Laureaci Certyfikatów POT 2025: „To miejsca, które wyznaczają standardy w polskiej turystyce”. Rozmowa z Jackiem Janowskim, dyrektorem Departamentu Wsparcia Rozwoju Turystyki POT

Czym jest „certyfikacja w turystyce” i jaką rolę pełnią Certyfikaty POT w promocji polskich atrakcji?

Jacek Janowski: Certyfikacja w turystyce przebiega w różnych kontekstach — certyfikowani mogą być zarówno przedstawiciele branży, jak i obiekty czy destynacje turystyczne. Dzieje się tak na całym świecie, ponieważ turysta wybierając miejsce wyjazdu, bardzo często kieruje się rekomendacją. To może być rekomendacja mediów, blogerów, vlogerów, mediów społecznościowych czy znajomych — oni są zwykle najbardziej wiarygodni. Ale wielu turystów zwraca też uwagę na to, czy dane miejsce jest sprawdzone i certyfikowane.

Certyfikat to potwierdzenie ze strony obiektywnego organu, że spełnione zostały określone wymagania — norm międzynarodowych, specyfikacji branżowych, przepisów technicznych. W Polskiej Organizacji Turystycznej wprowadziliśmy certyfikację produktów turystycznych w formie konkursu na najlepszy produkt. To rywalizacja: zgłaszane produkty muszą spełnić kryteria określone w regulaminie, a najlepsza dziesiątka w skali kraju otrzymuje Certyfikat POT.

Co konkretnie jest brane pod uwagę przy wyborze Złotego Certyfikatu?

Istotnych jest kilka elementów, przykładowo:
• kreatywność w opisie produktu turystycznego — patrzymy „oczami turysty”. Co go zaciekawi, co go przyciągnie go do tego miejsca?
• innowacje — zarówno w samej konstrukcji produktu, jak i w zarządzaniu nim oraz jego promocji;
• dostępność — czy produkt jest inkluzywny, dostępny dla osób z niepełnosprawnościami i dla turystów zagranicznych;
• zrównoważony rozwój — dbałość o społeczność lokalną, tradycję, kulturę regionalną;
• działania promocyjne — czy produkt ma profesjonalne zdjęcia, filmy, pomysł na promocję;
• wykorzystanie nowych technologii.

To wszystko przekłada się na punkty w ocenie i finalny ranking.

Wśród laureatów są muzea, parki rozrywki, wydarzenia, czyli właśnie te „produkty”. Czy POT widzi jakąś przewagę któregoś z nich?

Produktem turystycznym — zgodnie z regulaminem — może być właściwie wszystko, co przyciąga turystę: miejsce, obiekt, szlak pieszy, rowerowy czy samochodowy, impreza turystyczna albo wydarzenie cykliczne, takie jak festiwal muzyczny czy kulinarny.

Oczywiście dużo zgłasza się obiektów i miejsc turystycznych: różnego rodzaju muzea, skanseny, atrakcje. Ale nie ma jednej dominującej kategorii. Kiedyś Złoty Certyfikat zdobył PolandRock Festival — ogromne wydarzenie. Wygrały też Bieszczadzkie Drezyny Rowerowe, Muzeum Polskiej Wódki w Warszawie… Różnorodność produktów jest ogromna.

W tym roku już po raz 22. przyznali Państwo Certyfikat POT. Co wyróżniło Twierdzę Srebrna Góra?

Twierdza Srebrna Góra zdobyła Złoty Certyfikat, czyli nagrodę główną — Grand Prix. Warto podkreślić, że Złoty Certyfikat może otrzymać tylko taki produkt, który wcześniej miał już „zwykły” certyfikat i znacząco się rozwinął.

Twierdza jest miejscem absolutnie wyjątkowym: to największa górska twierdza na świecie, położona na Dolnym Śląsku, w sercu Sudetów, niedaleko Kłodzka. To ogromny kompleks kazamat i umocnień z XVIII wieku, kiedyś zamieszkały przez ok. 3700 żołnierzy.

