Pracowałeś przed 1999 rokiem? Masz szansę na wyższą emeryturę. Sprawdź, co zanieść do ZUS

Kapitał początkowy – ukryta wartość sprzed reformy

Osoby, które były aktywne zawodowo przed 1999 rokiem, powinny dokładnie przeanalizować swoją historię zatrudnienia. Dlaczego? Bo okresy pracy sprzed reformy emerytalnej mają wpływ na tzw. kapitał początkowy, który jest jednym z głównych elementów służących do obliczenia emerytury przez ZUS.

Po reformie z 1999 r. wszystkie składki są już automatycznie zapisywane na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS. Wcześniej jednak wiele danych nie trafiło do systemu cyfrowego – dlatego emeryci muszą samodzielnie dostarczyć brakujące dokumenty. Warto to zrobić, bo przeliczenie świadczenia może skutkować podwyżką.

Co więcej, wysokość emerytury zależy także od waloryzacji składek i kapitału początkowego. ZUS przeprowadza ją zarówno w ujęciu rocznym, jak i kwartalnym, przy czym waloryzacja za I kwartał jest szczególnie korzystna. Warto więc przemyśleć termin składania wniosku emerytalnego.

Jak ZUS ustala wysokość emerytury?

Emerytura z ZUS przysługuje osobom, które osiągnęły wiek emerytalny – 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn – oraz opłaciły choćby jedną składkę. Wysokość świadczenia obliczana jest na podstawie zebranych składek, kapitału początkowego i środków z subkonta, a całość dzielona jest przez przewidywaną długość życia według tablic GUS.

Na emeryturę wpływ mają także okresy składkowe i nieskładkowe. Te pierwsze obejmują czas zatrudnienia czy prowadzenia działalności, drugie to np. okresy nauki czy pobierania zasiłków. Warto pamiętać, że okresy nieskładkowe nie mogą przekroczyć 1/3 składkowych.

Ustalając świadczenie, ZUS zawsze wybiera dla emeryta bardziej korzystny wariant: może obliczyć je według tablicy obowiązującej w chwili osiągnięcia wieku emerytalnego lub z dnia złożenia wniosku. Dzięki temu seniorzy nie muszą spieszyć się z decyzją.

ZOBACZ: Wiadomo, czym zajmuje się partner Kingi Dudy. Mało kto o tym wie

Dokumenty, które mogą podnieść Twoją emeryturę

Osoby, które chcą ubiegać się o ponowne przeliczenie emerytury, muszą złożyć odpowiedni wniosek w ZUS i dołączyć dokumenty potwierdzające zatrudnienie oraz wysokość zarobków przed 1999 rokiem. Są to m.in.:

• świadectwa pracy,
• zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu,
• legitymacje ubezpieczeniowe,
• listy płac,
• wpisy z książeczek wojskowych lub związkowych,
• zeznania świadków – najlepiej dawnych współpracowników.

Dodatkowo ZUS może potwierdzić niektóre okresy ubezpieczenia z urzędu, jeśli zatrudnienie odbywało się np. w gospodarstwie domowym, u drobnych przedsiębiorców czy w charakterze duchownego, artysty lub adwokata. Osoby, które prowadziły działalność gospodarczą, powinny podać dane płatnika składek oraz adresy i numery NKP.

Brak pełnej dokumentacji nie przekreśla szans – można przedstawić tzw. dowody szczątkowe lub zeznania świadków. ZUS analizuje je indywidualnie. W niektórych przypadkach wystarczy legitymacja z wpisem o zatrudnieniu czy zaświadczenie z uczelni potwierdzające okres studiów.

Osoby opiekujące się dziećmi lub pobierające zasiłki również mogą zaliczyć te okresy do lat składkowych i nieskładkowych, o ile przedstawią odpowiednie akty urodzenia lub zaświadczenia z ośrodków pomocy społecznej.

Zgromadzenie i złożenie tych dokumentów może przełożyć się nie tylko na podwyższenie bieżącej emerytury, ale i wypłatę zaległych wyrównań. To ważna informacja dla wszystkich seniorów – warto sprawdzić, co jeszcze można uzupełnić w swoim ZUS-owskim profilu.