Zastrzegłeś swój numer PESEL? Resort wydał ważny komunikat
Ministerstwo Cyfryzacji właśnie wydało pilny komunikat do Polaków, którzy zdecydowali się zastrzec swój numer PESEL. Chodzi o ponad 5 milionów osób. Muszą one pamiętać o pewnych ważnych zasadach.
Dlatego warto zastrzec numer PESEL?
W dobie cyfryzacji i powszechnego dostępu do internetu ochrona danych osobowych staje się coraz bardziej istotna. Jednym z najważniejszych jej elementów jest zabezpieczenie numeru PESEL , który pełni rolę unikalnego identyfikatora każdego obywatela Polski. Zastrzeżenie go jest możliwe od listopada 2023 roku dzięki aplikacji mObywatel i do tej z funkcji skorzystało już ponad 5 milionów Polaków.
Innowacyjne narzędzie zostało wdrożone przez Ministerstwo Cyfryzacji w celu ochrony obywateli przed oszustami wykorzystującymi cudze dane do zaciągania kredytów. Od 1 czerwca 2024 r. instytucje finansowe mają z kolei obowiązek weryfikować, czy numer PESEL jest zastrzeżony przy zawieraniu umowy. Związek Banków Polskich podaje, że w pierwszym kwartale 2024 roku udaremniono ponad 3 tysiące prób wyłudzeń kredytów na łączną kwotę 82,9 mln zł. To rekordowa liczba odnotowanych przestępstw w całej, 15-letniej historii raportu infoDOK publikowanego przez ZBP.
Dlaczego warto zastrzec swój numer PESEL? Dzięki temu można spać spokojnie. Nawet jeśli zdarzy się, że ktoś weźmie na nas kredyt, nie będziemy musieli udowadniać, że nie był on zaciągnięty przez nas, a bank czy inna instytucja, która kredytu udzieliła, nie będzie mogła wysuwać wobec nas roszczeń z tego tytułu" - wyjaśniało Ministerstwo Cyfryzacji.
Zastrzeżenie numeru PESEL można cofnąć
Zastrzeżenie numeru PESEL nie jest nieodwracalne. Aby to cofnąć należy dopełnić formalności poprzez aplikację mObywatel , na stronie internetowej mObywatel lub osobiście w urzędzie gminy. Warto jednak pamiętać, że bezterminowe cofnięcie takiej formy ochrony spowoduje, że numer będzie odblokowany aż do momentu jego ponownego zablokowania, lecz jego ponowne zastrzeżenie może zająć od 30 minut do nawet 12 godzin.
Ministerstwo cyfryzacji przypomina, że z zastrzeżonym numerem PESEL wciąż można:
- zarejestrować się do lekarza
- zrealizować receptę
- wypłacić środki w bankomacie
- zlecić przelew bankowy
- wyjechać za granicę
- załatwić sprawę urzędową
W tych wypadkach trzeba cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL
Zastrzeżenie numeru PESEL można również cofnąć na określony czas. Opcja tymczasowego cofnięcia zastrzeżenia pozwala na ustawienie, kiedy numer PESEL ma być ponownie zablokowany , zapewniając tym samym większą elastyczność w zarządzaniu bezpieczeństwem. W jakich przypadkach musimy cofnąć zastrzeżenie? Kiedy chcemy:
- utworzyć nowy rachunek bankowy
- wziąć kredyt lub pożyczkę
- kupić coś na raty
- podpisać akt notarialny dotyczący nieruchomości
- otrzymać kopię swojej karty SIM (ponieważ kopia może pozwolić przestępcom autoryzować transakcje bankowe kodem SMS)
- wypłacić z banku kwotę powyżej trzykrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, obecnie jest to 12900 zł. Trzeba mieć też na uwadze, że bank wstrzyma taką wypłatę na 12 godzin od momentu cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL.
Resort cyfryzacji podał również kilka przykładów, które mają lepiej obrazować działanie systemu. Ania, po cofnięciu zastrzeżenia swojego numeru PESEL, będzie musiała odczekać 30 minut przed jego ponownym zastrzeżeniem po zakupie sprzętu AGD. Z kolei Marcin, nieświadomy, że jego PESEL jest zastrzeżony, dowiedział się w banku, że musi zaczekać 12 godzin, by móc dokonać wypłaty środków. Ministerstwo wyjaśnia, że ma to na celu ochronę przed oszustwami typu "na wnuczka" czy "na policjanta".
Warto też wiedzieć, że w sytuacji zgłoszenia zgubienia dowodu osobistego uruchamiany jest automatyczny system zastrzeżenia PESEL, który nie ma wpływu na wydanie nowego dokumentu.
