barbara Nowacka już wcześniej, zapowiadając, że przedmiot będzie nieobowiązkowy, argumentowała, że musi w ten sposób „ochronić szkołę przed awanturą polityczną”. Dyskusja o edukacji zdrowotnej bardzo szybko wykroczyła poła mury szkół, stając się elementem szerszego sporu.

Niska frekwencja każe zadać pytanie o przyszłość edukacji zdrowotnej. MEN zapowiada rozmowy z dyrektorami i specjalistami, aby znaleźć rozwiązanie, które realnie odpowie na potrzeby uczniów. Jednocześnie ministerstwo podkreśla, że program powstawał w szerokim gronie ekspertów, w tym z udziałem przedstawicieli środowisk katolickich, aby rozwiać wątpliwości co do treści. W jednym z wywiadów minister Nowacka zaznaczyła, że nowy przedmiot to nie tylko wiedza o zdrowiu, ale również „odporność i przeciwdziałanie fake newsom” . Mimo to, projekt, który miał być szczepionką wiedzy, stał się symbolem problemów trapiących system: nadmiaru treści, braku czasu i politycznych napięć.

Szersze zmiany w systemie edukacji

Wprowadzenie edukacji zdrowotnej to nie jedyna zmiana, jakiej doświadczają szkoły. Ministerstwo Edukacji zapowiada dalsze reformy, w tym praktyczną rewizję podstawy programowej z edukacji dla bezpieczeństwa. Jak deklarowała minister Nowacka, resort chce, aby od 1 września 2026 roku przedmiot ten, nazywany nawet symbolicznie przysposobieniem obronnym, uczył dzieci i młodzież, jak reagować w sytuacjach kryzysowych – nie tylko w teorii, ale i w praktyce . W tym samym czasie MEN kontynuuje też programy mające uatrakcyjnić proces nauczania, takie jak „Wyjście z klasą”, wspierające finansowo jednodniowe wyjścia uczniów do instytucji kultury.

Niezależnie od dalszych losów edukacji zdrowotnej, jej początek unaocznia pilną potrzebę szerszej debaty o tym, jak powinna wyglądać nowoczesna, a przede wszystkim przyjazna i skuteczna szkoła.