Ważą się losy Funduszu Kościelnego. Czym tak naprawdę jest i co finansuje?
W zaprezentowanym przez rząd budżecie państwa na rok 2024 - pomimo obietnic jego zlikwidowania - zawarto rekordowe wydatki na Fundusz Kościelny. - Zainteresowanych pragnę uspokoić: sprawą Funduszu Kościelnego oraz przeniesienia środków z TVP na onkologię dziecięcą zajmiemy się w najbliższą środę na Radzie Ministrów - zapowiadał premier Donald Tusk. Czym tak naprawdę jest Fundusz Kościelny i co jest z niego finansowane? Wyjaśniamy.
Co to jest Fundusz Kościelny i w jakim celu powstał?
Zapowiadane przez premiera Donalda Tuska posiedzenie rządu odbędzie się w środę 27 grudnia. To właśnie wtedy ministrowie mają debatować nad dalszą przyszłością Funduszu Kościelnego.
Fundusz Kościelny w Polsce istnieje na mocy ustawy z dnia 20 marca 1950 roku “ o przejęciu przez Państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu proboszczom posiadania gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego”.
Jedynym źródłem finansowania tego funduszu jest od 1990 roku krajowy budżet. Kościół otrzymuje fundusze w ramach rekompensaty za przejęcie ziemi na poczet państwa. Fundusz Kościelny zgodnie z art. 25 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. działa także na rzecz innych związków wyznaniowych, które mają uregulowany status prawny. Po 1989 roku Fundusz przeszedł znaczną transformację. Obecnie finansuje się z niego m.in. składki na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne duchownych.
Jak działa Fundusz Kościelny
Fundusz Kościelny odgrywa priorytetową rolę w finansowaniu działalności kościoła w Polsce. Jego głównym zadaniem jest pokrywanie składek duchownych różnych wyznań. Te są w znacznym stopniu zależne od wysokości płacy minimalnej, a to oznacza, że rosną co roku. W związku z tym wydatki budżetowe na Fundusz Kościelny również rosną. Na przestrzeni ostatnich kilku lat prezentowały się następująco:
- 2019 – 140 834 000,
- 2021 – 193 700 000,
- 2022 – 192 800 000,
- 2023 – 216 000 000,
- 2024 – 257 000 000 (planowane)
Aby otrzymać dotacje z Funduszu Kościelnego, Kościoły katolickie muszą złożyć odpowiedni wniosek. Starać mogą się o dofinansowanie np. do konserwacji i remontów obiektów sakralnych oraz kościelnych , które mają wartość zabytkową (w znaczeniu aktualnego ustawodawstwa, tudzież orzecznictwa), czy wspomagania kościelnej działalności charytatywno-opiekuńczej. (np. prowadzenie aptek, szpitali czy innych zakładów leczniczych, organizacja i prowadzenie żłobków, burs czy schronisk).
Jak czytamy na stronie rządowej "Maksymalna kwota udzielonej dotacji z Funduszu Kościelnego w roku 2024 nie powinna przekraczać 200.000,00 zł".
Fundusz Kościelny. Co zrobi rząd Tuska?
Koalicja Obywatelska wśród zapowiadanych przed wyborami parlamentarnymi 100 konkretów, którymi miała zająć się tuż po ewentualnej wygranej, wymieniła m.in. likwidację Funduszu Kościelnego. W budżecie na rok 2024, który zaprezentował minister finansów Andrzej Domański, wydatki na ten cel wciąż jednak są, i to najwyższe jak do tej pory. Według projektu budżetu stworzonego jeszcze przez PiS Fundusz Kościelny miał otrzymać rekordowe 257 mln zł. Również taka kwota figuruje w projekcie nowego rządu.
Kwestia likwidacji Funduszu Kościelnego poruszana była już wiele razy, jednak po przejęciu władzy przez nowy rząd wydaje się być jak dotychczas najbardziej realna. Krytycy uważają, że Kościół uzyskał już wystarczającą rekompensatę pieniężną za odebrane ziemie, dlatego dalsze funkcjonowanie funduszu powinno zostać zaprzestane. Decyzje w tej kwestii podejmować będzie rząd Donalda Tuska.
