Ruszyły kontrole kont i pieniędzy Polaków. ZUS chętnie korzysta z nowych uprawnień
Od 1 lipca 2022 roku urzędy skarbowe w Polsce zyskały znacznie szersze uprawnienia do kontroli kont bankowych obywateli. Nowelizacja przepisów wprowadzona w ramach Polskiego Ładu umożliwia naczelnym urzędom skarbowym i celno-skarbowym wnioskowanie do banków o udostępnienie danych dotyczących rachunków osób fizycznych. Trwają kontrole.
Do jakich informacji mają dostępy Urzędy Skarbowe? Ilość danych zaskakuje
Dzięki nowym uprawnieniom FISKUS może przejrzeć historię naszych transakcji bankowych bez konieczności posiadania podejrzenia o popełnienie przestępstwa. Ta zmiana wywołała liczne kontrowersje i obawy wśród obywateli, dotyczące ich prywatności i ochrony danych finansowych.
Nowe przepisy pozwalają urzędom skarbowym na dostęp do szerokiego zakresu informacji bankowych. Organy mogą uzyskać dane o:
- Posiadanych i współposiadanych rachunkach bankowych,
- Pełnomocnictwach,
- Obrotach i stanach rachunków,
- Szczegółowych wpływach i obciążeniach,
- Nadawcach i odbiorcach transakcji,
- Umowach kredytowych i pożyczkowych, w tym o wysokości zobowiązań i celach kredytów,
- Sposobach zabezpieczenia spłaty kredytów,
- Umowach depozytowych i skrytkach sejfowych.
Statystyki kontroli. Urzędy Skarbowe chętnie korzystają z nowych uprawnień
Jak wynika z danych Ministerstwa Finansów, od 1 lipca 2022 roku do 31 marca 2024 roku naczelnicy urzędów skarbowych skierowali do instytucji finansowych 407 żądań o uchylenie tajemnicy bankowej, a naczelnicy urzędów celno-skarbowych - 3112 takich żądań. Te liczby pokazują, jak intensywnie nowe przepisy są wykorzystywane.
Wprowadzenie tych uprawnień wywołało obawy wśród obywateli dotyczące ich prywatności. Wielu Polaków, nawet jeśli nie mają nic do ukrycia, czuje dyskomfort związany z możliwością, że ich finanse mogą być prześwietlane bez ich wiedzy. W kontekście trudnej sytuacji finansowej wielu obywateli, gdzie aż 20% nie posiada żadnych oszczędności, a kolejne 25% dysponuje kwotą do 5 tys. zł, takie kontrole mogą budzić dodatkowy niepokój.
Rzecznik Praw Obywatelskich wyraził zaniepokojenie skalą wykorzystywania nowych uprawnień przez Krajową Administrację Skarbową. W zapytaniu skierowanym do Ministra Finansów rzecznik podkreślił konieczność ochrony prywatności właścicieli kont bankowych i celowość utrzymywania tych przepisów w polskim porządku prawnym.
Zgodnie z nowymi przepisami, organy państwowe mogą przeprowadzać kontrole kont bankowych niemal każdego obywatela bez konieczności wcześniejszego postawienia zarzutów karnych. Wcześniej takie kontrole były możliwe jedynie w przypadku podejrzenia przestępstwa lub wykroczenia. Teraz wystarczy samo podejrzenie, aby urzędnicy mogli zażądać dostępu do danych finansowych.
Przyszłość Kontroli - Dyrektywa DAC7
Od 2025 roku Krajowa Administracja Skarbowa otrzyma kolejne narzędzie do kontroli finansów obywateli na mocy dyrektywy unijnej DAC7. Operatorzy platform cyfrowych będą mieli obowiązek raportowania transakcji przeprowadzonych przez użytkowników ich platform. To narzędzie ma na celu dalsze zacieśnienie kontroli nad przepływami finansowymi i walkę z przestępczością finansową.
Nowe uprawnienia urzędów skarbowych do kontroli kont bankowych budzą uzasadnione obawy wśród obywateli dotyczące ich prywatności. Choć władze argumentują, że zmiany te są niezbędne do walki z przestępczością finansową, krytycy wskazują na potencjalne zagrożenia związane z nadmierną inwigilacją.
Prywatność finansowa jest istotnym elementem ochrony praw obywateli, a nowe przepisy znacznie ją ograniczają. Ważne jest, aby społeczeństwo było świadome swoich praw i mechanizmów ochrony prywatności - nic jednak nie wskazuje na to, aby w najbliższym czasie FISKUS stracił swoje uprawnienia do inwigilowania kont Polaków.
