Katastrofa Challengera: Nieznane fakty o jednej z największych tragedii kosmicznych
28 stycznia 1986 roku miliony ludzi na całym świecie obserwowały start promu kosmicznego Challenger. Zaledwie 73 sekundy po starcie maszyna rozpadła się w powietrzu, grzebiąc całą siedmioosobową załogę. Co naprawdę wydarzyło się tego dnia? Adam Higginbotham w swojej najnowszej książce "Katastrofa Challengera" odsłania kulisy jednej z największych tragedii w historii eksploracji kosmosu. To opowieść o ambicji, ignorowanych ostrzeżeniach i decyzjach, które doprowadziły do katastrofy.
Nieopowiedziana dotąd historia
28 stycznia 1986 roku, tuż po starcie, prom kosmiczny Challenger rozpadł się nad Oceanem Atlantyckim. Zginęła cała, siedmioosobowa załoga. Ta katastrofa, oglądana na żywo przez miliony ludzi, stała się jednym z najczarniejszych dni w historii eksploracji kosmosu. Przez dekady nikt jednak nie przedstawił pełnego obrazu tego, co tak naprawdę się wydarzyło.
Adam Higginbotham, autor bestsellerowego reportażu "O północy w Czarnobylu", powraca z nową książką - "Katastrofa Challengera. Historia bohaterstwa i dramatu na krawędzi kosmosu". To niezwykle szczegółowe śledztwo, oparte na oryginalnych raportach, nieznanych wcześniej dokumentach i rozmowach z kluczowymi postaciami tamtych wydarzeń.
Kulisy katastrofy i zignorowane ostrzeżenia
NASA w latach 80. przeżywała okres intensywnego rozwoju. Program wahadłowców miał umożliwić częstsze i tańsze loty w kosmos. Challenger był symbolem tych aspiracji, a misja STS-51-L miała związek z nowatorskim programem edukacyjnym. Na pokładzie znalazła się Christa McAuliffe - pierwsza nauczycielka, która miała prowadzić lekcje z orbity. Jej obecność sprawiła, że start promu śledziły tysiące uczniów w całych Stanach Zjednoczonych.
Higginbotham w swojej książce ukazuje szokującą prawdę - katastrofa była do uniknięcia. Wskazuje na serię zignorowanych ostrzeżeń ze strony inżynierów Morton Thiokol, firmy odpowiedzialnej za produkcję rakiet wspomagających. W nocy przed startem eksperci ostrzegali, że ekstremalnie niska temperatura może wpłynąć na stan uszczelek w silnikach rakietowych. Menedżerowie NASA, pod presją polityczną i medialną, zlekceważyli te obawy - to okazało się fatalne w skutkach.
Dramat, który wstrząsnął Ameryką
Minuta po minucie, strona po stronie, Higginbotham prowadzi czytelników przez cały dramat. Opisuje ostatnie chwile załogi, moment eksplozji i chaos, jaki zapanował w NASA po katastrofie.
Niezwykle ważnym wątkiem "Katastrofy Challengera" jest też ukazanie mechanizmów władzy i polityki, które doprowadziły do tragedii. Autor przytacza szczegóły raportu Komisji Rogersa, powołanej przez prezydenta Ronalda Reagana. Dochodzenie wykazało poważne zaniedbania w NASA, błędy proceduralne oraz ignorowanie ryzyka.
Historia, choć znana, jest przedstawiona jak ze snu, więc czytelnicy nie mogą powstrzymać się od nadziei, że w miarę jej rozwoju strona po stronie w jakiś sposób finał tym razem będzie inny... - podsumował pracę Adama Higginbothama "Washington Post”
Dlaczego warto przeczytać?
"Katastrofa Challengera" to nie tylko fascynujący reportaż o jednej z największych tragedii w dziejach eksploracji kosmosu, ale także głęboka analiza tego, jak pycha i polityczne ambicje mogą przesłaniać zdrowy rozsądek. Higginbotham pokazuje, że nie tylko technologia, ale także ludzkie decyzje, błędy i ignorowanie ostrzeżeń decydują o sukcesie lub porażce misji kosmicznych.
Książka zdobyła nagrodę Kirkus Prize for Nonfiction 2024 i znalazła się w finale Carnegie Medal for Excellence 2025. To lektura, która wciąga od pierwszej do ostatniej strony, sprawiając, że czytelnik nie może oderwać się od opowieści, choć doskonale zna jej tragiczne zakończenie.
Dla miłośników literatury faktu, entuzjastów kosmosu i wszystkich, którzy chcą poznać kulisy jednej z największych tragedii XX wieku - "Katastrofa Challengera" to pozycja absolutnie obowiązkowa.
