Wyszukaj w serwisie
Goniec.pl > Wiadomości > 80. rocznica Powstania Warszawskiego. Historia bohaterskiego zrywu Polaków
Patryk Idziak
Patryk Idziak 01.08.2024 09:24

80. rocznica Powstania Warszawskiego. Historia bohaterskiego zrywu Polaków

Powstanie Warszawskie
fot. English: Author unknown. Photograph sometimes incorrectly attributed to Zygmunt WalkowskiPolski: Autor Nieznany. Fotografia czasami błędnie przypisywana Zygmuntowi Walkowskiemu, Public domain, via Wikimedia Commons

Powstanie Warszawskie było jednym z najważniejszych wydarzeń w czasie II wojny światowej i największą akcją militarną Armii Krajowej. 30 tysięcy Powstańców stanęło do walki o wolność, którą toczyło przez 63 dni. Dzisiaj obchodzimy 80. rocznicę wybuchu powstania. Zaplanowano wyjątkowe uroczystości.

80. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego

W skrócie:

  • Powstanie Warszawskie wybuchło, by wyzwolić Warszawę spod okupacji niemieckiej, przed wkroczeniem wojsk ZSRR.
  • 1 sierpnia 1944 roku 30 tysięcy żołnierzy Armii Krajowej (co dziesiąty uzbrojony) zaatakowało strategiczne miejsca wroga.
  • Już 2 sierpnia Stalin zakazał Armii Czerwonej wkraczania do Warszawy.
  • Powstanie zakończyło się po 63 dniach walki. W jego wyniku śmierć poniosło od 16 tys. do 18 tys. żołnierzy AK oraz od 150 tys. do 180 tys. ludności cywilnej.
  • Dzisiaj Warszawa o godzinie 17:00 zatrzyma się, by oddać hołd Powstańcom.

Powstanie Warszawskie wybuchło 1 sierpnia 1944 roku na terenie zajętej przez wojska niemieckie Warszawy. Było aktem heroizmu, który miał sprawić, że stolica zostanie wyzwolona spod okupacji niemieckiej, tuż przed wkroczeniem Armii Czerwonej.

W celu upamiętnienia tamtych wydarzeń, od 2010 roku 1 sierpnia, z inicjatywy prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego, to Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego. W tym roku obchodzimy 80. rocznicę akcji zbrojnej, w której 30 tysięcy żołnierzy Armii Krajowej przystąpiło do zrywu, mimo że uzbrojenie posiadał co dziesiąty jego uczestnik.

Andrzej Duda: Powstanie Warszawskie stanowi podstawę naszej niepodległości Dramat na drodze. Nie żyje 21-letni motocyklista, kierowca ciągnika popełnił tragiczny błąd

Godzina "W" sygnałem do powstania

Czym była godzina “W”? Dowódcy Powstania Warszawskiego w pierwszych etapach planowanie akcji zbrojnej chcieli rozpocząć ją we wczesnych godzinach porannych. Jednak gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora” podjął decyzję, że wszystko zacznie się 1 sierpnia o 17:00, by w ten sposób mieć szansę na przeniknięcie żołnierzy pośród tłum ludzi wracających z pracy.

Czytaj także: Bogumiła Wander została wydziedziczona przez męża. Dostało się też jej synowi

Godzina “W” jest jednak tylko symbolicznym początkiem walk o wolność Warszawy, bo w niektórych częściach miasta rozkaz złamano i pierwsze strzały padłu już około godziny 14:00 na Żoliborzu, a później o 16:00 na Woli i Śródmieściu Północ. 

Dlaczego wybuchło Powstanie Warszawskie?

Przyczynami Powstania Warszawskiego była oczywiście chęć odzyskania niepodległości, jednak w dużej mierze chodziło o aspekt historyczny, czyli wyjście spod okupacji niemieckiej dzięki Polakom, nie zaś Rosjanom. Wiedziano, że wkrótce do Warszawy wkroczą oddziały ZSRR, dlatego postanowiono stanąć do walki przed tym.

Równoczesny atak na punkty strategiczne, w tym mosty czy magazyny wojskowe, miał osłabić wroga, a Powstańcy broniliby się aż do momentu wsparcia ze strony Armii Czerwonej. Niestety spotkało ich rozczarowanie, bo pomoc nie nadeszła. Już 2 sierpnia Stalin wydał rozkaz, by wstrzymać swoją armię. Naciskany przez państwa Zachodu zaczął pozorować pomoc.

Czytaj także: Nie żyje uczestnik powstania warszawskiego. Nie doczekał 80. rocznicy

Powstanie Warszawskie upadło 3 października 1944 roku po 63 dniach walki. W wyniku największej walki podziemia w Polsce zginęło od 16 tys. do 18 tys. żołnierzy AK oraz od 150 tys. do 180 tys. ludności cywilnej.

Przebieg 80. rocznicy Powstania Warszawskiego

Na dzień uczczenia 80. rocznicy Powstania Warszawskiego zaplanowano szczególne obchody. Tradycyjnie Warszawa zatrzyma się o godzinie 17:00, by oddać hołd Powstańcom. Poza tym ulicami miasta przejdzie Marsz Powstania Warszawskiego, organizowany przez środowiska prawicowe oraz narodowe.

O godzinie 20:30 na Placu Piłsudskiego rozpocznie się bezpłatny koncert “Warszawy śpiewają (nie)zakazane piosenki”, który będzie transmitowany na kanale TVP1.