Burza po słowach o stanie wojennym. Kwaśniewski ostro odpowiada Nawrockiemu

Wystąpienie Karola Nawrockiego i ocena stanu wojennego

Karol Nawrocki w swoim przemówieniu jednoznacznie odniósł się do wydarzeń z 1981 roku, podkreślając, że stan wojenny nie może być usprawiedliwiany. Polityk stwierdził wprost, że:

– stan wojenny w Polsce nie był mniejszym złem, tylko zdradą narodu polskiego. 

Zaznaczył również, że pamięć o ofiarach tamtych wydarzeń oraz o ich sprawcach nie powinna zostać zatarta. Według Nawrockiego po 1989 roku wydawało się, że Polska zerwała z dziedzictwem komunizmu. Jak jednak mówił, ten proces nie został domknięty. Wskazywał, że symboliczny powrót dawnych układów nastąpił 13 grudnia, gdy osoby związane z poprzednim systemem zaczęły ponownie obejmować ważne stanowiska. 

W jego ocenie stało się to mimo ich niewielkiego poparcia społecznego. Polityk krytykował również przywracanie przywilejów emerytalnych byłym funkcjonariuszom aparatu bezpieczeństwa. Zwracał uwagę, że wielu bohaterów walki o wolność żyje dziś w gorszych warunkach niż ci, którzy próbowali ją zdusić. Swoje wystąpienie zakończył mocnym apelem i hasłem:

– Stan wojenny to nie było mniejsze zło; to było zło w czystej istocie, zdrada narodu polskiego przez komunistyczną juntę (...). Prezydent RP nigdy nie zgodzi się na brak dziejowej sprawiedliwości; niech żyje Polska, precz z komuną.

Reakcja Aleksandra Kwaśniewskiego na słowa Nawrockiego

Na te wypowiedzi odpowiedział Aleksander Kwaśniewski, zabierając głos podczas kongresu Lewicy. Były prezydent odniósł się zarówno do tonu wystąpienia, jak i do sposobu interpretowania historii. W swojej wypowiedzi podkreślił różnicę pokoleniową, przypominając, że Karol Nawrocki urodził się krótko przed zniesieniem stanu wojennego. 

– Prezydent Nawrocki, który urodził się kilka miesięcy przed zniesieniem stanu wojennego, wygłosił opinie, do których mają prawo niektórzy zaczadzeni historycy – Kwaśniewski powiedział.

Dodał, że takie podejście jest charakterystyczne dla osób, które – jego zdaniem – zniekształcały historię do tego stopnia, że same zaczęły w nią wierzyć. W ocenie byłego prezydenta podobne słowa nie przystoją jednak głowie państwa. Jak zaznaczył, prezydent powinien dążyć do jednoczenia społeczeństwa i dostrzegać złożoność historycznych procesów. 

Kwaśniewski zwrócił też uwagę na rolę Lewicy w obecnym układzie politycznym. Podkreślał, że formacja ta posiada wyraźny program i jasno określone postulaty światopoglądowe. Jednocześnie przyznał, że ich realizacja napotyka istotne bariery. Wskazał na sprzeciw ze strony obozu prezydenckiego, zarówno obecnego, jak i poprzedniego, a także na różnice zdań wewnątrz samej koalicji rządzącej.

Spór o historię i politykę na najwyższym szczeblu

Wymiana zdań między Karolem Nawrockim a Aleksandrem Kwaśniewskim pokazała, jak głęboko różnią się dziś oceny przeszłości w polskiej polityce. Dla obecnego prezydenta narracja dotycząca stanu wojennego jest jednoznaczna i oparta na moralnym potępieniu jego twórców. 

Były prezydent akcentuje natomiast potrzebę bardziej zniuansowanego spojrzenia oraz odpowiedzialności za słowo wynikającej z pełnionej funkcji. Ten konflikt nie dotyczy wyłącznie historii, lecz także współczesnych relacji politycznych i światopoglądowych. W tle pojawia się pytanie o to, czy przeszłość powinna być narzędziem ostrej walki politycznej, czy raczej przestrzenią do budowania wspólnoty. 

Spór ujawnia również napięcia między obozem prezydenckim a Lewicą, które wykraczają poza jedną wypowiedź czy jedno wydarzenie. Pokazuje też, że kwestie związane z rozliczeniem komunizmu wciąż są żywe i budzą skrajne emocje. Kongres Lewicy stał się areną, na której te różnice wybrzmiały wyjątkowo mocno. I wszystko wskazuje na to, że podobne dyskusje jeszcze długo nie znikną z debaty publicznej.