Szokujące dane: Ponad 2 miliony Polaków musi wymienić dowód osobisty. Czy jesteś na liście?

Kiedy i dlaczego trzeba wymienić dowód osobisty?

Wymogi dotyczące ważności i wymiany dowodu osobistego zostały uregulowane w ustawie z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych (Dz.U. 2022 poz. 671).

Przepisy jasno określają, że dokument ten należy obowiązkowo wymienić w przypadku: upływu terminu ważności dowodu, zmiany danych osobowych (np. po ślubie, rozwodzie lub korekcie danych), znacznej zmiany wizerunku twarzy (np. w wyniku wypadku , operacji plastycznej lub wykonania tatuaży na twarzy), jego utraty lub fizycznego uszkodzenia.

Z danych Ministerstwa Cyfryzacji wynika, że tylko w 2025 roku aż 2 miliony Polaków musi wymienić dowód osobisty ze względu na utratę ważności. Dodatkowy milion to osoby, które zgubiły dokument, go uszkodziły lub dokonały zmian w danych osobowych.

Warto pamiętać, że obowiązek złożenia wniosku o nowy dowód powstaje najpóźniej na 30 dni przed upływem ważności dokumentu , natomiast po zmianie danych osobowych – w ciągu 14 dni od ich zmiany .

Jak sprawdzić termin ważności i złożyć wniosek o nowy dowód?

Termin ważności dokumentu znajduje się na awersie dowodu osobistego , tuż pod zdjęciem. Osoby korzystające z aplikacji mObywatel mogą szybko sprawdzić aktualność dokumentu w wersji elektronicznej.

To szczególnie przydatne rozwiązanie dla zapominalskich. Nieważny dowód może bowiem skutkować wieloma utrudnieniami, w tym brakiem możliwości odbioru świadczeń, złożenia wniosku w banku czy załatwienia sprawy w urzędzie.

Wniosek o nowy dokument można złożyć osobiście lub przez internet . Tradycyjna forma wymaga wizyty w urzędzie gminy odpowiednim dla miejsca zameldowania oraz przedłożenia aktualnego zdjęcia biometrycznego . Cała procedura jest bezpłatna, a nowy dowód powinien być gotowy do odbioru w ciągu 30 dni.

Alternatywą jest złożenie wniosku online – przez stronę gov.pl , pod warunkiem posiadania profilu zaufanego . W tym przypadku konieczne jest załączenie odpowiedniego zdjęcia spełniającego określone wymogi techniczne. Bez względu na sposób złożenia, odbiór dokumentu musi nastąpić osobiście w urzędzie.

ZOBACZ TAKŻE: Najważniejszy zakaz w Wielką Sobotę. Kary za złamanie do 100 tys. zł

Nieważny dowód to nie tylko problem, to także ryzyko grzywny

Zgodnie z ustawą, brak ważnego dowodu osobistego stanowi wykroczenie i może skutkować karą grzywny do 5000 zł . Choć kary tego typu nakładane są rzadko, w przypadku kontroli, np. w banku , na granicy czy w urzędzie – brak aktualnego dokumentu może prowadzić do odmowy realizacji usługi oraz zgłoszenia sprawy do odpowiednich służb.

Skutki posługiwania się nieważnym dowodem są jednak szersze. Może to oznaczać problemy z dostępem do świadczeń społecznych (ZUS, KRUS, NFZ) , zablokowanie operacji bankowych, a także niemożność podróżowania w strefie Schengen bez paszportu .

Osoby korzystające z dowodu do logowania w e-usługach również mogą napotkać przeszkody. System może automatycznie uznać dokument za nieważny i odmówić dostępu do profilu zaufanego, ePUAP czy konta pacjenta.