ZUS wstrzymuje wypłaty 500 plus wielu osobom. RPO reaguje
Do biura Rzecznika Praw Obywatelskich wpłynęły zgłoszenia dotyczące wstrzymania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłat świadczenia wychowawczego 500 plus obywatelom Ukrainy. O co chodzi?
Czym jest status UKR i co gwarantuje?
500 plus , Rodzinny Kapitał Opiekuńczy i inne świadczenia przysługują zarówno Polakom, jak i legalnie przebywającym w Polsce cudzoziemcom. Tak na przykład Ukraińcy mają prawo do opieki medycznej, świadczeń i pomocy społecznej oraz innych uprawnień wynikających ze specustawy o pomocy obywatelom Ukrainy. Gwarantuje im to tzw. status UKR nadany na mocy ustawy o pomocy Ukraińcom w związku z wojną , który stanowi o ich legalnym pobycie w kraju.
Utrata statusu wiąże się np. z wyjazdem z Polski na okres powyżej 30 dni. Gdy ów status wygasa, nie przysługują już ww. świadczenia.
Do RPO spływają liczne skargi Ukraińców
Jak zaalarmował Rzecznik Praw Obywatelskich, do Biura RPO wpływają skargi od wielu obywateli Ukrainy, którym wstrzymano wypłatę świadczenia wychowawczego z powodu utraty statusu UKR. - Wskazują oni, że nie opuszczali terytorium Polski na okres powyżej 30 dni, co powoduje utratę tego statusu z mocy prawa. W niektórych przypadkach utrata statusu nastąpiła mimo nieprzerwanego pobytu w Polsce - przekazał.
Rzecznik dodał, że “skala zjawiska jest duża” i że zgłosił sprawę do pełnomocnika rządu ds. uchodźców wojennych z Ukrainy Pawła Szefernakera.
Co robić, by nie stracić przysługujących praw?
Jak odpowiedziało MSWiA? Minister Szefernaker podkreślił, że aby nie stracić statusu UKR, uchodźcy wojenni z Ukrainy muszą przy każdorazowym wjeździe do Polski podawać jako jego cel działania wojenne na terytorium Ukrainy i okazać dokument elektroniczny diia.pl.
- Inaczej wjazd takiej osoby do Polski jest ewidencjonowany w zwykłym systemie wjazdów Straży Granicznej, a nie tym przeznaczonym dla uchodźców wojennych z Ukrainy. Status UKR może zostać przywrócony automatycznie, gdy obywatel Ukrainy deklaruje podczas kontroli granicznej jako cel wjazdu ewakuację z terytorium Ukrainy - tłumaczył polityk. Jak dodał, planowane jest podjęcie, wraz z Ambasadą Ukrainy w RP, m.in. kampanii informacyjnej w celu podniesienia świadomości obywateli Ukrainy podróżujących do Polski.
Do sprawy odniósł się też cytowany przez PAP rzecznik ZUS-u Paweł Żebrowski. - W przypadku utraty legalności pobytu obywateli Ukrainy na terytorium Polski ZUS uchyla prawo do świadczenia wychowawczego. Uchodźcy, którzy opuszczą nasz kraj nawet na jeden dzień, wracając do Polski, muszą dopełnić ważnych formalności - uczulał.
Źródło: RPO, PAP