Dziś twierdza działa jak imponujący obiekt turystyczny — z noclegami w klimatycznych salach, z przewodnikami przebranymi za żołnierzy, z wydarzeniami historycznymi. A co sprawiło, że zdobyła Złoty Certyfikat?
• dynamiczny rozwój: nowa restauracja, hotel, odrestaurowywane kolejne części obiektu;
• umiejętność pozyskiwania środków i inwestowania w odnowę;
• odrodzenie regionu po powodzi — Ziemia Kłodzka ucierpiała, ale Twierdza podniosła się i dalej się rozwija.

Jakie wyzwania mają opiekunowie zabytków, którzy chcą podnosić standard usług?

Wyzwania są ogromne: od pozyskiwania środków na renowację, przez zachowanie autentyczności obiektu, po dostosowanie go do współczesnych potrzeb turysty, w tym kwestii bezpieczeństwa, dostępności i profesjonalnych usług. Twierdza Srebrna Góra jest świetnym przykładem tego, że można to zrobić wzorowo.

Jakie korzyści daje zdobycie Certyfikatu POT — obiektowi i społeczności lokalnej?

Certyfikat jest narzędziem do dalszego rozwoju: wzmacnia wiarygodność, prestiż, pomaga w promocji i pozyskiwaniu partnerów. Certyfikaty POT są coraz bardziej rozpoznawalne — badania pokazują, że ponad 20% turystów je kojarzy, a my stale pracujemy nad zwiększeniem tej świadomości.

Dla laureatów:
• organizujemy szeroką promocję — gala z mediami, publikacje, kampanie;
• Złoty Certyfikat otrzymuje dodatkowo kampanię promocyjną POT w kolejnym roku — w 2026 r. głównym bohaterem będzie właśnie Twierdza Srebrna Góra;
• dla wszystkich laureatów prowadzimy działania przez cały rok: współpraca z influencerami, udział w targach, promocja na wydarzeniach branżowych.

W tym roku zaprosiliśmy wszystkich laureatów na stoisko POT podczas Targów Turystycznych w Warszawie — mogli tam prezentować swoje atrakcje, filmy, publikacje.

Chcemy także stworzyć wspólny pakiet na licytację WOŚP — to jednocześnie promocja i forma wsparcia Orkiestry.

A jeśli chodzi o korzyści dla lokalnej społeczności, to z pewnością zwiększony ruch turystyczny, rozwój usług, większa rozpoznawalność regionu, a często także nowe miejsca pracy.

Dlaczego warto odwiedzić laureatów Certyfikatu POT 2025?

Bo to są wyjątkowe miejsca, rekomendowane przez Polską Organizację Turystyczną. To gwarancja, że jeśli tam pojedziemy, spędzimy czas świetnie i wrócimy z dobrymi wrażeniami. Te miejsca spełniają normy i kryteria konkursu — są bezpieczne, atrakcyjne, różnorodne i stanowią prawdziwe perełki regionów.

Wśród nich są m.in.:

• Swołowo – Stolica Krainy w Kratę – klimatyczne gospodarstwa, warsztaty, lokalne produkty.
• Arche Nałęczów – dawny ośrodek sanatoryjny zamieniony w znakomity hotel.
• Bieszczad.Ski Wańkowa – całoroczny obiekt z tyrolką latem i świetnym stokiem zimą; w okolicy Bieszczadzkie Drezyny Rowerowe.
• Muzeum Fabryka Czekolady E.Wedel w Warszawie – turystyczne odkrycie roku, jedyne takie miejsce w Polsce.
• Centrum Świętego Jana w Gdańsku – niezwykłe połączenie dziedzictwa kulturowego i sztuki.
• Aflopark (Łódzkie) – idealny na wiosnę i lato.
• Koronacja Królewska – Festiwal Kultury Słowiańskiej w Gnieźnie – cykliczne wydarzenie historyczne.
• Hala Stulecia we Wrocławiu – obiekt UNESCO z szeroką ofertą kulturalną i pięknym otoczeniem ogrodu japońskiego.
• Sztolnia Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach.
• Muzeum Polskiej Wódki w Warszawie.
• Opole – Stolica Polskiej Piosenki, wyróżniona za kulturę, festiwal i wyjątkową tożsamość muzyczną.

A wszystkie certyfikowane produkty — nie tylko tegoroczne — można znaleźć na stronie Polska Travel. Są tam mapy i pełna lista miejsc, które warto odwiedzić.