Seniorzy otwierają listy z ZUS i nie mogą uwierzyć, chodzi o 13. emeryturę. Pod żadnym pozorem go nie wyrzucaj
Zamiast dodatkowych pieniędzy - obowiązek zwrotu. Choć ZUS rozpoczął wypłaty trzynastej emerytury, nie wszyscy seniorzy będą mogli cieszyć się zastrzykiem gotówki. Niektórzy otrzymają mniej, inni nie dostaną nic, a część - mimo przelewu na konto - będzie musiała oddać pieniądze. Dlaczego?
13. emerytura tylko dla uprawnionych
13. emerytura to coroczne świadczenie dla emerytów i rencistów, które trafia do nich automatycznie - bez potrzeby składania wniosków. W 2025 roku wypłaty rozpoczęły się w kwietniu.
Zgodnie z ustawą, prawo do 13. emerytury przysługuje tylko tym, którzy 31 marca 2025 r. mieli aktualne uprawnienie do świadczenia emerytalnego lub rentowego. Utrata tego prawa, np. przez zawieszenie wypłaty z powodu pracy zarobkowej, oznacza konieczność zwrotu otrzymanej już kwoty. ZUS uznaje ją wówczas za "nienależnie pobraną".
13. emerytura. Kto dostanie mniej, a kto... nic?
Pełną 13. emeryturę otrzymają tylko osoby mające niezawieszone świadczenie i spełniające kryteria dochodowe. Wykluczeni są m.in. sędziowie i prokuratorzy w stanie spoczynku, a także sportowcy z tzw. emeryturą olimpijską. Osoby pobierające rentę rodzinną muszą natomiast liczyć się z proporcjonalnym podziałem trzynastki.
ZUS przypomina również, że świadczenie może zostać pomniejszone - nie każdy zobaczy na koncie pełne 1878,91 zł. W grę wchodzą składki i podatki, a ci, którzy nie złożyli odpowiedniego wniosku (EPD-21), mogą stracić kilkaset złotych. To kolejny powód, dla którego niektórzy seniorzy mogą być zaskoczeni kwotą, jaką faktycznie otrzymali.
13. emerytura. Zwroty i potrącenia
W praktyce, jeśli senior nie zadbał o rozliczenia i nie spełnia ustawowych warunków, ZUS może zażądać zwrotu już wypłaconych pieniędzy. Listy w tej sprawie trafiły do pierwszych adresatów, a wiele osób nie kryje zdziwienia i frustracji. Warto więc upewnić się, że nie przekroczyliśmy progu 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia.
Potrącenia również mogą mocno uszczuplić trzynastkę. W przypadku emerytur powyżej 2500 zł brutto, ZUS potrąca zarówno 9 proc. składki zdrowotnej, jak i 12 proc. zaliczki na PIT. Efekt? Zamiast ponad 1800 zł, na konto może wpłynąć zaledwie 1484 zł. Zwrot nadpłaconego podatku możliwy będzie dopiero po rocznym rozliczeniu w 2026 roku.
Jak nie stracić 13. emerytury?
Aby uniknąć przykrych niespodzianek, ZUS radzi działać z wyprzedzeniem. Przede wszystkim - sprawdzić, czy 31 marca 2025 r. mamy prawo do świadczenia. Jeśli nasze dochody są niskie, warto wcześniej złożyć formularz EPD-21, który może ochronić nas przed podatkowymi potrąceniami.
Kolejna szansa na dodatkowe pieniądze nadejdzie jesienią - wtedy ZUS wypłaci tzw. czternastą emeryturę. Ale jeśli nie chcemy powtórki z rozczarowań, już teraz warto przyjrzeć się swojej sytuacji. Bo choć trzynastka miała być wsparciem, dla niektórych może okazać się źródłem niemałych problemów, jeśli zdążyli już ją wydać... a teraz muszą ją zwrócić. Dlatego listu absolutnie nie należy wyrzucać. Może okazać się niezbędny przy ewentualnym sporze z Zakładem, składaniu odwołania lub w procesie rozliczania podatku.
