Śmiertelna choroba. Wirusa możemy mieć od dziecka. Mało kto wie, że jest szczepionka
"Półpasiec może potencjalnie zabijać" — ostrzegał w rozmowie z portalem Goniec.pl Prezes Kolegium Lekarzy Rodzinnych dr Michał Sutkowski. Choroba ta dotyka przede wszystkim osoby starsze i przewlekle chore, a jej konsekwencje mogą być bolesne i długofalowe. Od niedawna istnieje jednak dedykowana szczepionka.
Półpasiec może być niebezpieczny
Półpasiec to choroba wywoływana wirusem ospy wietrznej i półpaśca, na którą może zachorować każdy, kto przechodził w przeszłości ospę wietrzną. Jego głównym objawem jest bolesna wysypka na tułowiu. Mogą występować także symptomy ogólne: gorączka, ból głowy, kiepskie samopoczucie i zmęczenie.
Do rozwoju choroby dochodzi najczęściej u osób starszych — ryzyko gwałtownie rośnie po 50. urodzinach, a w wieku 85 lat sięga 50 proc. U starszych pacjentów zwiększa się prawdopodobieństwo wystąpienia neuralgii popółpaścowej , czyli nerwobólu będącego powikłaniem półpaśca.
Niewiele osób wie, że dostępna jest szczepionka na półpaśca zawierająca adiuwant — substancję zwiększającą odporność. W rozmowie z Goniec.pl opowiedzieli o niej dr Michał Sutkowski i były minister zdrowia Marek Balicki.
Marek Balicki: "Podstawą decyzji jest wiedza"
Szczepienia ochronne są największym osiągnięciem cywilizacyjnym medycyny. Jedno z tych szczepień dotyczy półpaśca. […] Szczepionka przeciw półpaścowi jest refundowana od niedawna i poziom jej refundacji to 50 proc. Kwota, którą trzeba dopłacić, to kilkaset złotych. Ciągle jest to więc bariera ekonomiczna — tłumaczył Erykowi Błaszakowi Marek Balicki.
Ekspert podkreślał jednocześnie, że kluczowa w tym przypadku pozostaje wiedza. Z badania przeprowadzonego przez Modern Health Care Institute wynika bowiem, że aż 63 proc. chorych na półpasiec nie wiedziało o istnieniu szczepionki. Wiele osób nie zdaje sobie ponadto sprawy, kiedy i z jakiego powodu może zachorować.
Większość z nas przebyła ospę wietrzną. Po wyleczeniu ospy wietrznej wirusy w "uśpionej formie" rezydują w naszych zwojach nerwowych i mogą się uaktywnić w szczególnych sytuacjach — najczęściej w wieku podeszłym lub starszym, po 60. roku życia, jeśli zachodzą inne okoliczności: osłabienie ustroju, choroba nowotworowa czy inne schorzenia. Wówczas półpasiec jest strasznie dolegliwy — dodał Marek Balicki.
Były minister zdrowia zwrócił uwagę, że pęcherze występujące przy półpaścu mogą powodować poważne dolegliwości bólowe, które nawet u 1/3 pacjentów mogą utrzymywać się długo po ustąpieniu choroby. Trudno znaleźć remedium na neuralgię półpaścową, co jest szczególnie uciążliwe przy wielochorobowości.
Poziom wyszczepienia osób po 65. roku życia jest bardzo niski: od 10 do 20 proc. […] Gdyby ten poziom był wyższy, nie byłoby tej sytuacji, że do wielu gabinetów podstawowej opieki zdrowotnej nie można się dostać, bo jest za dużo chorujących — podsumował ekspert.
Dr Michał Sutkowski: "Półpasiec dotknie 1/3 populacji"
Prezes Kolegium Lekarzy Rodzinnych dr Michał Sutkowski w rozmowie z Goniec.pl przyznał z kolei, że jako lekarzowi, zdarzało mu się diagnozować półpaśca setki razy.
To jest choroba powszechna. Dotknie 1/3 populacji osób dorosłych, 1/3 wszystkich tych, którzy przechorowali ospę wietrzną. […] Półpasiec dotyczy połowy populacji powyżej 80. roku życia, ale gwałtownie wzrasta niebezpieczeństwo półpaśca już u osoby 50 plus — tłumaczył.
Zdaniem eksperta, najlepszym sposobem na uniknięcie półpaśca jest szczepienie przeciwko ospie wietrznej w wieku dziecięcym. Na ten krok decydują się jednak tylko nieliczni rodzice. Dorośli mogą zaszczepić się na półpaśca. Niewiele osób wie jednak nie tylko o szczepionce, ale i o powikłaniach choroby.
Jest półpasiec oczny, który może skutkować ślepotą. Jest półpasiec uszny, który może się skończyć głuchotą, porażenie nerwów czaszkowych różnych, na przykład nerwu twarzowego, ale także półpasiec w formie uogólnionej […] z krwotoczną wysypką na całym ciele. Półpasiec może potencjalnie zabijać. Szczególnie dotyczy to osób starszych i z obniżoną odpornością — ostrzegał dr Michał Sutkowski.
Rozmówca Goniec.pl tłumaczył, że szczepionka na półpaśca jest "szczepionką zabitą", dlatego zaszczepienie nie grozi zachorowaniem. Preparat wykazuje niezwykłą skuteczność — aż 90 proc. osób, które go przyjęły, prawdopodobnie nie zachoruje na półpaśca. Jeśli tak się stanie, ryzyko wystąpienia powikłań jest niższe.
Im bardziej jesteśmy chorzy, tym bardziej powinniśmy dbać o prewencję chorób zakaźnych — podsumował Prezes Kolegium Lekarzy Rodzinnych.
Niestety, szczepionka jest refundowana tylko dla niewielkiej grupy osób po 65. roku życia zmagającej się z chorobami predysponującymi do rozwoju półpaśca. Pełny koszt szczepienia sięga 750-1000 zł, co dla wielu emerytów jest barierą nie do pokonania — szczególnie że dla pełnego działania trzeba przyjąć dwie dawki.
Pełnej rozmowy można wysłuchać na kanale Goniec.pl na YouTube: