Przykre wieści dla wielu seniorów, chodzi o waloryzację. Trudno uwierzyć, o ile wzrosną ich emerytury
Celem waloryzacji jest dostosowanie wypłacanych świadczeń do zmieniających się warunków gospodarczych. Niestety wielu seniorów nie odczuje tych podwyżek, a ich emerytury zostaną podniesione zaledwie symbolicznie. Dlaczego? Wyjaśniamy.
Waloryzacja emerytur 2025. Wielu seniorów będzie rozczarowanych
Waloryzacja emerytur i rent dokonywana jest regularnie co roku, czasem nawet dwa razy w przeciągu 12 miesięcy, tak by złagodzić wpływ zmieniającej się inflacji na siłę nabywczą emerytów. Najbliższa będzie miała miejsce już niebawem, bo 1 marca 2025 r. Okazuje się jednak, że spora grupa seniorów zamiast oczekiwanej podwyżki otrzyma w rzeczywistości mniejsze świadczenia netto. Powód jest prosty.
ZOBACZ: Ogrzewasz dom lub mieszkanie gazem? Napłynęły niepokojące wiadomości
Nie wszyscy seniorzy będą zadowoleni po waloryzacji emerytur
Minimalna kwota emerytury po ubiegłorocznej waloryzacji wyniosła 1780,96 zł brutto. Z kolei średnio na konta seniorów wpływa 3653,67 zł - tak sytuacja przedstawiała się w pierwszym kwartale 2024 roku. Kolejna podwyżka świadczeń odbędzie się już za trzy tygodnie.
Waloryzacja odbywa się każdego roku, a jej celem jest ochrona realnej wartości świadczeń seniorów przed rosnącą inflacją. Jej stopień zależy od dwóch czynników - średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych (inflacji) oraz realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Od jakiegoś czasu wiadomo już, jakiej podwyżki seniorzy mogą się spodziewać w ramach tegorocznej waloryzacji. Tymczasem dla części z nich kwota będzie zaledwie symboliczna.
Ci seniorzy dostaną "grosze" po waloryzacji emerytur
W 2024 r. waloryzacja emerytur wyniosła 12,12 proc., co spowodowało, że minimalna kwota świadczenia wzrosła z 1588,44 zł brutto do 1780,96 zł brutto. A jak sytuacja będzie wyglądała w 2025 roku? Niestety, wszystko wskazuje na to, że na tak duże podwyżki, jak w poprzednich latach, seniorzy nie mogą już liczyć.
Waloryzacja rent i emerytur wejdzie w życie 1 marca, a według aktualnych prognoz świadczenia mają zostać podniesione w oparciu o wskaźnik 5,42 proc. – jeszcze niższy, niż zaplanował rząd w projekcie ustawy budżetowej na 2025 r. - pierwsza prognoza zakładała podwyżki o 6,78 proc. Ostateczny wskaźnik poznamy jednak dopiero pod koniec lutego. W przypadku, kiedy wyniósłby 5,82 proc. (tyle, ile zakłada budżet), nowa minimalna emerytura podniosłaby się do kwoty 1884,61 zł brutto.
Oznacza to, że osoby ze świadczeniem na poziomie 2000 zł brutto będą mogły liczyć na wzrost w wysokości 116,40 zł, natomiast wypłaty osób otrzymujących co miesiąc 2500 zł zostaną podniesione o 145,50 zł. Świadczenia emerytalne wzrosną z 3000 zł na 3174,60 zł, a osoby z wypłatami na poziomie 4000 zł brutto dostaną podwyżkę w wysokości 238,62 zł.
ZOBACZ: Przykra wiadomość dla milionów Polek. Chodzi o ich emerytury
W związku ze stale rosnącymi kosztami życia powyższe kwoty nie wydają się zbyt imponujące. Tymczasem “Fakt” poinformował, że Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało propozycje, które mogłyby zmienić system waloryzacji z korzyścią dla emerytów i rencistów. Pierwsza z nich zakłada, aby waloryzacja została przeprowadzona na podstawie wskaźnika inflacji oraz 50 proc. realnego wzrostu wynagrodzeń. Biorąc pod uwagę obecne wskaźniki, w 2025 roku dałoby to podwyżkę na poziomie 8,25 proc.
W drugiej opcji waloryzacja opierałaby się jedynie na podwyżkach wynagrodzeń. W 2025 roku przełożyłoby się to na wzrost na poziomie 9,1 proc. Z kolei trzeci wariant dotyczy waloryzacji kwotowo-procentowej. W tym wypadku wzrost świadczeń miałby następować na dwa sposoby - niższe świadczenia wzrastałyby kwotowo, a wyższe procentowo, jednak o co najmniej 10 proc. najniższej emerytury.
Dziennik opublikował również stosowne wyliczenia dotyczące tego, o ile konkretnie wzrosłyby świadczenia za sprawą propozycji zmian MRPiPS. Osoby otrzymujące emerytury w wysokości 1900 zł (1729 zł na rękę) po waloryzacji na obecnych zasadach mogą liczyć na 1822,71 zł, a w przypadku zmian: w wariancie I – 1871,64 zł, II – 1886,34 zł, III –1892,80 zł. Osób pobierające emeryturę w kwocie 2800 zł brutto (2512 zł na rękę) w ramach obecnych ustaleń dostaną 2631,86 zł, a w przypadku zmian: w wariancie I – 2694,49 zł, II – 2713,27 zł, III – 2654,20 zł. Tymczasem seniorzy, których przelewy od ZUS opiewają na 3500 zł brutto (3065 zł na rękę) po waloryzacji na obecnych zasadach dostaną 3214,87 zł na rękę, a w przypadku zmian: w wariancie I – 3293,04 zł, II – 3316,68 zł, III – 3225,89 zł na rękę.
Mimo optymistycznych zapowiedzi warto zauważyć, że waloryzacja emerytur dla części seniorów nie będzie powodem do zadowolenia. Wynika to z faktu, że waloryzacji nie uległy progi podatkowe, ani kwota wolna od podatku , która pozostała na poziomie 2,5 tys. zł miesięcznie. "Jeżeli nasza emerytura po waloryzacji przekroczy 2500 zł brutto trzeba będzie od niej odprowadzić podatek. Poniżej tej kwoty od świadczenia potrącana jest tylko składka zdrowotna - powiedział w rozmowie z WP Finanse Oskar Sobolewski, ekspert emerytalny i rynku pracy w HRK Payroll Consulting.
ZOBACZ: Wiadomo, ile kosztuje węgiel w lutym. Ceny na składach zaskoczą niejednego
W konsekwencji najbogatsi emeryci zostaną dotknięci "gilotyną podatkową", a najubożsi stracą dotychczasowe zwolnienie z PIT . “Po wprowadzeniu waloryzowanych emerytur ZUS dokona redukcji wypłat o zaliczkę na PIT, co dla wielu może oznaczać wzrost obciążenia podatkowego z 12 proc. do 32 proc.” - wskazuje serwis Onet.
Emerytury na poziomie 2500 zł nie są obecnie opodatkowane, jednak po marcowej waloryzacji kwota świadczenia będzie wynosiła już 2645 zł i 50 gr, a co za tym idzie, senior będzie musiał zapłacić państwu daninę w wysokości 18 zł. Dodatkowo świadczenia emerytalne objęte są także składką zdrowotną od każdej złotówki , więc od 2,5 tys. zł potrącone będzie dodatkowe 9 proc.
Warto jednak zauważyć, że seniorzy, których wysokość świadczenia jest niższa niż 2500 zł, będą mogli uzyskać zwrot podatku PIT, który może wynieść nawet 400 zł w zależności od wysokości emerytury. Jak wylicza "Dziennika Gazeta Prawna", przykładowo:
- Emerytura 2 400 zł - zwrot wynosi około 404 zł
- Emerytura 2 000 zł - zwrot wynosi około 308 zł
- Emerytura 1 500 zł - zwrot wynosi około 188 zł
- Emerytura 1 200 zł - zwrot wynosi około 116 zł
- Emerytura 1 000 zł - zwrot wynosi około 68 zł
Kiedy zwrot podatku pojawi się a kontach seniorów? Zależy to od sposobu rozliczenia. Gotówki można spodziewać się dopiero po 15 lutego 2025 roku, kiedy fiskus udostępni podatnikom wstępnie wypełnione deklaracje PIT. Osoby, które wykorzystają do tego usługę Twój e-PIT, mogą spodziewać się pieniędzy już w terminie 45 dni od złożenia zeznania podatkowego. O wiele dłużej trzeba będzie czekać w przypadku rozliczenia na papierze. Zwrot podatku może pojawić się w ciągu 3 miesięcy od dnia złożenia deklaracji podatkowej.